Dostali złom z pobliskich zakładów i tak powstała galeria sztuki. Samochodowa, bo najlepiej widać ją z auta w korku

2025-03-05 6:52

Metalowe rzeźby uliczne w Warszawie na Woli. Skąd się tu wzięły? To zespół rzeźb, które powstały w 1968 roku - niemal 60 lat temu, pokłosie pierwszego w Warszawie Biennale Rzeźby w Metalu. Złom żelazny przekazały 35 artystom pobliskie zakłady. Choć wydarzenie nie miało nigdy kontynuacji, została po nim galeria samochodowa: kilkanaście charakterystycznych obiektów. A przecież powstało ich aż 60, ustawione w rzędzie miały 3 kilometry. Dziś rzeźby są na skwerze płk. Pacaka-Kuźmirskiego i widać je z tramwaju lub autobusu.

Spis treści

  1. Jak powstała galeria samochodowa
  2. Gdzie znajduje się galeria samochodowa?
  3. Pozostałość po Biennale Rzeźby w Metalu. Zdjęcia
The Sea Resort w Międzyzdrojach

Jak powstała galeria samochodowa

Na fali popularności, z jaką podobne inicjatywy spotkały się w Elblągu i Puławach, 28 września 1968 roku zainaugurowano w Warszawie pierwsze Biennale Rzeźby w Metalu. Celem wydarzenia w stolicy, podobnie jak i w tamtych miastach, było przede wszystkim nawiązanie współpracy między artystami a przedstawicielami klasy robotniczej.

Za organizację biennale odpowiadały Dzielnicowa Rada Narodowa Warszawa Wola, Wojewódzka Komisja Związków Zawodowych oraz Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków. Wśród zakładów zaangażowanych w projekt znalazły się m.in. FSO – Żerań, Huta Warszawa, Przedsiębiorstwo Produkcji Elementów Budowlanych, ZREMB czy Warszawska Fabryka Pomp. Nie tylko przekazały one artystom materiały, ale udostępniły też zaplecze techniczne potrzebne do powstania instalacji.

Do udziału zaproszono rzeźbiarzy z Polski i zagranicy. Komisja, składała się z takich twórców jak:

  • Józef Kandefer,
  • Stanisław Słonina,
  • Karol Tchorek
  • Gustaw Zemła

Jury wybrało ostatecznie 60 kompozycji przestrzennych. Część zaprezentowano w parku Sowińskiego, jako czasową ekspozycję towarzyszącą biennale, część ustawiono na stałe w pasie zieleni przy ul. Kasprzaka.

Zobacz też: 

Jak w baśni. Pracownia Karola Tchorka otwarta

Biennale rzeźby w metalu oglądamy w stolicy po raz pierwszy i to w oryginalnej scenerii ulicznego ruchu. Taki właśnie otwarty dla wszystkich stały „salon” otrzymała Warszawa jesienią tego roku przy, a dokładnie mówiąc, wzdłuż ul. Kasprzaka – pisała „Stolica” w grudniu 1968 roku.

Gdzie znajduje się galeria samochodowa?

Kilka lat później w wyniku przebudowy ulicy, z owej galerii samochodowej przetrwało jedynie część eksponatów. Kolejne przeniesiono w okolice skrzyżowania dzisiejszej al. Prymasa Tysiąclecia i ul. Górczewskiej.

Najbardziej charakterystyczna, będąca symbolem biennale, „Żyrafa” Władysława Frycza, stanęła przy wejściu do klubu Olimpia.

W latach 2009–2010 rzeźby warszawskiej galerii samochodowej doczekały się renowacji. Obecnie część można oglądać na skwerze im. płk. Pacaka-Kuźmirskiego w okolicy cmentarza prawosławnego, część wciąż znajduje się w pasie zieleni przy ul. Kasprzaka.

Więcej o sztuce w przestrzeni publicznej Warszawy przeczytacie na portalu puszka.waw.pl, który od 2010 roku dokumentuje wszystkie instalacje, murale, pomniki i inne streetartowe interwencje w stolicy.

Czytaj też: Nawa Oskara Zięty: rzeźba miejska na Wyspie Daliowej we Wrocławiu |

Pozostałość po Biennale Rzeźby w Metalu. Zdjęcia

Architektura-murator. Podcast 30/30
Michał Sikorski. Architektura z odzysku
Architektura Murator Google News