Nazwa obiektu | Nowa siedziba Filharmonii im. Leoša Janáčka |
Adres obiektu | Ostrawa, 28. října 124 |
Autorzy | Konior Studio, architekt Tomasz Konior |
Zespół projektowy | Andrzej Witkowski, Dominik Koroś, Dariusz Gajewski, Paweł Przeniosło, Diana Niebrzydowska, Monika Lipińska, Patrycja Lyszczyk, Kacper Krok, Maciej Sewiołło, Agata Pietrzak, Magdalena Jagoda |
Konstrukcja | Buro Happold |
Inwestor | Miasto Ostrawa |
Powierzchnia terenu | 46495.0 m² |
Powierzchnia zabudowy | 5772.0 m² |
Powierzchnia użytkowa | 33428.0 m² |
Powierzchnia całkowita | 45462.0 m² |
Kubatura | 178925.0 m³ |
Projekt | 2018-2019 |
Siedziba Filharmonii im. Leoša Janáčka w Ostrawie mieści się w socrealistycznym gmachu domu kultury z przełomu lat 50. i 60. Ten zlokalizowany w samym centrum miasta obiekt od dawna nie spełnia współczesnych wymagań bezpieczeństwa, nie wspominając o akustyce i wystarczającej przestrzeni dla coraz liczniejszej grupy słuchaczy. Władze Ostrawy postanowiły więc rozpisać konkurs na projekt jego rozbudowy. Do udziału zaprosiły trzy pracownie: Steven Holl Architects, Konior Studio i Henning Larsen Architects. Trzy kolejne zostały wyłonione na podstawie portfolio; były to Architecture Studio z Paryża, Nieto Sobejano Arquitectos z Berlina i Van Dongen – Koschuch Architects and Planners z Amsterdamu.
W 14-osobowym jury pod przewodnictwem Krzysztofa Ingardena znaleźli się m.in. architekci Rafi Segal, Valerie Mulvin, Tadeáš Goryzcka i Jakub Szczęsny. Ostatecznie do drugiego etapu sędziowie zakwalifikowali cztery zespoły: Steven Holl Architects, Konior Studio, Henning Larsen i Architecture Studio.
Zespół z Polski zaproponował obiekt w formie przeskalowanej oranżerii wkomponowanej w istniejący gmach i pobliski park. Od frontu architekci zaprojektowali nową strefę wejściową z obszernym podcieniem podkreślonym miedzianym gzymsem. Ponad nim wyłania się miedziane zwieńczenie korpusu sali koncertowej. Bryła sali dzięki ażurowym trejażom oraz dużym przeszkleniom staje się częścią zielonego krajobrazu – czytamy w opisie pracy.
O charakterze wnętrza głównej sali decyduje przede wszystkim zawieszona nad widownią akustyczna struktura, której forma nawiązywać ma do rozpostartych skrzydeł, oraz drewniany plafon akustyczny. Na osi, za estradą, umieszczony został prospekt organowy.
Dla koncepcji przyjęto rozwiązanie typu „compact shoe box”. Taki wariant pozwala na uzyskanie znakomitych efektów akustycznych, jak również optymalną widoczność estrady z każdego miejsca na widowni. Wciąż nowatorskim, jednak już sprawdzonym rozwiązaniem są otwarte przestrzenie wewnątrz sali za balkonami oraz „kołnierze” tworzące wysokie balustrady za ostatnimi rzędami – tłumaczą autorzy. Widownię dla 1230 słuchaczy rozplanowali w kilku sektorach wokół estrady: w amfiteatrze, na antresoli oraz na balkonie.
Na potrzeby sali kameralnej zaadaptowano salę filharmonii w istniejącym budynku. Z uwagi na jej historyczną wartość, przestrzeń wyposażono w elementy wolno stojące i mobilne, jak ruchome podesty z fotelami. Motywem przewodnim jest tu ażurowa ściana z drewnianych listew, która nie tylko pełni funkcję estetyczną, ale zapewnia też odpowiednie odbicia i rozproszenie dźwięku.
Pierwsze miejsce sędziowie przyznali jednak ostatecznie pracy przygotowanej przez biura Steven Holl Architects i Architecture Acts. To fantastyczna architektura, bardzo dobrze uwzględniająca relacje z istniejącym budynkiem oraz między miastem a parkiem. Wierzę, że projekt ten stanie się znaczącą częścią architektury Ostrawy, przyczyniając się do rewitalizacji miasta – mówił po ogłoszeniu wyników Krzysztof Ingarden. Według szacunków władz nowa filharmonia ma zostać otwarta w 2024 roku.
Tymczasem Konior Studio opracowało projekt sali koncertowej dla jeszcze jednego czeskiego miasta. Do 2020 roku według koncepcji polskich architektów powstać ma nowa filharmonia w Brnie, planowana jako jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w kraju.