Warszawa na obrazach Canaletta. Bernardo Bellotto i jego dzieła, które pomogły odbudować stolicę

Pałac w Wilanowie zbudowano w latach 1681–1696 na zlecenie króla Jana III Sobieskiego, zaś rozbudowano o boczne skrzydła w latach 1723–1729. Pałac dotrwał do naszych czasów w niezmienionej formie. Obrazy Canaletta przedstawiające Warszawę powstały na zlecenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Choć dziś Wilanów stanowi część stolicy, przez większość swojej historii posiadłość króla znajdowała się poza miastem i stanowiła miejsce wypoczynku magnatów. Przez stulecia pałac wiele razy przechodził z rąk do rąk – należał m.in. do takich rodów jak Sobiescy, Lubomirscy, Potoccy i Braniccy.

W czasie drugiej wojny światowej budynek okradli Niemcy, a piękny ogród uległ zniszczeniu. Po wojnie pałac wraz z otoczeniem stopniowo odrestaurowano, a w XX w. przeszedł on renowację. Dziś stanowi atrakcję turystyczną i centrum kulturalne.

Ogród w Wilanowie zajmuje powierzchnię 45 ha i został zaprojektowany w formie ogrodu włoskiego. Poza roślinnością znajdują się tu liczne rzeźby oraz zabytkowe budynki takie jak Oranżeria i Pompownia. W 1994 r. ogród oficjalnie uznano za pomnik historii.

Obszary dzisiejszej dzielnicy Wilanów były w czasach Canaletta terenami podmiejskimi, co dobrze widać na obrazie. Częścią Warszawy Wilanów stał się dopiero w 1951 r.

Pałac znajduje się przy ul. Senatorskiej 37. Jego nazwa pochodzi od koloru dachu z 1807 r. Na przestrzeni wieków pałac należał m.in. do Zamoyskich oraz Czartoryskich. W czasie drugiej wojny światowej budynek obrabowano i częściowo spalono, zaś w 1965 r. odbudowany pałac został wpisany do rejestru zabytków.

Powstały w drugiej połowie XVII w. Pałac Ordynacki dziś znany jest jako Zamek Ostrogskich. Obiekt znajduje się przy ul. Tamka 41. Dzieje pałacu są silnie związane z muzyką: działały tu m.in. Warszawski Instytut Muzyczny, konserwatorium i Muzeum Fryderyka Chopina. Dzisiejszy pałac to powojenna rekonstrukcja po pożarze z 1944 r.

Barokowy pałac przy pl. Krasińskich 5 pierwotnie był siedzibą magnacką, jednak w 1765 r. przeszedł na własność państwa. Od tej pory pełnił liczne oficjalne funkcje – znajdowały się tu m.in. urzędy, sądy oraz archiwa. Zbombardowany w 1944 r. budynek odbudowano po wojnie.

XVIII-wieczny pałac przy ul. Senatorskiej 38/40 istnieje do dziś (w wersji odbudowanej po zniszczeniach drugiej wojny światowej). Obecnie stanowi siedzibę ambasady Belgii, natomiast historycznie był m.in. rezydencją magnacką, siedzibą Warszawskiej Resursy Kupieckiej oraz szpitalem.

Na pierwszym planie po lewej znajduje się Kolumna Zygmunta III Wazy, ukończona w 1644 r. i istniejąca do dziś (odbudowana po drugiej wojnie światowej). To najstarszy świecki pomnik w Warszawie.

Na obrazie artysta ukazał życie codzienne na jednej z najważniejszych i najbardziej ruchliwych ulic ówczesnej Warszawy. Dziś Krakowskie Przedmieście to jedna z atrakcji turystycznych stolicy, ale też ważny ciąg komunikacyjny.

