W 2022 roku to był bez wątpienia temat numer. Wybuch wojny w Ukrainie i bezprecedensowy napływ uchodźców do Polski nikogo nie pozostawił obojętnym. Błyskawicznie zareagowało też środowisko architektoniczne. Jedną z pierwszych inicjatyw było utworzenie przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, warszawski oddział SARP oraz Instytut Dizajnu w Kielcach bazy ofert pracy dla osób dotkniętych skutkami inwazji Rosji na Ukrainę. Z czasem pojawiły się inne formy pomocy i wsparcia, od zaangażowania w budowę tymczasowych schronień, przez aranżację przestrzeni dla dzieci, po zatrudnienie w biurach. Szerzej na ten temat pisaliśmy w artykule Polscy architekci dla uchodźców („A-m” 05/2022).> Polscy architekci dla uchodźców <
i
Expo w Dubaju oficjalnie zakończyło się 31 marca. Na zakończenie imprezy Międzynarodowe Biuro Wystaw tradycyjnie przyznało medale dla najlepszych pawilonów narodowych. Polska zdobyła srebrny medal za aranżację wystawy w kategorii obiektów średniej wielkości. Budynek powstał według konkursowego opracowania biura WXCA, które wsparło szwajcarskie studio Bellprat Partner. Autorzy zaprojektowali nie tylko bryłę, ale stworzyli też koncepcję tematyczną prezentowanej wewnątrz wystawy. Za prezentowane na ekspozycji materiały multimedialne i część rozwiązań, w tym usytuowaną na parterze instalację Polski Stół, odpowiadało konsorcjum firm Science Now, Stellar Fireworks i Tellart.
> Srebrny medal Międzynarodowego Biura Wystaw dla polskiego pawilonu na Expo 2020 Dubai <
i
Rok 2022 zapisze się w historii architektury także jako ten, w którym wyburzony został kultowy Sopol. Na nic zdały się protesty i apele środowisk architektonicznych, miejskich aktywistów i samych mieszkańców. Po zaledwie 29 latach dawny dom handlowy projektu Wojciecha Jarząbka, Pawła Jaszczuka, Jana Matkowskiego i Jacka Sroczyńskiego, uległ zniszczeniu, a Wrocław bezpowrotnie utracił swoją najwyrazistszą ikonę postmodernizmu.
> Blisko 300 architektów i osobowości świata kultury przeciw wyburzeniu Solpolu <
i
W kwietniu firma Atrium European Real Estate, właściciel domów towarowych Wars, Sawa, Junior i zarządca pasażu Wiecha w Warszawie, poinformowała o podjęciu współpracy z biurem Foster + Partners. Brytyjscy architekci mają przeanalizować możliwości poprawy tego fragmentu miasta. Cel to przygotowanie na wyzwania przyszłości, tak aby budynki i ich otoczenie stały się atrakcyjną częścią wielofunkcyjnego śródmieścia. Podjęte działania będą też sprzyjać połączeniu przestrzeni publicznej wokół domów towarowych z założeniami Nowego Centrum Warszawy – tłumaczyły władze spółki.
> Pracownia Foster + Partners poprawi Ścianę Wschodnią <
i
Warto dodać, że to nie jedyne przedsięwzięcie na terenie Polski, w które zaangażowani są obecnie architekci z Foster + Partners. Jesienią rządowa spółka CPK rozstrzygnęła przetarg na wybór generalnego projektanta Centralnego Portu Komunikacyjnego w gminie Baranów. Najkorzystniejszą ofertę złożyło konsorcjum Foster + Partners i Buro Happold. Polskim partnerem brytyjskiego biura jest warszawska pracownia Kuryłowicz & Associates.
> Centralny Port Komunikacyjny zaprojektuje Foster + Partners i Kuryłowicz & Associates <
i
W czerwcu dowiedzieliśmy się, że architektka Agnieszka Kalinowska-Sołtys została prezeską zarządu głównego SARP. Jest nie tylko pierwszą kobietą na tym stanowisku w 88-letniej historii stowarzyszenia, ale przede wszystkim niezwykle doświadczoną projektantką, która doskonale zna wyzwania naszych czasów. Kalinowska-Sołtys nie kryje, że ekologia odgrywa w jej pracy bardzo ważną rolę. Towarzyszy mi świadomość, że młodzi architekci rozpoczynający dzisiaj przygodę z projektowaniem muszą się zmierzyć ze znacznie większą liczbą wyzwań, niż wcześniejsze pokolenia projektantów, kończących studia dwie czy trzy dekady temu. Odpowiedzialność za środowisko naturalne i bezpieczeństwo przyszłych pokoleń ludzi oraz innych istot zamieszkujących Ziemię ma bowiem ścisły związek z branżą budowlaną – mówiła niedawno w jednym z wywiadów.
