W 2009 roku władze Żor, niespełna 60-tysięcznej miejscowości położonej przy drodze krajowej nr 81, łączącej Katowice ze Skoczowem i Wisłą, podjęły decyzję, by przy głównym wjeździe wybudować pawilon promocyjny, w którym potencjalni inwestorzy mogliby poznać historię miasta, jego atrakcje i walory. Pierwotny projekt zakładał, że w obiekcie znajdzie się przede wszystkim punkt informacyjny i sala konferencyjna, jednak w trakcie realizacji narodził się pomysł, by w jego piwnicach umieścić także muzeum poświęcone szeroko pojętym zagadnieniom ognia i energii.
Nowo powstałe Muzeum Ognia pełni więc rolę centrum nauki, w którym dzięki interaktywnym projekcjom, urządzeniom doświadczalnym, wystawom i aplikacjom zwiedzający poznają różne zastosowanie ognia – od czasów najdawniejszych do współczesności. Dlaczego ogień? Inspiracją dla tematu przewodniego ekspozycji były tragiczne wydarzenia z 11 maja 1702 roku, kiedy to szalejący pożar strawił doszczętnie znaczną część miasta, a jego mieszkańców pozbawił dachu nad głową i dorobku całego życia. Wtedy żorzanie, na świeżym jeszcze pogorzelisku, zorganizowali pierwszą procesję, podczas której modlili się o odwrócenie klęski pożaru. Złożyli również ślubowanie, iż co roku będzie odbywać się błagalna procesja w tej właśnie intencji. Tak narodziła się tradycja obchodów Święta Ogniowego. Od ponad trzystu lat, 11 maja, mieszkańcy gromadzą się wokół starówki z pochodniami w dłoniach, by rozjaśnić po zmroku centrum blaskiem ognia. Warto zwrócić uwagę, iż nazwa miasta ewoluowała od najdawniejszej Sari, przez Zar i Żary, do obecnej Żory – od początku jednak nawiązywała do ognia.
i
