Tegoroczna edycja festiwalu Warszawa w Budowie po raz pierwszy odbędzie się w dwóch miastach: od 28 sierpnia do 23 września w Kijowie, a od 13 października do 11 listopada w Warszawie. Pomysł ten wiąże się z głównym tematem wydarzenia, które poświęcone będzie szeroko rozumianej kategorii „sąsiada”. Idea sąsiedztwa, w kontekście festiwalu rozumiana jako kategoria wspólna dla współczesnej urbanistyki, sztuki i debaty publicznej, pozwala na wprowadzenie różnych skal i punktów widzenia, począwszy od własnego mieszkania, przez pokój w akademiku czy robotniczy barak, kończąc na ujęciu geopolitycznym i perspektywie skonfliktowanych państw narodowych. Znaczenie szybko rosnącej społeczności ukraińskiej w Polsce wykracza poza suche dane statystyczne. Choć powinni oni być klasyfikowani jako migranci zarobkowi, są instrumentalizowani w celu uchylenia się przed określanymi przez Unię Europejską kwotami migracyjnymi. W ten sposób „milion uchodźców z Ukrainy” stał się wspólnotą niemalże mityczną, pomimo że polska gospodarka w dużym stopniu polega na wykonywanej przez nich niskopłatnej pracy – czytamy w informacji prasowej.
Program festiwalu podzielono pomiędzy stolice dwóch wschodnioeuropejskich krajów, które po upadku ZSRR obrały zupełnie różne ścieżki rozwoju. O ile Warszawę przedstawiano jako modelowe miasto „sukcesu polskiej transformacji”, o tyle w Kijowie prywatyzacja i upadek planowania przestrzennego przybrały ekstremalne formy. Proces ten dobrze reprezentują lokalizacje, w których odbędą się wydarzenia festiwalowe. Na Ukrainie będzie to zdegradowana i opuszczona ulica Petrivska, u nas pawilon Cepelii przy skrzyżowaniu Alej Jerozolimskich i Marszałkowskiej (proj. Zygmunt Stępiński, 1966). Niegdyś duma architektury modernistycznej i miejskiego planowania przestrzennego, obecnie pawilon Cepelii ilustruje bolączki polskiej transformacji – zakryty przeskalowanymi reklamami, do niedawna służył jako siedziba salonu gier. Niczym otwarta rana w centralnym punkcie miasta, niemalże w stanie ruiny oczekuje na rewitalizację deweloperską – tłumaczą organizatorzy. Tegoroczny festiwal kuratorowany jest przez kijowski kolektyw VCRC (Visual Culture Research Center), który od 2008 roku zajmuje się działaniami na styku praktyk artystycznych, refleksji społecznej i urbanistyki. VCRC było organizatorem School of Kyiv – Kyiv Biennial 2015 and The Kyiv International – Kyiv Biennial 2017.
Warszawa w Budowie 10.
Kuratorzy: Visual Culture Research Center
Kijów: 28 sierpnia – 23 września 2018 lokalizacja: opuszczona ulica Petrivska
Warszawa: 13 października – 11 listopada 2018 lokalizacja: pawilon Cepelii, Marszałkowska 99/101