10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Obrady jury, fot. © Felix Torkar

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

2016-10-20 16:27

Targi Książki we Frankfurcie nad Menem oraz Niemieckie Muzeum Architektury ogłosiły listę 10 najlepszych książek architektonicznych ubiegłego roku. W organizowanym po raz ósmy konkursie oceniono publikacje nadesłane przez 88 wydawnictw.

Konkurs organizowany przez Niemieckie Muzeum Architektury we Frankfurcie we współpracy z frankfurckimi Targami Książki odbył się już po raz ósmy. Nagrody wręczono 19 października 2016 roku w bibliotece muzeum. W tegorocznej edycji 214 publikacji nadesłanych przez 88 wydawnictw, oceniało jury składające się z zewnętrznych ekspertów oraz reprezentantów DAM. Nagrodzono dziesięć najlepszych książek, a dziesięć kolejnych wyróżniono. Przedstawiamy wszystkie nagrodzone publikacje:

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury African Modernism – Architecture of Independence. Ghana, Senegal, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kenia, Zambia. Wydawnictwo: Park Books © Fot. Uwe Dettmar

1. African Modernism –Architecture of Independence. Ghana, Senegal, Côte d'Ivoire, Kenya, Zambia

Wydawnictwo: Park Books; wydawca: Manuel Herz; autorzy: Manuel Herz, Ingrid Schröder, Hans Focketyn, Julia Jamrozik; projekt: Marie Lusa; zdjęcia: Iwan Baan, Alexia Webster

Z opinii Jury: Nadzwyczajny “tour de force” Manuela Heza i jego studentów z ETH w Zurychu przez pięć krajów subsaharyjskich. (...). 640 stronicowy album wydany przez Park Books, cena 68 Euro – 10 Euro za każde 100 stron – to dobrze zainwestowane pieniądze. W książce przedstawiono 80 modernistycznych budynków z pięciu krajów – Ghany, Senegalu, Wybrzeża Kości Słoniowej, Kenii i Zambii, wzniesionych w latach 60. i 70. XX wieku, w pierwszych latach niepodległości, kiedy nadzieje były największe.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Dieter Kienast – Stadt und Landschaft lesbar machen; wydawnictwo: gta Verlag © fot. Uwe Dettmar

2. Dieter Kienast - Stadt und Landschaft lesbar machen Wydawnictwo: gta Verlag; autorka: Anette Freytag; projekt: Büro 146. Valentin Hindermann, Madeleine Stahel, Maike Hamacher oraz Tiziana Artemisio i Barbara Hoffmann; zdjęcia i ilustracje: Georg Aerni, Christian Vogt

Z opinii Jury: Książka „Stadt und Landschaft lesbar machen“ pokazuje to, w jaki sposób projekt, teoria i obrazowanie przeplatają się w dziełach Dietera Kienasta - pracach będących połączeniem aspektów artystycznych, naukowych i intelektualnych. Dzięki temu książka znacząco wyróżnia się na tle istniejących albumów.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Habitat Marocain Documents – Dynamics Between Formal and Informal Housing; wydawnictwo: Park Books © fot. Uwe Dettmar

3. Habitat Marocain Documents - Dynamics Between Formal and Informal Housing Wydawnictwo: Park Books, wydawca: Sascha Roesler; autorzy: Jean Hentsch, Udo Kultermann, Sascha Roesler, André Studer, Theres Studer; projekt: Adrian Ehrat

Z opinii Jury: Książka jest ewoluującą monografią trzech osiedli w Casablance, zaprojektowanych przez młodych szwajcarskich architektów Jeana Hentscha i André Studera, a zbudowanych pod koniec francuskiej dominacji w latach 1954-1956. To strukturalne arcydzieło, w którym regionalna architektura wenrakularna staje się rygorystyczną strukturą. (...) Ponadto zaprezentowano transformacje budynków w ciągu kolejnych 60 latach. Ujawniają one typowe dylematy wykazujących się dobrymi chęciami zachodnich architektów, których uprzedzenia zderzają się ze stylem życia mieszkańców.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Housing Cairo: The Informal Response; wydawnictwo: Ruby Press © fot. Uwe Dettmar

4. Housing Cairo: The Informal Response Wydawnictwo: Ruby Press; autorzy: Marc Angélil, Charlotte Malterre-Barthes i inni; projekt: Charlotte Malterre-Barthes, Something Fantastic (Julian Schubert, Elena Schütz, Leonard Streich); zdjęcia: Studenci ETH w Zurychu Z opinii Jury: Housing Cairo to dokumentacja nieformalej urbanizacji 20-milionowej metropolii. Książka jest wynikiem zajęć na ETH w Zurychu, prowadzonych przez Marca Angélila. Na podstawie zdjęć i planów pokazuje historyczne przemiany miasta aż do dziś. Na przykładzie terenów leżących po zachodniej stronie Nilu, w oparciu o zdjęcia i rysunki, przeanalizowano metody konstrukcyjne bardzo gęstej zabudowy. Biorąc je za punkt wyjścia, studenci zaproponowali strategie dalszego zagęszczania okolicy.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Das leichte Haus. Utopie und Realität der Membranarchitektur; wydawnictwo: Spector Books © fot. Uwe Dettmar

5. Das leichte Haus. Utopie und Realität der Membranarchitektur Wydawnictwo: Spector Books; autor: Walter Scheiffele; wydawca: Stiftung Bauhaus Dessau; projekt: : Ludovic Balland Typography Cabinet, Basel, Siri Bachmann

