Zamki i pałace Warszawy 2023. Zobacz najpiękniejsze perły dawnej architektury
Najpiękniejsze zamki i pałace starej Warszawy? Nie wiemy. W obliczu pozostałości odziedziczonego po przodkach przepychu zwyczajnie ciężko się zdecydować...
Opisy zdjęć przygotowane zostały na podstawie artykułów Wikipedii zgrupowanych w kategorii Pałace w Warszawie
Zamki i pałace Warszawy 2023
Pałac Biskupów Krakowskich. Miodowa 5
Do końca XVIII wieku pałac pełnił rolę siedziby biskupów krakowskich. Budowę rozpoczęto w 1622 roku, niestety już podczas potopu szwedzkiego budynek został zniszczony. W połowie XVIII wieku pałac poddany został gruntownej przebudowie i w takim stanie utrwalony został przez Bernardo Bellotto na obrazie przedstawiającym widok ul. Miodowej. Po zniszczeniach wojennych odbudowany został od strony Miodowej na podstawie wspomnianego obrazu Canaletta. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych.
Pałac Blanka. Senatorska 14
Swoją nazwę wywodzi od nazwiska warszawskiego bankiera Piotra Blanka, który regularnie gościł w pałacu m. in. króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po śmierci bankiera w 1797 roku Pałac Blanka nigdy już nie powrócił do pierwotnej funkcji rezydencji. Służył jako kamienica czynszowa i pełnił funkcje biurowe. Swoją siedzibę miała tutaj m. in Policja Państwowa, a w okresie międzywojennym przyjmował w nim gości prezydent Warszawy, Stefan Starzyński. Podczas wojny urzędowali tutaj naziści. 4 sierpnia 1944 w budynku śmiertelnie postrzelony został Krzysztof Kamil Baczyński. Dzisiaj Pałac Blanka jest siedzibą Ministerstwa Sportu i Turystyki.
Pałac Branickich. Podwale 3 i 5
Pałac wzniesiony w jednym z najbardziej prestiżowych miejsc osiemnastowiecznej Warszawy - zaledwie dwieście metrów od Zamku Królewskiego. Powstał dla hetmana wielkiego koronnego Jana Klemensa Branickiego. Do 1949 roku znajdował się w rękach rodziny Potockich, po odebraniu go właścicielom na mocy dekretu Bieruta, był siedzibą Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, a następnie Urzędu miasta stołecznego Warszawy. Pałac Branickich znajduje się w tej chwili w rękach prywatnych. Mieści się nim butikowy hotel jednej z międzynarodowych sieci.
Pałac Prymasowski. Senatorska 13/15
Jego budowę rozpoczęto pod koniec XVI wieku z inicjatywy biskupa płockiego Wojciecha Baranowskiego. Gdy biskup został prymasem, Pałac przekazał kapitule gnieźnieńskiej – w roku 1610. Do roku 1795 wnętrza pałacu pełniły funkcję mieszkań prymasów. Zniszczony podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, został odbudowany po wojnie. Przez wiele lat był oddziałem urzędu stanu cywilnego i udzielano w nim ślubów. Dzisiaj znajduje się w rękach prywatnych. Mieści się w nim pięciogwiazdkowy Hotel Bellotto.
Pałac w Wilanowie. Wilanów
Barokowy pałac królewski wzniesiony w latach 1681–1696 dla króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery według projektu Augustyna Wincentego Locciego; skrzydła boczne dobudowano w latach 1723–1729. Siedziba Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Pałac wraz z otaczającym parkiem i ogrodami oraz zabudowaniami zachował niezmienioną formę architektoniczną, walory historyczne i artystyczne.
