Pierwszy cykl graficznych okładek miesięcznika „Architektura-murator” pojawił się w 2008 roku i to wówczas dyrekcja Muzeum Narodowego w Poznaniu postanowiła włączyć je do swoich zbiorów. Wiele z nich otrzymało później prestiżowe nagrody w konkursie GrandFront na najlepsze okładki prasowe w Polsce, a w kilkuletnim cyklu wyróżniły się szczególnie te przedstawiające portrety architektów na tle ich realizacji („A-m” 2011).
Po czteroletniej przerwie przeznaczonej na prezentację wybitnych zdjęć architektury na okładkach „Architektury-murator” wracamy do idei okładek-plakatów i znów zapraszamy młodych polskich grafików do współpracy. Na początek – Dawid Ryski i jego mocna interpretacja głównego tematu numeru. Operacja rewitalizacja – w bieżącym numerze „Architektury-murator” Tomasz Żylski analizuje jak przebiegają procesy rewitalizacyjne, biorąc pod uwagę, iż na realizację tego typu działań z funduszy europejskich przyznanych Polsce na lata 2014-2020 w ramach polityki spójności przeznaczono 22 mld zł. W kontekście potrzeb nie jest to jednak wiele, zważywszy iż ok. 20% powierzchni polskich miast to obszary zdegradowane.
Ewa P. Porębska
Ekspresja muzeum – o projekcie Muzeum Katyńskiego Konrad Grabowiecki
Historia zbrodni katyńskiej jest w swoim okrucieństwie i bezmiarze zła trudna do pojęcia. 15 tablic upamiętniających 21 768 ofiar umieszczonych w zabytkowej działobitni nasuwa pytania o znaczenie takich słów jak zło, dobro czy przebaczenie. W tym miejscu świadomie nadaliśmy architekturze mocny wyraz. Szczelina między wysokimi na 12 metrów ścianami prowadzi nas w dwóch kierunkach – w dół ku tablicom z nazwiskami ofiar, a w drugą otwiera się ku niebu i światłu – pisze jeden z głównych projektantów budynku Konrad Grabowiecki.
Muzeum Katyńskie w Warszawie
Muzeum jest należnym społecznie hołdem dla ofiar, o których przez pół wieku oficjalnie starano się zapomnieć. Zawiera zarówno elementy martyrologiczne, jak i abstrakcyjne przestrzenie odwołujące się do indywidualnej wyobraźni – o bogatej narracji wyrażonej dramatycznymi sekwencjami przestrzeni, działaniach w skali krajobrazowej i wielu rzeźbiarskich interwencjach piszą Krzysztof Mycielski i Grzegorz Stiasny.
O historii Muzeum Katyńskiego
Cytadela warszawska uznawana jest za jedno z ważniejszych miejsc polskiej martyrologii. Oprócz działającego od lat 60. muzeum X Pawilonu i otwartego niedawno Muzeum Katyńskiego, planowana jest tam również nowa siedziba muzeum Wojska i Historii Polski. Te cztery placówki miałyby tworzyć uzupełniającą się narrację o dziejach polskiego oręża i walk o niepodległość.
Wrażliwość dwóch pokoleń – o Muzeum Katyńskim Krzysztof Mycielski
Muzeum łączy w sobie wrażliwość dwóch pokoleń. Zawiera zarówno podręcznikowy przekaz i elementy martyrologiczne, jak i współczesne abstrakcyjne przestrzenie odwołujące się do indywidualnej wyobraźni. Wystawę o charakterze edukacyjnym i symbolicznym zaprojektował siedemdziesięcioletni rzeźbiarz Jerzy Kalina, architekturę trzydziestolatkowie z pracowni Brzozowski i Grabowiecki – pisze architekt i krytyk architektury Krzysztof Mycielski.
Szczytowe osiągnięcie polityki historycznej – o Muzeum Katyńskim Grzegorz Stiasny
Zwiedzanie muzeum jest szczegółowo zaplanowanym i poruszającym spektaklem. Jawi się jako szczytowe osiągnięcie polityki historycznej. Niebagatelny wydaje się w tym udział Jerzego Kaliny, który od czterech dekad udowadnia, że swoją sztuką świetnie potrafi rozbudzać społeczne emocje. Krajobrazowe gesty są przy tym wyważone i spacer po zróżnicowanych przestrzeniach jest po prostu atrakcyjny – pisze architekt i krytyk architektury Grzegorz Stiasny.
Rewaloryzacja kopalni Julia w Wałbrzychu
Adaptacja dawnej kopalni Julia na Centrum Nauki i Sztuki to jedno z największych tego typu przedsięwzięć w Polsce. W odnowionych budynkach siedziby mają nie tylko wałbrzyskie instytucje kultury, ale też organizacje pozarządowe – pisze Roman Rutkowski.
