Park Archeologiczny Obłazowa w Nowej Białej

i

Autor: Archiwum Architektury I nagroda, projekt: MFA Biuro Architektoniczne

Park Archeologiczny Obłazowa w Nowej Białej

2017-01-10 11:15

Rozstrzygnięto konkurs na projekt nowoczesnego pawilonu ekspozycyjnego w Nowej Białej. Pierwszą nagrodę otrzymała pracownia MFA Biuro Architektoniczne.

Położona niedaleko Białki Tatrzańskiej jaskinia Obłazowa zyskała światową sławę za sprawą cennych odkryć archeologicznych - w ramach prowadzonych od lat 80. z przerwami badań, odnaleziono tu m.in. najstarszy na świecie bumerang wykonany z ciosu mamuta, liczne ślady obecności prehistorycznego człowieka oraz szczątki zwierząt jaskiniowych. Pomimo wagi wykopalisk, jaskinia przez długi czas pozostawała niezabezpieczona, a odnalezione przez archeologów przedmioty pozbawione były odpowiedniej przestrzeni ekspozycyjnej.

We wrześniu 2016 roku ogłoszono konkurs architektoniczny na pawilon, w którym znajdzie się wystawa poświęcona znaleziskom z Obłazowej. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie nowoczesnego obiektu wkomponowanego w krajobrazowe otoczenie oraz wpisanie w bryłę budynku makiety jaskini w skali 1:1. Na konkurs wpłynęło 8 prac, spośród których najlepsza okazała się koncepcja nadesłana przez pracownię MFA Biuro Architektoniczne. Drugą nagrodę otrzymała Pracownia Projektowa „+ARCHITEKTURA”, a trzecią biuro IDeeS Architektura i Krajobraz.

Autorzy zwycięskiej pracy podjęli udaną próbę wkomponowanie nowoczesnego obiektu w otaczający go krajobraz chroniąc istniejący drzewostan – czytamy w opinii jury. Doceniono też przemyślane i interesujące rozwiązanie wkomponowania komory jaskiniowej w bryłę budynku.

Pawilon zlokalizowano przy trasie Nowa Biała - Białka Tatrzańska, w miejscu, gdzie rozpoczyna się ścieżka krajoznawcza przełomu Białki. O kształcie budynku oraz jego usytuowanie na polanie w dużej mierze zdecydował układ istniejących tu drzew, który projektanci zachowali w niezmienionym stanie.

Ideą koncepcji jest ukształtowanie zagospodarowania parku i zabudowy ekspozycyjnej w sposób zgodny z naturą i otaczającym krajobrazem. Nadrzędnym założeniem przyjętych rozwiązań projektowych jest poszanowanie pięknej, dziewiczej przyrody sąsiedztwa Rezerwatu "Przełom Białki pod Krempachami" – piszą autorzy projektu.

Budynek składa się z dwóch brył – mniejszej z restauracją i zapleczem oraz większej, gdzie znajdą się przestrzenie ekspozycyjne i pomieszczenia administracyjne. Obie zostaną obłożone drewnianą okładziną z modrzewia syberyjskiego. Na lekko pochyłym dachu przewidziano zieleń.

Wyodrębnienie dwóch części pozwoliło na stworzenie wewnętrznego dziedzińca z drewnianym tarasem i letnim ogródkiem przylegającym do kawiarni. Trasa zwiedzania w głównym budynku prowadzi przez salę ekspozycyjną, rekonstrukcję jaskini na pierwsze piętro i dalej na kolejną kondygnację do najwyższego miejsca budynku, skąd rozpościera się widok na otaczający krajobraz. Budynek dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Oprócz pawilonu, architekci zaprojektowali też trasę krajobrazową z trzema punktami rekreacyjno-widokowymi: Przełom Białki, Kramnica i Skała Obłazowa z jaskinią, gdzie znajdą się podesty i siedziska tarasowe.