Pałac Branickich. Nowy Świat 18-20
Kolejna z zachowanych siedzib jednego z najzamożniejszych rodów magnackich znajduje się przy ul. Nowy Świat. Od 1851 do 2017 roku w oficynie pałacu działała nieprzerwanie apteka. Pałac jest siedzibą Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków oraz Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Zamek Królewski. Plac Zamkowy 4
Swój największy rozkwit przeżywał pod rządami króla Stanisława Augusta, który uczynił go rezydencją monarszą na miarę najświetniejszych w ówczesnej Europie. W latach 1920–1922 siedziba Naczelnika Państwa, w latach 1926–1939 rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Spalony i ograbiony przez Niemców w 1939, doszczętnie zniszczony w 1944. Odbudowany w latach 1971-1984 ze zbiórek społecznych. W 1980 Zamek Królewski wraz ze Starym Miastem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Pałac Chodkiewiczów. Miodowa 14
Pałac przyjął się pod nazwą rodziny, która w jego posiadaniu była nieco ponad 30 lat. W swojej długiej historii przechodził z rąk do rąk, by ostatecznie stać się własnością organizacji rzemieślniczych. W połowie XIX wieku funkcjonowała tu jedna z najmodniejszych kawiarni. Przy małej czarnej siadał tutaj m. in. Fryderyk Chopin i Joachim Lelewel.
Pałac na Wodzie. Łazienki Królewskie
Pałac został rozbudowany na życzenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w latach 1772–1793 przez przebudowę barokowego pawilonu Łaźni, zaprojektowanego i zbudowanego w latach 1683–1689 przez Tylmana van Gameren dla marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Pałac był od 1775 letnią rezydencją króla. W lecie, od 1784 roku, w sali jadalnej, która dawnej pełniła funkcję sypialni, odbywały się organizowane przez władcę obiady czwartkowe.
Pałac Jabłonowskich. Plac Teatralny
Książę Antoni Barnaba Jabłonowski był sygnatariuszem Konstytucji 3 Maja i inwestorem pałacu, który już w latach 1817-1819 przebudowany został na miejski ratusz. Jego okazała wieża pełniła rolę punktu obserwacyjnego warszawskiej Straży Ogniowej. Z murów Pałacu Jabłonowskich obroną cywilną Warszawy dowodził w 1939 roku prezydent Stefan Starzyński. Ruiny zniszczonego podczas wojny pałacu zrównano po wojnie z ziemią i długo, bo aż do 1997 roku obiekt czekał na odbudowę, którą ukończono z myślą o siedzibach komercyjnych banków.
Pałac Kazimierzowski. Krakowskie Przedmieście 26/28
To prawdziwy pałac królów. Wzniesiony został bowiem w latach 1637-1641 dla króla Władysława IV, by wkrótce potem ulec zniszczeniu przez Szwedów. Fundatorem odbudowy był kolejny król Polski, Jan Kazimierz, któremu obiekt zawdzięcza obecną nazwę. Był własnością króla Jana III Sobieskiego, Augusta II Mocnego, a w końcu - Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1816 Pałac Kazimierzowski stał się siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego i w różnej konfiguracji zachował tę funkcję do dzisiaj, będąc siedzibą rektoratu tej zasłużonej uczelni.
Pałac Ministra Skarbu. Plac Bankowy 3/5
Pałac wzniesiony dla ministra skarbu, Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego w 1830 roku, był więc stosunkowo nową inwestycją na mapie przedwojennej rezydencjalnej Warszawy. Do wybuchu wojny był, zgodnie z pierwotną nazwą siedzibą ówczesnego Ministerstwa Skarbu. Stojący przed gmachem pomnik Juliusza Słowackiego spogląda na warszawiaków dopiero od 2001 roku. Wieszcz zastąpił w tej okolicy niesławnego Feliksa Dzierżyńskiego. W pałacu funkcjonuje dzisiaj Mazowiecki Urząd Wojewódzki.
Pałac Komisji Rządowej. Plac Bankowy 3/5
Pałac znajdujący się przy placu Bankowym 3/5 w Warszawie, wzniesiony w latach 1823–1825 dla Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Obecnie siedziba Prezydenta m.st. Warszawy oraz Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego.
Pałac Krasińskich. Plac Krasińskich 5
Zdaniem wielu - jeden z najpiękniejszych pałaców barokowej Warszawy, wznoszony podobno z ambicjami rywalizowania z pałacem w Wilanowie. Od połowy XVIII wieku był już własnością państwa i od tego czasu znany był pod nazwą Pałacu Rzeczypospolitej. Po wojnie był długo siedzibą Biblioteki Narodowej, funkcje archiwum zachowuje zresztą po dziś dzień.