Muzeum Warszawskiej Pragi
Na potrzeby muzeum zaadaptowano trzy historyczne kamienice i dawny dom modlitwy z unikatowymi freskami. Poddane konserwacji polichromie stały się istotną częścią muzealnej opowieści o przeszłości Pragi i jej żydowskich mieszkańcach – pisze Monika Komorowska.
Przedszkole atrialne w Ostrowi Mazowieckiej
Projektując przedszkole dla dzieci pracowników firmy FORTE, architekci wykorzystali doświadczenie zdobyte podczas realizacji kilkunastu podobnych obiektów w całej Polsce. Powstał atrialny pawilon dostosowany do skali i percepcji dziecka – pisze Grzegorz Stiasny.
Operacja rewitalizacja
O ile wydawanie funduszy unijnych w latach 2007–2013 upłynęło pod hasłem Polska w budowie, o tyle w okresie 2014–2020 większość środków zaplanowano na odnowę miast. Ułatwieniem dla samorządów ma być Ustawa o rewitalizacji, która weszła w życie w połowie listopada, wprowadzając m.in. nowe przepisy zapobiegające gentryfikacji i wzmacniające udział społeczności lokalnych w działaniach naprawczych – pisze Tomasz Żylski.
Trzy dzielnice w trakcie rewitalizacji
Architektoniczny spacer po przestrzeniach reprezentujących różne oblicza polskiej rewitalizacji – przedstawiamy zmiany, jakie zachodzą na łódzkim Księżym Młynie, gdańskim Dolnym Wrzeszczu i warszawskiej Pradze. Oprowadzają Katarzyna Waloryszak, Daniel Załuski i Tomasz Żylski. W materiale mapy i fotoreportaż Marcina Czechowicza.
Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016
Architektura stanowi kluczowy element programu ESK 2016. Obchody będą okazją do podjęcia szerokiej dyskusji na temat kondycji współczesnej architektury, zasad kształtowania przestrzeni przyjaznej mieszkańcom, a także możliwości partycypacji społecznej w tym procesie. Przedstawiamy najciekawsze wydarzenia architektoniczne planowane w tym roku we Wrocławiu. W styczniu: wystawa Made in Europe. 25 lat nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie architektury współczesnej, która dotychczas pokazywana była jedynie w Wenecji, podczas ostatniego biennale architektury, oraz w Szanghaju w ramach programu Shanghai Urban Space Art Season 2015.
Wirtualna rzeczywistość dla architektury
Ekspozycje z cyklu Architecture into Virtuality mają wywołać dyskusję na temat wykorzystania technologii Virtual Reality w dziedzinach architektury i sztuki.
Czwarty wymiar śląskiego architekta. Wystawa
SARP oddział w Katowicach i Biblioteka Śląska w Katowicach zapraszają na wystawę Przestrzeń i człowiek są 4-wymiarowcami ukazującą dorobek Aleksandra Franty, laureata Honorowej Nagrody SARP 1975, teoretyka architektury i współautora – wraz ze zmarłym w 2015 roku Henrykiem Buszko – katowickich osiedli Tysiąclecia (z zespołem wieżowców – tzw. Kukurydz, dwoma kościołami, a także szkołami artystycznymi)i Roździeńskiego (tzw. Gwiazdy) oraz jednego z ciekawszych zespołów uzdrowiskowych powstałych w powojennej Polsce – kompleksu rehabilitacyjno- leczniczego w Ustroniu- Zawodziu (tzw. Piramidy).
Polskie kościoły. Wystawa
W grudniu minęło 50 lat od zakończenia Soboru Watykańskiego II, który zrewolucjonizował architekturę sakralną.
Dolnośląski Festiwal Architektury – woda w mieście
Jaką rolę odgrywa woda we współczesnym mieście? I czy władze Wrocławia mają świadomość i plany, jak różnicować charakter przepływających przez to miasto rzek? – m.in. nad tymi zagadnieniami zastanawiali się organizatorzy piątej edycji Dolnośląskiego Festiwalu Architektury (DoFA), który odbył się na początku października 2015 roku – relacja Aleksandry Czupkiewicz.
Dialog z krajobrazem
Specyficzną cechą projektów zaprezentowanych w Krakowie podczas listopadowej konferencji Stowarzyszenie Architektury Krajobrazu (SAK) była wyrażona środkami przestrzennymi – także rozwiązaniami krajobrazowymi i zielenią – narracja o przeszłości. Dzięki takiemu podejściu do materii projektowej architekci mogą wywoływać u odbiorców emocje pozwalające im lepiej zrozumieć terytorium – piszą Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak.
