Bryła ujarzmiona
O charakterze budynku stanowi głównie jego bryła, choć odpowiednia fasada może nie tylko optycznie zmienić jej proporcje i zharmonizować kolorystykę, lecz także wpłynąć na wnętrze
Opracowanie koncepcji elewacji to niebywale trudne zadanie. W zasięgu jest ogromny warsztat środków i materiałów, z którego trzeba wyselekcjonować coś, co nie tylko zadowoli architekta, lecz także spodoba się inwestorowi i zmieści się w założonym budżecie. Każdego roku pojawiają się nowe produkty fasadowe lub odkrywa się dla elewacji materiały już znane, ale nieużywane dotąd do wykańczania budynków od zewnątrz. Przykładem mogą tu być panele fotowoltaiczne, które gdy zadomowiły się już na dachach, zaczęły anektować dla siebie także fasady, siatka cięto-ciągniona albo płyty zmieniające kolor w zależności od kierunku, z jakiego pada na nie światło.
Ściany domów coraz częściej mają też pełnić jakąś ponadstandardową funkcję, najlepiej mile widzianą pod względem ekologicznym. Stąd popularność farb samoczyszczących, betonu ulepszającego jakość powietrza lub zieleni tworzącej pionowe ogrody. Nowe nie wyklucza starego, więc bynajmniej do lamusa nie odchodzą klinkier, kamień ani drewno, wymuszając co najwyżej większą kreatywność w komponowaniu form i zestawień barwnych na ścianach.
Powłoka z wiaderka
Tynk to tani, skuteczny i estetyczny sposób wykończenia fasad. Wiele z nowoczesnych tynków cienkowarstwowych, będących składnikami systemów ociepleniowych ETICS, nie trzeba, choć można malować. Najczęściej w takim przypadku stosuje się farby akrylowe. To efekt ich wszechstronności - pokrywają zarówno tynki grubowarstwowe, jaki cienkowarstwowe, tynki mineralne bądź akrylowe. Są łatwe w utrzymaniu, nie brudzą się oraz wyróżniają się dużą intensywnością barw.
Dużą popularność zyskały farby silikonowe. Dzięki niewchłanianiu wody mają większą trwałość i dużej utrzymują czystość. Hydrofobowość tych farb nie oznacza, że nie są one paroprzepuszczalne. Dzięki mikroporowatej strukturze pozwalają murom oddychać. Cechuje je również świetna przyczepność do podłoża i zachowują dużą odporność na promieniowanie UV, mróz czy zmiany temperatury. Wśród farb silikonowych wyróżniają się zaś te, które zawierają nanocząsteczki. Dzięki temu mają zdolność samooczyszczania. Pomalowana nimi ściana na bardzo długo zachowa świeży wygląd. Warto wspomnieć o specjalnych rodzajach farb, np. bioochronnych, polecanych tym, którzy potrzebują dodatkowego wsparcia w walce z glonami i porostami mogącymi zakwitnąć na ścianach, lub o farbach zawierających żywicę typu Pliolite, stosowaną na obszarach z dużymi zanieczyszczeniami powietrza. Poszukującym niestandardowych rozwiązań można zaś polecić pomysł komponowania systemów ETICS, których warstwa wykończeniowa, z tynku i farby, będzie imitować inne materiały. Dzięki nim łatwo uzyskać efekt kamiennej, murowanej czy drewnianej fasady, która w rzeczywistości powstała poprzez umiejętne fakturowanie tynku i jego barwienie.
Beton do przykręcenia
Czy trudno wyróżnić się szarością? W przypadku fasad ten kolor jest znakiem rozpoznawczym betonu – najpopularniejszego z materiałów budowlanych. To efekt wytrzymałości, trwałości i zdolności do zapewnienia ochrony cieplnej i akustycznej. Na fasady trafia dziś wiele odmian betonu, niektóre o zaskakującym wyglądzie lub nowatorskich parametrach. Za przykład niech posłuży fotobeton – technologia pozwalająca na ozdobienie betonowej fasady wielkoformatową grafiką, napisem lub dekoracyjnym motywem. Architekci eksperymentują też z betonem przepuszczającym światło albo mieszanką betonową zdolną oczyszczać powietrze. Najchętniej oczywiście sięgają po beton architektoniczny, zwłaszcza w formie płyt przytwierdzanych wprost do podłoża na kotwy kamieniarskie lub mocowanych za pośrednictwem rusztu nośnego – metodą nitowania, wieszania na kotwach, które będą z zewnątrz niewidoczne lub klejenia do profili nośnych. Dziś najlżejsze z takich płyt, produkowane z betonu GRC / GFRC wzmacnianego włóknami szklanymi, ważą tylko 11 kg/m2 i mają grubość około 5 mm. Te mogą być nawet przyklejane do warstwy ociepleniowej.
Tym, którzy chcą się tą szarością wyróżnić, polecane są płyty z ultra wytrzymałego betonu wysokowartościowego UHPC (Ultra High Performance Conrete). Można go barwić w masie, malować lub fakturować. Świetnie komponują się z innymi produktami – szkłem, drewnem, laminatami. Na efekt wizualny wpływa także porowatość betonu.