Pałac Myślewicki. Łazienki Królewskie
Pałac wzniesiono na polecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego w latach 1774–1779, według projektu Dominika Merliniego, w stylu wczesnoklasycystycznym. Jego nazwa pochodzi od pobliskiej, nieistniejącej obecnie, wsi Myślewice. W okresie międzywojennym był zajmowany przez komendanta Warszawy Bolesława Wieniawę-Długoszowskiego, a potem wicepremiera Eugeniusza Kwiatkowskiego.
Pałac Lubomirskich. Plac Żelaznej Bramy 10
W kategorii "burzliwe życie warszawskich pałaców" prawdopodobnie niezagrożony lider. Pałac stosunkowo szybko przestał pełnić funkcję rezydencji magnackiej, a kolejni właściciele lokowali w nim m. in. stragany, sale do potańcówek, mieszkania czynszowe, czy synagogę, która funkcjonowała tutaj do 1940 roku. Niemcy doszczętnie spalili pałac, który po odbudowie, w 1970 został... odcięty od fundamentów i obrócony w sposób, by przesłonić w osi Ogrodu Saskiego Halę Gwardii. Obecnie jest siedzibą instytucji biznesowych i edukacyjnych.
Pałac Młodziejowskiego. Miodowa10
Pałac przyjął nazwę od jednego z pierwszych właścicieli, biskupa przemyskiego Andrzeja Młodziejowskiego. W swojej historii często obarczony funkcjami dyplomatycznymi. Mieściło się w nim dawniej m. in. poselstwo rosyjskie, obecnie jest siedzibą Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Akademii Dyplomatycznej polskiego MSZ.
Belweder. Belwederska 54/56
Klasycystyczny pałac powstał w latach 1819–1822 według projektu Jakuba Kubickiego w miejscu pałacu barokowego wzniesionego według projektu Jakuba Fontany. W latach 1918–1922 siedziba Naczelnika Państwa, w latach 1922–1926 i 1945–1952 prezydenta Rzeczypospolitej, w latach 1952–1989 przewodniczącego Rady Państwa, a w latach 1989–1993 prezydenta PRL/RP.
Pałac Mniszchów. Senatorska 38/40
Fundatorem pałacu był marszałek wielki koronny Józef Wandalin Mniszech. Pałac jest jednym z utrwalonych na obrazach barokowej Warszawy Canaletta. Przez blisko 100 lat, do 1939 roku był siedzibą Warszawskiej Resursy Kupieckiej, w latach 1939-1944 funkcjonował w nim Szpital Maltański, spalony ostatecznie przez Niemców. Pałac Mniszchów jest dzisiaj siedzibą Ambasady Belgii.
Zamek Ostrogskich. Tamka 41
Zamek pozostaje zamkiem jedynie z nazwy, nigdy bowiem nie pełnił funkcji obronnych. W 1858 roku pałac stał się siedzibą Warszawskiego Instytutu Muzycznego. Wykładał w nim m. in. Stanisław Moniuszko, a później - Ignacy Paderewski. W dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonowała tutaj szkoła teatralna i konserwatorium, a po powojennej odbudowie - Towarzystwo im. Fryderyka Chopina. Dzisiaj w Zamku Ostrogskich działa nowoczesne Muzeum Chopina.
Pałac pod Blachą. Plac Zamkowy
Pałac przylega bezpośrednio do Zamku Królewskiego, jest też obecnie częścią muzeum Zamku. Swoją nietypową, w przypadku warszawskich pałaców, nazwę zawdzięcza pokryciu go w zamierzchłej historii miedzianą blachą, w czasach, gdy dachówka była rezydencjalnym standardem. W 1776 roku pałac stał się własnością Stanisława Augusta Poniatowskiego i włączony do kompleksu Zamku Królewskiego. Gdy w jego posiadanie wszedł książę Józef Poniatowski, pałac z miejsca stał się najsłynniejszym salonem XVIII-wiecznej Warszawy. Można w nim dzisiaj zwiedzać m. in. apartament księcia Poniatowskiego.