Westival i sukces Szczecina
Sukces filharmonii rozbudził zainteresowanie i apetyty na rasową architekturę. W mieście, w którym symbolem nowoczesności przez lata były tylko portowe dźwigi i stoczniowe suwnice powstał obiekt, który zawrócił w głowach nie tylko architektonicznego świata – pisali organizatorzy dziewiątej edycji Westivalu, który odbył się w listopadzie w Szczecinie. Relacja Marka Sietnickiego.
Międzypokoleniowe Centrum Edukacji w Warszawie
To pierwszy tego typu obiekt w stolicy. Znajdzie się w nim biblioteka, klub seniora oraz żłobek. Za wstępną koncepcję odpowiada biuro Kuryłowicz & Associates.
Centrum Ekoinnowacji w Gdańsku
Konkurs na nowe obiekty dla Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej wygrała pracownia Fort.
Nowy gmach Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
Nowa siedziba trzech wydziałów UWM w Olsztynie, mieszczących się obecnie w różnych częściach miasta, powstanie według projektu biura Sosak i Sosak.
Zespół mieszkalny na Zaspie w Gdańsku
Konkurs inwestorski na koncepcję zabudowy dawnego pasa startowego lotniska Gdańsk Wrzeszcz wygrało Studio Architektoniczne Kwadrat we współpracy z biurem Wolski Architekci.
Budynek mieszkalny na warszawskiej Pradze
Uruchomienie II linii metra pobudziło nowe inwestycje mieszkaniowe na warszawskiej Pradze. W pobliżu stacji Stadion Narodowy powstaje właśnie budynek projektu biura Brzozowski Grabowiecki Architekci.
Farshid Moussavi, Michael Kubo, The Function of Ornament
Publikacja stanowi błyskotliwy przegląd możliwości tworzenia zewnętrznej powłoki budynku. Na prawie 200 stronach rozrysowano 42 fasady, w formie czarno-białych, syntetycznych schematów, perspektywicznych przekroi i detali. Tym samym przedstawiono różnorodne sposoby uzyskania dzięki ornamentowi określonego wizualnego efektu – recenzja Tomasza Głowackiego.
Topografías operativas, „Quaderns. D’arquitectura i urbanisme” pod redakcją Manuela Gausy
Teksty teoretyczne przeplatane są projektami związanymi z przewodnim tematem magazynu – Operatywnymi topografiami. Przedni zestaw, choć sprzed 17 lat, intryguje i zachęca do lektury. Także nieco zawstydza, gdy pomyślimy, że wciąż nieliczne w Polsce budynki w duchu operatywnych topografii, jak Muzeum Przełomów w Szczecinie czy MCK w Katowicach, pojawiają się dopiero teraz – recenzja Tomasza Głowackiego.
Yi-Fu Tuan, Przestrzeń i miejsce
Jest to pełna erudycji rozprawa o pojmowaniu przestrzeni i miejsca w zależności od uwarunkowań proksemicznych, czasu, cech psychofizycznych czy środowiska naturalnego i kulturowego. Tuana można by nazwać prekursorem myśli fenomenologicznej w architekturze, przed Juhani Pallasmaą czy Peterem Zumthorem – recenzja Tomasza Głowackiego.
Marcin Popkiewicz, Świat na rozdrożu
Ta popularno-naukowa lektura o współczesnym świecie, jest jednocześnie fascynującą i przerażającą opowieścią o mechanizmach i sposobie jego funkcjonowania – ekonomii, gospodarce i ekologii. Autor, w oparciu o ogólnodostępne dane i fakty z różnych dziedzin, wyciąga wnioski, których nie lubimy i nie chcemy dostrzegać – recenzja Tomasza Głowackiego.
Anna Agata Wagner, Czas i miejsce
Ogromna praca wykonana przez autorkę książki jest krokiem, by architektura uczelni mogła wreszcie zostać w pełni doceniona i ukazała się jako turystyczna atrakcja Warszawy. Może też być zachętą, aby uczelniane władze i projektanci nowych budynków starali się dorównać osiągnięciom poprzedników nie tylko w sferze promowania technologii, ale też estetyki – recenzja Agnieszki Dąbrowskiej.
Filip Springer, 13 pięter
To bardzo gorzka lektura, z której wynika, że w Polsce nigdy nie było konsekwentnej polityki mieszkaniowej. Springer spogląda tęsknym wzrokiem za Odrę, gdzie warunki mieszkaniowe zdają się lepsze. Ale przecież mityczny Berlin również zmaga się z problemami. Również tam występuje proces skupowania kamienic, podwyższania opłat pod pozorem niekończących się remontów – recenzja Agnieszki Skolimowskiej.