> Agnieszka Kalinowska-Sołtys na czele Stowarzyszenia Architektów Polskich <
i
Rok 2022 przyniósł także zmiany we wrocławskim Muzeum Architektury. Dwuetapowy konkurs na stanowisko nowego dyrektora placówki wygrał Michał Duda, badacz i krytyk architektury. Jak napisał w koncepcji programowej, placówka pod jego wodzą będzie współpracować z architektami, artystami, badaczami i naukowcami, aby rozszerzać i pogłębiać wspólną dyskusję na temat najszerzej pojętej architektury.
> Michał Duda nowym dyrektorem Muzeum Architektury we Wrocławiu <
i
Od samego początku na naszych łamach piszemy nie tylko o architekturze współczesnej, ale też tej historycznej, o której zachowanie warto zabiegać. W sierpniu z przyjemnością informowaliśmy, że spółka deweloperska Arche, znana m.in. z przywrócenia do życia historycznego zespołu Cukrowni Żnin, kupiła dawną elektrociepłownię Szombierki w Bytomiu. W tym roku skupimy się na zabezpieczeniu obiektu, aby nie dochodziło w nim do dalszej degradacji. Najważniejszy jest pomysł, ale my nieźle sobie radzimy z takimi obiektami. Stawiamy głównie na cele kulturalne, oczywiście planujemy także hotel, strefę konferencyjną i targową, a także gastronomię na przestrzeni około 5000 m² – mówił PAP Władysław Grochowski, prezes Arche.
> Spółka Arche kupiła elektrociepłownię Szombierki w Bytomiu! <
i
Jesienią poznaliśmy plany obecnego właściciela zespołu sanatoryjno-uzdrowiskowego w Ustroniu. Efektowne założenie zrealizowane w latach 1967-1982 według projektu architektów Henryka Buszki, Aleksandra Franty i Tadeusza Szewczyka oraz konstruktora Konrada Korpysa z Pracowni Projektów Budownictwa Ogólnego w Katowicach ma zostać rozbudowane. Opracowanie koncepcji inwestor powierzył Robertowi Koniecznemu oraz Maciejowi Francie, wnukowi Aleksandra Franty, jest więc nadzieja na zachowanie unikalnego charakteru uzdrowiska.
> Maciej Franta i Robert Konieczny rozbudują uzdrowisko Ustroń <
i
Na początku grudnia zyskaliśmy najmłodszy zabytek w Polsce. Została nim licząca sobie zaledwie 11 lat drewniana kaplica we wsi Tarnów nad Wisłą. Obiekt autorstwa pracowni Beton do rejestru wpisał mazowiecki konerwator Jakub Lewicki, uzasadniając, że budynek na trwałe wpisał się już w historię polskiej architektury współczesnej. Decyzja ta na nowo rozpaliła dyskusję na temat ustawowej definicji zabytku. Według polskiego prawa, obiekt taki powinien prezentować szczególną wartość artystyczną, naukową lub historyczną, ale też stanowić świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia. Profesor Lewicki uzasadnia to tak: Budynek jest dziełem minionej epoki, gdyż jest jednym z ostatnich przykładów drewnianej architektury sakralnej wznoszonej na ziemiach polskich od kilkuset lat i jest świadectwem bardzo wysokiego poziomu artystycznego tej architektury. Obecnie działalność inwestycyjna w dziedzinie drewnianej architektury sakralnej wyróżniającej się wysokimi wartościami artystycznymi praktycznie wygasła.
> Kaplica w Tarnowie w rejestrze zabytków! To najmłodszy zabytek w Polsce <
i
Zwieńczeniem roku był wernisaż wystawy „Archikolaże”, zorganizowanej z okazji 40-lecia pracy Ewy P. Porębskiej w prasie architektonicznej. Ekspozycja stanowi kompilację wspomnień, przemyśleń i doświadczeń architektki. To wystawa o ideałach, ale też o architektonicznych pokusach. To także opowieść o postawach projektantów i zmianach architektonicznych priorytetów wobec wyzwań, jakie niosą współczesne czasy – mówi Ewa. P. Porębska. „Archikolaże” można oglądać w pawilonie Zodiak w Warszawie do 15 lutego.
> Archikolaże: wystawa z okazji 40-lecia pracy Ewy P. Porębskiej w mediach architektonicznych <
i
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
