Dziwna myśl w mej głowie

i

Autor: Archiwum Architektury Orhan Pamuk, Dziwna myśl w mej głowie, Wydawnictwo Literackie 2015

Dziwna myśl w mej głowie

2019-01-30 17:04

Opisy miasta Orhana Pamuka to fenomen. Przemawiają do wyobraźni ze zdwojoną siłą dzięki architektonicznej świadomości i wyobraźni autora. Interesują go  zjawiska zachodzące w przestrzeni, ale i ona sama oraz jej moc sprawcza – recenzja Urszuli Forczek-Brataniec.

Miasto jest często drugoplanowym bohaterem powieści. Nieczęsto jednak zdarza się, aby przedstawiający je autor miał za sobą edukację architektoniczną. Opisy miasta Orhana Pamuka to fenomen. Przemawiają do wyobraźni ze zdwojoną siłą dzięki architektonicznej świadomości i wyobraźni autora. Interesują go zjawiska zachodzące w przestrzeni, ale i ona sama oraz jej moc sprawcza. Tak więc miasto staje się nie tylko tłem powieści, lecz także nadaje jej kształt i rytm.

Książka opowiada o losach Mevluta, ulicznego handlarza buzą, i o Stambule, który tętni życiem, buzuje i zmienia się bardzo szybko, ingerując dotkliwie w życie fikcyjnego bohatera. Wplecione w jego losy ulice i place trafiają do wyobraźni znacznie mocniej niż te obecne w literaturze dokumentalnej czy podróżniczej. Przedstawione precyzyjne i jednocześnie przefiltrowane przez wrażliwość literacką noblisty, nabierają nowego wymiaru, stają się wyraziste. Czytając tę powieść nie miałam świadomości, że autor jest niedoszłym architektem. Wkrótce jednak lektura kolejnych książek wyjawiła tajemnicę wrażenia tego osobliwego porozumienia. Pamuk spędzał godziny na szkicowaniu z balkonu statków przepływających przez Złoty Róg. Rysował zaułki i place, domy i świątynie, pilnie studiując ich kształty i detale, myśląc o sobie jako budowniczym. Pięknie też pisał o tym rysowaniu, by w końcu wybrać drogę budowania w wyobraźni czytelnika.