Ściana Wschodnia

i

Autor: Archiwum Architektury Ściana Wschodnia w Warszawie. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Jak zmieni się ścisłe centrum Warszawy?

2015-12-02 17:40

30 listopada odbyła się publiczna dyskusja nad projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego okolic tzw. Ściany Wschodniej. Przypominamy jego ogólne założenia. Pisemne uwagi można wnosić do 12 stycznia 2016 r.

Nad projektem planu pracował zespół projektantów z Miejskiej Pracowni Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju. Główną projektantką jest arch. Anna Kosik-Kłopotowska. Teren objęty opracowaniem mieści się między tzw. salonem Warszawy, a tworzącym się na zachodzie city. Ograniczają go ulice Marszałkowska (poszerzona o obszar ronda Dmowskiego), Krakowskie Przedmieście, Królewska i Aleje Jerozolimskie.

Autorom projektu zależało, aby podkreślić odmienność tej przestrzeni od reprezentacyjnego Krakowskiego Przedmieścia. W sposób umowny, w oparciu o istniejące funkcje, teren podzielono na trzy obszary o zróżnicowanym charakterze. I tak w północnej części, gdzie mieści się siedziba Zachęty-Narodowej Galerii Sztuki, budynek Akademii Sztuk Pięknych oraz kilka sklepów plastycznych, dominować ma sztuka. Środkowa część będzie domeną designu, a południowa mody - z domem handlowym Vitkac czy butikami w budynku przy ulicy Mysiej. Części te połączone są tzw. Traktem Sztuki, biegnącym od placu Trzech Krzyży aż po placu Małachowskiego. Poza uczytelnieniem tego historycznego ciągu widokowego, projektanci dążyli do wzmocnienia poprzecznych połączeń, przede wszystkim ul. Chmielnej i jej licznych podwórek, które mogłyby pełnić funkcje usługowo-rekreacyjne.

Największy nacisk położono na przestrzenie publiczne - na terenie opracowania mieszczą się bowiem cztery duże, miejskie place. Na placu Powstańców Warszawy twórcy planu przewidują m.in. możliwość wzniesienia obiektu o funkcji kulturalnej, ponadto dopuszczają niewielką nadbudowę budynku NBK. Dla placu Małachowskiego, w przypadku przebudowy hotelu Sofitel, wskazano odtworzenie pierzei w jej historycznym kształcie, sprzed wyburzenia kamienicy Kronenberga. Natomiast na placu Trzech Krzyży przewidziano więcej zieleni, dopuszczono też usługi komercyjne w budynku Ministerstwa Gospodarki, by ożywić martwą dziś pierzeję.

Do kontrowersyjnych propozycji należy pozostawienie możliwości zadaszenia odcinka ulicy Chmielnej oraz nakaz utworzenia pasażu wewnątrzkwartałowego biegnącego przez dom handlowy Vitkac. Pod względem komunikacyjnym dyskusyjna wydaje się też możliwość wyłączenia z ruchu rejonu ulic Szpitalnej, Chmielnej, Brackiej i Zgoda. Choć przypomniano, że plan nie ma mocy wyłączenia z ruchu jakiegoś fragmentu, zamówione zostały ekspertyzy, które mają sprawdzić funkcjonowanie tej okolicy w przypadku jej zamknięcia dla samochodów. Jak zapowiedział obecny na spotkaniu Marek Mikos p.o. dyrektora Biura Architektury i Planowania Przestrzennego, konkurs na zagospodarowanie tego terenu zostanie rozpisany prawdopodobnie późną wiosną przyszłego roku.

Jeśli chodzi o wygląd Ściany Wschodniej od strony ulicy Marszałkowskiej przewidziano możliwość wyburzenia tzw. Domu pod sedesami i wzniesienia w jego miejscu budynku o wysokości 28-42 m. W miejscu Universalu dopuszczono natomiast budynek o wysokości 80 m. Jednak na większości obszaru opracowania obowiązywać ma tzw. wysokość warszawska, która wynosi 30 m. O tym jak do tych zmian podchodzą autorzy pierwotnej koncepcji założenia urbanistycznego Ściany Wschodniej można przeczytać w wywiadzie z Barbarą i Andrzejem Kaliszewskimi, opublikowanym w "A-m" nr 11/2014.

Istotne zmiany czekają rondo Dmowskiego, które przyszłości ma zostać zwężone i przekształcone w zwykłe skrzyżowanie. Po jego północnej stronie powstanie otwarta przestrzeń, która może zostać powiązana z placem wokół Rotundy. Natomiast południowa strona ma nawiązywać do XIX-wiecznych kwartałów zabudowy i pierzei. Powstające tu budynki, podobnie do domów towarowych centrum, mają mieć wycofane partery.

Uwagi uczestników publicznej dyskusji dotyczyły m.in. możliwości realizacji prac nagrodzonych w konkursach architektonicznych, w ramach których wyłoniono koncepcje kilku obszarów, m.in. Rotundy i jej otoczenia, placu Małachowskiego (2014, II nagroda Are Stiasny Wacławek), placu  Trzech Krzyży (2010, I nagroda Janusz Klikowicz) czy otoczenia pawilonu Zodiak (2015, I nagroda Gowin & Siuta). O dostosowanie zapisów planu do możliwości realizacji koncepcji wyłonionych w konkursach apelował m.in. architekt Grzegorz Stiasny.

Na obszarze objętym planem prowadzonych jest obecnie kilka inwestycji m.in. biurowiec Astoria oraz Centrum Marszałkowska w miejscu wyburzonego Sezamu, trwa przebudowa dawnego Smyka. Nowy budynek ma powstać także w miejscu kina Relax.

Projekt planu został wyłożony do publicznego wglądu w lokalu przy ul. Marszałkowskiej 77/79 (parter – sala obsługi mieszkańców, otwarte w dni robocze w godzinach od 9.00 do 16.00). Uwagi w formie pisemnej przyjmowane są do 12 stycznia 2016 roku. Pełna treść oraz rysunek projektu dostępne na stronie BIP Warszawa.