Wrocław europejską stolicą kultury

i

Autor: Archiwum Architektury Infopunkt ESK Wrocław 2016 urządzony w dawnym barze szybkiej obsługi Barbara przy Przejściu Świdnickim, autorzy modernizacji: Major Architekci. Fot. KOLEKTYF/Karolina Kosowicz/serwis prasowy

Wrocław Europejską Stolicą Kultury

2015-08-23 15:36

Już w przyszłym roku Wrocław stanie się Europejską Stolicą Kultury. Na program architektoniczny, którego koncepcję opracował Zbigniew Maćków, złożą się liczne wykłady, publikacje i wystawy, w tym „Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932” i „Lwów 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm”. O wszystkich planowanych wydarzeniach pisze Aleksandra Czupkiewicz.

Dni 19-21 czerwca stanowiły zapowiedź roku 2016, w którym Wrocław oficjalnie stanie się Europejską Stolicą Kultury. Projekty artystyczne, wykłady, prelekcje, a przede wszystkim pierwsza odsłona programu ESK przebiegły pod hasłem Weekendu Pełnego Kultury. Wydarzenia związane z ESK podzielono na osiem kategorii, z których każda reprezentuje odmienną dziedzinę sztuki, a przez to tworzy inną interpretację motta Przestrzenie dla piękna. Ośmiu kuratorów podjęło się stworzenia spójnych programowych wizji dla: architektury (architekt Zbigniew Maćków), filmu (Roman Gutek), literatury (Irek Grin), muzyki (Agnieszka FrankówŻelazny), opery (Ewa Michnik), performansu (Chris Baldwin), sztuk wizualnych (Michał Bieniek) i teatru (Jarosław Fret). Wydarzenia na nadchodzący rok zaprezentowali oni w Barbarze – siedzibie biura ESK, czyli przebudowanym przez pracownię Major Architekci dawnym, wrocławskim barze. Na program architektoniczny złożą się wystawy, publikacje, warsztaty oraz wykłady, których głównym celem będzie nie tylko pokazanie dziedzictwa kulturowego Wrocławia, ale również wydobycie i zaprezentowanie tego, co w tym mieście najbardziej wartościowe oraz aktywizacja stref zapomnianych, bez unikania tematyki trudnej.

Dzięki wystawom Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932 (kuratorki: Jadwiga Urbanik, Grażyna Adamczyk-Arns) i Lwów 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm (kurator: Andrzej Szczerski) poznamy eksperymentalne przedwojenne budownictwo Wrocławia i spojrzymy na nowoczesny Lwów z czasów II RP pod kątem jego architektury i urbanistyki, a także zmierzymy się z dwubiegunową tożsamością stolicy Dolnego Śląska i problemem stosunku przybyszów ze Wschodu do niemieckiego dziedzictwa. Kolejne wydarzenia dotyczyć będą twórczości Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak – jednej z bardziej znanych wrocławskich architektek. Do inicjatyw związanych bezpośrednio z ESK należy modernizacja zaprojektowanego przez nią galeriowca przy ul. Kołłątaja 9-12 (trwają już też prace przy słynnym mieszkalno-usługowym „Manhattanie” przy pl. Grunwaldzkim, oba projekty modernizacji opracowała Jednostka Architektury). Dokonania architektki podsumuje przygotowana przez Muzeum Architektury wystawa Patchwork. Twórczość Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak (kurator: Michał Duda). W cyklu Duże A_Przestrzeń dla piękna: Natura – Społeczność – Architektura wysłuchamy wykładów architektów i urbanistów z Polski i zagranicy, którzy dzięki swojemu doświadczeniu i konkretnym realizacjom mogą inspirować wrocławian do rozwiązywania ich własnych miejskich problemów (koordynacja: SARP).

Jednym z większych przedsięwzięć architektonicznych związanych z ESK, jej „inwestycją pokazową”, jest budowa Nowych Żernik – dzielnicy zlokalizowanej na terenach sąsiadujących ze Stadionem Miejskim Wrocław. Nowe Żerniki to alternatywa dla powstających taśmowo deweloperek („A-m” 6/2014). W realizacji bierze udział ok. 50 architektów i – jak na razie – kilku deweloperów oraz dwie kooperatywy, a wszystko odbywa się z inicjatywy władz miasta i dolnośląskiej Izby Architektów, której przewodniczącym jest Zbigniew Maćków. Ulice i same domy (a także bazar i dom kultury) zaczną powstawać jesienią tego roku. Ciekawym projektem w ramach sekcji performansu, zaprezentowanym właśnie w czerwcu podczas Weekendu Pełnego Kultury, było przedsięwzięcie zatytułowane MOSTY. Pod okiem Chrisa Baldwina, artyści z Wrocławia, Polski, a nawet Europy, aranżując przestrzeń 26 wrocławskich mostów, starali się opowiedzieć historię miasta. Dużym powodzeniem cieszyła się instalacja artystyczna na moście św. Klary, której pomysłodawcą był architekt krajobrazu – Paweł Mieszkalski. Przeprawę podzielono na dwie części, symbolizujące Wrocław jako miasto utracone, zdegradowane w wyniku działań wojennych (strefa betonowa) oraz odradzające się (strefa zieleni). W kwietniu mieszkańcy Wrocławia otrzymali donice z roślinami, które pielęgnowali do czerwca, kiedy to odnieśli je na most. Performans stanowił przedsmak roku 2016 – zapowiadał związane z ESK wydarzenia, mające objąć również brzegi Odry.