Z opinii Jury: Punktem wyjścia dla Walter Scheiffele jest wydana w 1926 roku książka Siegfrieda Ebelina „Der Raum als Membran”, w której rozwinięto teorię biologicznej architektury. Na podstawie publikacji Ebelina, opowiedziano tu historię i teorię lekkich konstrukcji, od Bruno Taura, Paula Scheerbarta, Hernamma Finsterlina poprzez projekty metalowych domów Hugo Junkersa, aż po Frei Otto i Wernera Sobeka. Uzupełnieniem są wywiady ze współczesnymi architektami.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Manual of Section; wydawnictwo: Princeton Architectural Press © fot. Uwe Dettmar

6. Manual of Section

Wydawnictwo: Princeton Architectural Press; autorzy: Paul Lewis, Marc Tsurumaki, and David J. Lewis; wydawcy: Sara Stemen, Jennifer Lippert; projekt: Lewis.Tsurumaki. Lewis

Z opinii Jury: Pomysł jest tak zdumiewająco oczywisty, że aż dziwne, że nikt dotychczas na to nie wpadł: 62 budynki zbudowane w XX wieku zostały zaprezentowane za pomocą nowych przekrojów (a mówiąc dokładniej – nowych ich nowych perspektyw). Przekroje pokazują nie tylko cechy przestrzenne budynków, lecz także informują o ich konstrukcji. Ściany i podłogi zostają dosłownie przecięte. (...) Wgląd w budynki, który zyskujemy dzięki tej metodzie sprawia, że książka nabiera charakteru podręcznika, z którego studenci powinni korzystać już od pierwszego semestru.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Nadogradnje – Urban Self-Regulation in Post-Yugoslav Cities; wydawnictwo: M BOOKS © fot. Uwe Dettmar

7. Nadogradnje - Urban Self-Regulation in Post-Yugoslav Cities Wydawnictwo: M BOOKS; autorzy: Martin Düchs, Monika Grubbauer, Hanna Hilbrandt, Vladimir Kulić, Sven Quadflieg, Dubravka Sekulić; wydawcy: Sven Quadflieg, Gregor Theune; projekt: Sven Quadflieg; zdjęcia: Gregor Theune

Z opinii Jury: Biorąc za punkt wyjścia fotograficzny cykl Gregora Theune książka traktuje o fenomenie nadbudówek w krajach byłej Jugosławii. Publikacja pokazuje 24 fotografie, z których wyłania się osobliwa fascynacja – na budynkach z wielkiej płyty wciąż powstają nadbudówki, nierzadko w formie przekrytych drewnem chat ze spadzistymi dachami. Taka forma nieformalnej architektury – pozbawiona profesjonalnego planowania, funkcjonująca poza przepisami i standardami – piszą wydawcy – jest formą „miejskiej samoregulacji”, która rozpowszechnia się za sprawą słabej władzy i zapadających się struktur państwowych w byłej Jugosławii.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury The Other Architect. Another Way of Building Architecture; wydawnictwo Spector Books / CCA © fot. Uwe Dettmar

8. The Other Architect. Another Way of Building Architecture

Wydawnictwo: Spector Books /CCA; wydawca: Giovanna Borasi; projekt: Jonathan Hares

Z opinii Jury: W katalogu wystawy pod tym samym tytułem, stworzonym we współpracy z Kanadyjskim Centrum Architektury (Canadian Centre for Architecture / CCA) chodzi o innego architekta – „The Other Architect”, czyli nie o architektoniczną formę i klasyczną architektoniczną produkcję, lecz powstające poza tradycyjnymi konstrukcjami nowe przestrzenie i laboratoria, służące pracy i refleksji. Nie chodzi o budowanie czy budynki, lecz o myślenie. Książka gromadzi 20 przykładów od lat 60. do dziś. Wśród nich znalazły się międzynarodowa grupa ILAUD, nowojorska IAUS i Forensic Architecture z Lodnynu.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury This is Frank Lloyd Wright; wydawnictwo: Laurence King Publishing © fot. Uwe Dettmar

9. This is Frank Lloyd Wright Wydawnictwo: Laurence King Publishing; wydawca: Liz Faber; autor: Ian Volner; projekt: Laurence King Publishing, Art Director Angus Hyland; ilustracje: Michael Kirkham

Z opinii Jury: Ta niewielka publikacja jest mistrzowskim połączeniem poważnej monografii poświęconej amerykańskiemu architektowi Frankowi Lloydowi Wrightowi i zabawnego wspomnienia błyskotliwej osobowości – szanowanego wykładowcy, przedsiębiorcy, który poniósł porażkę i salonowego bywalca.

10 najlepszych książek o architekturze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Völlig losgelöst – Architektur der 1970er- und 1980er-Jahre in der Nordwestschweiz und den grenznahen Regionen; wydawnictwo: Park Books © fot. Uwe Dettmar

10. Völlig losgelöst - Architektur der 1970er- und 1980er-Jahre in der Nordwestschweiz und den grenznahen Regionen

Wydawnictwo: Park Books; autorzy: Christian Flierl, Ulrike Jehle-Schulte Strathaus, Roger Ehret; projekt: Andreas Hidber; zdjęcia: Christian Flierl

Z opinii Jury: Abstrahując od tytułu "Völlig losgelöst“ (całkiem wolny), który w oczywisty sposób odwołuje się do muzyki popularnej z lat 70. i 80., pod względem formatu i projektu, książka wydaje się być klasycznym albumem. Zazwyczaj pełne obrazów książki o miastach i regionach szybko pokrywają się kurzem. Ta jednak zasługuje na więcej uwagi – także poza północną Szwajcarią i przyległymi regionami, które zostały tu zaprezentowane. Publikacja ukazuje aktualne zdjęcia budynków z tego samego czasu, do którego odwołuje się krzykliwy tytuł. W środku można odnaleźć coś zupełnie odmiennego niż pocztówkowe motywy i budynki, które zazwyczaj uważa się za warte zobaczenia...