| Nazwa obiektu | Budynek handlowo-mieszkalny (Markthal Rotterdam) |
| Adres obiektu | Rotterdam, Holandia |
| Autorzy | MVRDV |
| Współpraca autorska | INBO |
| Zespół projektowy | Akustyka: Peutz & Associes Zoetermeer Projekt trójwymiarowej grafiki: Arno Coenen i Iris Roskam Fasada: Octatube Druk wielkoformatowy: TS Visuals |
| Generalny wykonawca | J.P. van Eesteren; Mobilis + Martens en Van Oord |
| Inwestor | Provast Nederland bv, Haga, Holandia |
| Projekt | 2004-2008 |
| Data realizacji (początek) | 2009 |
| Data realizacji (koniec) | 2013 |
| Koszt inwestycji | 175 000 000 EUR |
Markthal: hala targowa w Rotterdamie
Budynek hali targowej w Rotterdamie projektu MVRDV zlokalizowano w miejscu pierwszej zapory na rzece Rotter z 1270 roku, od której budowy datuje się dzieje miejscowości. W XVI wieku rejon ten, nazywany Binnenrotte, był już gęsto zabudowany, w większości obiektami mieszkaniowymi i handlowymi. Dziś w najbliższej okolicy znajduje się stacja kolejowa i autobusowa Blaak oraz największy miejski targ na wolnym powietrzu.
Markthall jest pierwszym zadaszonym obiektem handlowym – 80 stanowisk targowych, sklepów i restauracji przekryto konstrukcją, w którym znajdują się mieszkania o powierzchni od 80 do 300 m². W związku z możliwym wprowadzeniem na terenie Unii Europejskiej zakazu organizowania handlu żywnością na wolnym powietrzu, lokalni kupcy zorganizowali konkurs w formule zaprojektuj i buduj na obiekt umożliwiający prowadzenie go w zadaszonym miejscu.
W celu zwiększenia potencjału takiej inwestycji program funkcjonalno-użytkowy przewidywał również zespół mieszkaniowy z garażem podziemnym. Naturalnym rozwiązaniem wydawało się zestawienie dwóch bloków mieszkalnych po obu stronach zadaszonej hali targowej i posadowienie ich na garażu podziemnym. Zwycięski projekt zakładał jednak zupełnie niestandardowe rozwiązanie.
Aby hala miała zapewnioną odpowiednią ilość światła dziennego, a jej kubatura była odpowiednio duża, bryłę ukształtowano jako tunel o długości ok. 120 m, wysokości 40 m i szerokości 70 m, którego ściany szczytowe wykonano w technologii przeszklonej ściany kurtynowej. Od strony otaczającej go przestrzeni publicznej budynek nie ma wyodrębnionego zaplecza, a elewacje w parterze dostępne są ze wszystkich czterech stron. Zaopatrzenie zorganizowano na kondygnacji podziemnej, dzięki czemu dostawy nie przeszkadzają klientom. Pod ziemią zlokalizowano również supermarket oraz komórki lokatorskie i boksy na rowery dla mieszkańców.
i
Konstrukcja hali targowej w Rotterdamie
Konstrukcję wsporczą ściany kurtynowej stanowią cienkie cięgna stalowe, co ułatwia penetrację światła i pozwala na uzyskanie lepszych powiązań widokowych między wnętrzem a otoczeniem.
Na elewacjach hali targowej w Rotterdamie zastosowano szary kamień, taki sam jak na chodnikach, w celu skierowania uwagi potencjalnych użytkowników na wnętrze. Płytę fundamentową wykonano na głębokości 15 m. Ponieważ poziom wód gruntowych występuje tu na głębokości 3 m, do zabezpieczenia wykopu zastosowano ściankę szczelną, a podłoże wzmocniono za pomocą 2500 wbijanych pali betonowych zaprojektowanych w taki sposób, aby podczas budowy mogły przejmować naprężenia rozciągające wywołane wyporem tych wód.
W celu zminimalizowania sił wyporu, podczas pogłębiania wykopu podziemie zalano wodą, a żurawie budowlane poruszały się na pływających platformach. Aby ograniczyć ryzyko uszkodzenia już zrealizowanej części, nakierowywano je za pomocą systemu GPS.
Po wykonaniu płyty dennej o grubości 1,5 m wodę odpompowano i przystąpiono do budowy konstrukcji garażu podziemnego.
Konstrukcję części nadziemnej – od drugiej do dziesiątej kondygnacji – prowadzono z wykorzystaniem rusztowań i szalunków stosowanych przy budowie tuneli. Z kolei konstrukcję przeszklonych ścian szczytowych wykonano z cięgien stalowych o średnicy 15 cm i nośności sięgającej 30 ton. Podczas silnych wiatrów geometryczny środek elewacji szczytowej może się przesunąć do wnętrza budynku nawet o 70 cm, a cięgna zwiększą wtedy swoją długość o 4 cm.
i
Zadaszenie hali targowej w Rotterdamie
Obiekt podłączono do miejskiej sieci ciepłowniczej i do pompy ciepła, która obsługuje również okoliczne budynki. Hala targowa jest wentylowana grawitacyjnie – świeże powietrze dostaje się do środka poprzez szczeliny w ścianach szczytowych i, ogrzewając się, unosi pod zadaszenie, skąd wydostaje się otworami w dachu.
Systemy ogrzewania i chłodzenia mają możliwość wymiany czynnika chłodzącego i grzewczego, a wodnokanalizacyjne zaprojektowano tak, aby zminimalizować zużycie wody i zrzut ścieków do kanalizacji.
Wewnętrzna elewacja hali targowej w Rotterdamie, o powierzchni 11 000 m2, została pokryta trójwymiarową grafiką przedstawiającą artykuły spożywcze, a nawiązującą do historycznego malarstwa holenderskiego. Wykonano ją w rozdzielczości 400 tys. megapikseli i nadrukowano na 4500 aluminiowych paneli o wymiarach 152 x 152 cm i grubości 2 mm.
Wszystkie panele są perforowane, co służyć ma poprawie parametrów akustycznych hali.