Świątynia Bernardynek z przełomu XVI i XVII w. została rozebrana w latach 1843–1844. Obiekt pełnił funkcję nie tylko kościoła, ale też magazynu wojskowego oraz sali koncertowej. Rozbiórkę wykonano, żeby przebić nową ulicę w stronę Wisły. Dziś znajduje się tu Trasa W-Z.

Obraz przedstawia panoramę stolicy, jaka roztaczała się w XVIII w. z prawego brzegu Wisły. Ukazuje zarówno zabytki Starego Miasta, jak i rybackie chaty oraz inne wiejskie budynki. Warto zwrócić uwagę na lewy dolny róg obrazu, gdzie widać malarza przy pracy.

Obraz przedstawia proces wyboru Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski. Elekcja odbywała się na obszarze dzisiejszej dzielnicy Wola. Co ciekawe, obraz jest drugą wersją – pierwsza nie została zaakceptowana przez króla, który ją zamówił.

Widoczny na obrazie Kościół Św. Trójcy z połowy XVII w. znajdował się na Muranowie, lecz został rozebrany pod koniec XIX w. Z kolei budynek Arsenału (odbudowany po wojnie) istnieje do dziś przy ul. Długiej 52. Obiekt przez lata mieścił w sobie zarówno magazyn broni, jak i m.in. więzienie, Archiwum Miejskie oraz Państwowe Muzeum Archeologiczne.

Powstały w w latach 1661–1681 kościół przy ul. Krakowskie Przedmieście 52/54 przetrwał do naszych czasów i dziś jest znany jako Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca. Budynek uznano za zabytek w 1965 r.

Obraz przedstawia jedną z najstarszych, bo jeszcze średniowiecznych ulic Warszawy. Znajdują się przy niej m.in. Arsenał, Pałac Raczyńskich, Kościół św. Ducha, Pałac Marii Radziwiłłowej oraz Pałac pod Czterema Wiatrami. Swoją siedzibę ma tu także Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Budynek znany dziś jako Kościół Św. Kazimierza znajduje się przy Rynku Nowego Miasta 2 (w wersji odbudowanej po wojnie). Oryginalny obiekt powstał pod koniec XVII w., zaś zaprojektował go wybitny holenderski architekt Tylman z Gameren.

Ujazdów i Łazienki to dziś jedne z popularniejszych miejsc spacerów w stolicy, przyciągające także turystów. W czasach Canaletta były to, jak widać, obszary w dużej mierze niezabudowane.

XVIII-wieczny kościół przy ul. Krakowskie Przedmieście 34 jako jeden z nielicznych obiektów w stolicy nie uległ zniszczeniu podczas drugiej wojny światowej. W barokowej świątyni grał swego czasu na organach Fryderyk Chopin.

Znany nam dziś barokowy kościół powstał w latach 1679–1696. Przez lata odbywały się tu liczne oficjalne uroczystości państwowe oraz pochówki ważnych osób. Świątynia uległa poważnym zniszczeniom podczas drugiej wojny światowej, ale został odbudowany. W 2002 r. awansował do rangi bazyliki mniejszej.

Ulica po raz pierwszy zaistniała w XV w., zaś w XVII w. została zabudowana posiadłościami arystokratów. Wzdłuż ulicy Miodowej można znaleźć m.in. Pałac Branickich, Pałac Szaniawskich, Pałac Prymasowski, Kościół Przemienienia Pańskiego oraz Pałac Biskupów Krakowskich.

Barokowo-klasycystyczny Zamek Królewski przy pl. Zamkowym 4 to jeden z najbardziej znanych zabytków oraz symboli Warszawy. Zniszczony podczas drugiej wojny światowej, został odbudowany późno, bo dopiero w latach 1971–1984.

Istniejący do dziś plac znajduje się między ulicami Marszałkowską, Graniczną, Ptasią i Przechodnią. Nazwa placu pochodzi od nieistniejącej bramy prowadzącej na teren Ogrodu Saskiego. Miejsce to przez wiele dekad było najważniejszym targowiskiem Warszawy.