Pałac Potockich. Krakowskie Przedmieście 15
Pałac Potockich jest od powojennej odbudowy siedzibą resortu kultury, obecnie pod nazwą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jeszcze przed powstaniem listopadowym pałac utracił funkcję rezydencji i był wynajmowany na cele mieszkaniowe i usługowe. Mieszkał w nim m. in. Julian Ursyn Niemcewicz, znienawidzony szef carskiej policji Nikołaj Nowosilcow, rezydowały służby dyplomatyczne Szwecji, Stanów Zjednoczonych, czy Królestwa Wielkiej Brytanii.
Pałac Prezydencki. Krakowskie Przedmieście 46/48
To największy pałac w Warszawie, z historią nie do opowiedzenia w krótkim opisie, którym tutaj dysponujemy. Mieszkał tu, wśród wielu najpotężniejszych postaci Rzeczypospolitej, książę Karol Stanisław II Radziwiłł zwany Panie Kochanku, najzamożniejszy polski magnat II połowy XVIII wieku i jeden z najbogatszych ludzi ówczesnej Europy. Zimą 1818 roku swój pierwszy koncert dał tutaj ośmioletni zaledwie Fryderyk Chopin. Po odzyskaniu niepodległości pałac stał się oficjalną siedzibą premiera i rządu. Pałac Prezydencki jest jednym z trzech budynków rządowych przedwojennej stolicy, które ocalały podczas działań wojennych. Od 1990 roku jest siedzibą Prezydenta RP.
Pałac Raczyńskich. Długa 7
Pałąc na Nowym Mieście znany jest dzisiaj przede wszystkim jako Miejsce Pamięci Narodowej. Był miejscem wielu dokonywanych przez hitlerowców egzekucji. Podczas powstania warszawskiego funkcjonował w nim największy powstańczy szpital. Niemal wszyscy jego pacjenci zostali wymordowani przez Niemców i Ukraińców po wycofaniu się powstańców 2 września 1944 roku. Pałac jest siedzibą Archiwum Głównego Akt Dawnych.
Pałac Sapiehów. Zakroczymska 6
Pałac został zbudowany w latach 1731–1746 dla kasztelana trockiego, późniejszego kanclerza wielkiego litewskiego, Jana Fryderyka Sapiehy. Szybko został przebudowany na koszary. W dwudziestoleciu międzywojennym w pałacu mieściła się filia Głównego Wojskowego Szpitala Ujazdowskiego. Od lat 70. jest siedzibą placówek szkolnych i wychowawczych.
Zamek Ujazdowski. Ujazdów
Budowę Zamku Ujazdowskiego w 1624 r. rozpoczął król Zygmunt III Waza. Budynek został rozebrany po wojnie na zlecenie prosowieckich władz. W 1975 roku rozpoczęła się odbudowa zamku według projektu Piotra Biegańskiego. Od 1985 roku w zamku mieści się Centrum Sztuki Współczesnej.
Pałac Uruskich. Krakowskie Przedmieście 30
To w tym pałacu Stanisław August Poniatowski dowiedział się, że został królem. Po 1947 roku pałac przeszedł w posiadanie Uniwersytetu Warszawskiego, wchodząc w skład jego głównego kampusu.
Pałac Wesslów. Krakowskie Przedmieście 30
Od 1780 roku do 1874 mieścił się tutaj urząd pocztowy. Początkowo była to poczta królewska utrzymująca łączność z Saksonią, stąd popularna nazwa – Poczta Saska. 2 listopada 1830 na poczcie nadał swój bagaż i pożegnał się z najbliższymi Fryderyk Chopin. Już do Warszawy nigdy nie wrócił.
Pałac Czapskich. Krakowskie Przedmieście 5
To ostatni polski adres Fryderyka Chopina, który w pałacu mieszkał do 2 listopada 1830 roku. Obecnie pałac jest siedzibą warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Pałac Staszica. Krakowskie Przedmieście/Nowy Świat
Klasycystyczny budynek został wzniesiony z inicjatywy Stanisława Staszica według projektu Antonia Corazziego dla Królewskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Został przebudowany w latach 1892–1893, rewaloryzowany w latach 1924–1926 według projektu Mariana Lalewicza, zniszczony w 1944, odbudowany w latach 1947–1950 według projektu Piotra Biegańskiego. Siedziba m.in. Polskiej Akademii Nauk i Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.