12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

2016-12-16 17:45

Rok 2016 był kolejnym, w którym ukazało się wiele nowych, znaczących pozycji dotyczących szeroko pojętej architektury. Publikujemy krótki przewodnik po nowościach wydawniczych.

Bud Cud, More Than This

Damdi Publisher, ok. 50 euro

Książka reklamowana jest jako pierwsza monografia polskiej pracowni wydana przez zagraniczne wydawnictwo. Jest 43 pozycją w serii DD (Design Document), poświęconej młodym biurom architektonicznym z całego świata, które w ten sposób dzielą się swoimi doświadczeniami, prezentują eksperymentalne pomysły i własną filozofię projektową. Dotychczas ukazały się opracowania dotyczące m.in. francuskiej architektki Manuelle Gautrand, Niemca Jürgena Mayer, holenderskiej pracowni UNStudio czy belgijskiej JDS Architects. Publikacje mają postać tzw. mooka, czyli są czymś pomiędzy czasopismem i książką. W liczącym ponad 250 stron, angielsko-koreańskim albumie znalazły się 24 projekty z objaśniającymi je komiksami. Koncepcje to opracowania w różnych skalach – od mebli miejskich, wnętrz oraz aranżacji wystaw po wieloetapowe strategie urbanistyczne. Oprócz tekstu architektów z BudCud książka zawiera też esej Candy Clash autorstwa Łukasza Wojciechowskiego.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Bud Cud, More Than This

Adrichalim, red. Bogna Świątkowska

Fundacja Bęc Zmiana, 33 zł

„Adrichalim” (hebr. architekci) to mały leksykon żydowskich architektów, którzy w XX wieku wyjechali z Polski i stali się ikonicznymi postaciami architektury izraelskiej. „Mimo różnych dróg życiowych wspólnym rysem charakteryzującym tych twórców był zamiar sformułowania nowego języka architektury, nowoczesnego i międzynarodowego, który nie tylko byłby środkiem wyrazu odrodzenia społeczeństwa izraelskiego, ale także oddawałby stabilność i kreatywność" – pisze architekt i dziennikarz Michael Jacobson w otwierającym książkę eseju. Biogramy oraz rysunki przygotował zespół studentów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (Franciszek Morka, Iwona Pawlak, Urszula Prokop, Zuzanna Rosińska, Jan Sienkiewicz) oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (Igor Bloch, Anna Łyszcz).

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Adrichalim, red. Bogna Świątkowska

Izabela Cichońska, Karolina Popera, Kuba Snopek, Architektura VII dnia. Wydanie I

Fundacja Bęc Zmiana, Biuro Festiwalowe IMPART, 49 zł

„Architektura VII Dnia” to pierwszy przewodnik po polskiej architekturze sakralnej. Po wojnie zbudowano w Polsce ponad trzy i pół tysiąca kościołów, większość po 1965 roku, kiedy Sobór Watykański II zrewolucjonizował zasady dotyczące projektowania świątyń. I choć XX-wieczne budowle sakralne znacząco wpłynęły na polski krajobraz, do tej pory pozostawały na peryferiach dyskusji o rodzimej współczesnej architekturze. Część materiałów, które znalazły się w książce, to zdjęcia, informacje i wspomnienia nadsyłane przez użytkowników posoborowych kościołów – w ramach projektu działa internetowe archiwum społeczne www.architektura7dnia.pl. Autorzy przewodnika mają nadzieję, że zainspiruje on czytelników do podróży i ponownego odkrywania Polski – zwłaszcza, że arcydzieła architektury VII dnia można znaleźć przede wszystkim w mniejszych, rzadko odwiedzanych przez turystów miastach.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Izabela Cichońska, Karolina Popera, Kuba Snopek, Architektura VII dnia. Wydanie I

Le Corbusier, Urbanistyka

Centrum Architektury, 50 zł

W 1924 roku, zaledwie rok po publikacji głośnego „W stronę architektury” Le Corbusier postanawia napisać kolejną książkę, tym razem poświęconą mało znanej, dopiero kształtującej się dziedzinie – urbanistyce. W latach 20. książkę czytali wszyscy, a wpływ zawartych w niej refleksji na współczesne myślenie o mieście jest nieoceniony. Wiele z tych idei stanowiło inspirację podczas powojennej odbudowy i rozbudowy wielu europejskich miast. Układ graficzny polskiego wydania odzwierciedla wiernie kształt oryginalnego tekstu. Zachowane zostały wszystkie ilustracje, wykresy, szkice oraz wycinki prasowe uzupełniające spisane błyskotliwym językiem, bezkompromisowe analizy autora. Ukazująca się po 91 latach od francuskiej premiery, w tłumaczeniu Tomasza Swobody, „Urbanistyka” dostarcza czytelnikowi wiedzy niezbędnej do zrozumienia otaczającej go współczesnej przestrzeni miejskiej.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Le Corbusier, Urbanistyka

Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, red. Jadwiga Urbanik

Muzeum Architektury we Wrocławiu, 80 zł

Od 31 marca do 5 czerwca 2016 roku w Muzeum Architektury można było oglądać wystawę „Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932”, po raz pierwszy w historii prezentującą wszystkie wzorcowe osiedla w ramach jednej ekspozycji. Prezentacji towarzyszą cztery wersje językowe katalogu pod redakcją kuratorki Jadwigi Urbanik, architekt i historyk architektury, przewodniczącej polskiej sekcji Docomomo, międzynarodowej organizacji zajmującej się wspieraniem badań na temat modernizmu. Powstanie wystawy i katalogu było możliwe dzięki zaangażowaniu sześciu europejskich miast, w których znajdują się osiedla Werkbundu: Stuttgartu, Brna, Wrocławia, Wiednia, Zurychu i Pragi. Partnerzy udostępnili nie tylko eksponaty, ale też opublikowane w albumie materiały ilustracyjne oraz eseje autorstwa wybitnych znawców tematu: Grażyny Adamczyk-Arns, Jindřicha Chatrný’ego, Christiane Fülscher, Inkena Gaukela, Friedemanna Gschwinda, Otto Kapfingera, Anji Krämer, Herberta Medeka, Arthura Rüegga, Anny Stuhlpfarrer, Vladimíra Šlapety i Jadwiga Urbanik. Wydawnictwo dostępne jest po polsku, angielsku, niemiecku i czesku.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, red. Jadwiga Urbanik

Michał Duda, Patchwork. Architektura Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak

Muzeum Architektury we Wrocławiu, 58 zł

Książka „Patchwork. Architektura Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak”, choć towarzyszyła wystawie pod tym samym tytułem, nie jest ani katalogiem, ani klasyczną monografią. Składa się z dwunastu w dużym stopniu niezależnych esejów, skoncentrowanych na różnych zagadnieniach. Punktem wyjścia poszczególnych rozdziałów są niekiedy pojedyncze projekty, innym razem grupy obiektów o zbliżonej funkcji czy zbliżonym typie, czasem zaś zjawiska stylistyczne lub uwarunkowania społeczno-polityczne. W kilku wypadkach tła jest być może nawet nieco za dużo jak na opracowanie monograficzne. Zabieg ten, choć obarczony sporym ryzykiem generalizacji, został jednak zastosowany w pełni świadomie. W pierwszym rzędzie stanowi próbę zrozumienia i naświetlenia chociaż wycinka ówczesnej specyfiki realiów i mechanizmów, które – obok osobowości i talentu architekta – szczególnie mocno wpływały na kształt projektowanych i realizowanych budynków.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Michał Duda, Patchwork. Architektura Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak

Lwów: miasto architektura modernizm

Muzeum Architektury we Wrocławiu, 140 zł

Książka to dwujęzyczny, polsko-angielski katalog wydany w związku z wystawą prezentowaną w Muzeum Architektury jeszcze do 26 lutego roku 2017. Na ekspozycji pokazane są zarówno plany urbanistyczne, obrazujące rozwój miasta w latach 20. i 30. XX wieku, jak i makiety, szkice oraz fotografie wybranych budynków publicznych i mieszkalnych. Obszerna publikacja, pod redakcją naukową profesora Bohdana Czerkiesa, dziekana Wydziału Architektury Politechniki Lwowskiej oraz profesora Andrzeja Szczerskiego, kierownika muzealniczych studiów kuratorskich w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego i wicedyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie, zawiera eseje badaczy z Polski i Ukrainy oraz szeroki wybór materiałów ikonograficznych. Katalog został wydany w języku polskim i angielskim.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Lwów: miasto architektura modernizm

Lidia Pańków, Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego

Czarne, 44 zł

Zgodnie z polityką urbanistyczną PRL-owskich władz, osiedla miały odciążać centra aglomeracji i zapewniać powierzchnię do życia dla setek tysięcy mieszkańców. Ursynów Północny zaprojektowano jako jedną z ostatnich gigantycznych inwestycji tego typu. Powstał w całości z wielkiej płyty, a pierwsi mieszkańcy wprowadzali się do swoich M w 1977 roku. Lidia Pańków prowadzi czytelnika labiryntem ursynowskich uliczek, tłumacząc, co łączy dzielnicę z hasłami architektury modernizmu, dlaczego ursynowscy architekci nie lubili Le Corbusiera i jak udało im się przemycić do projektu idee eksperymentu społecznego czasem graniczącego z futurologią.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Lidia Pańków, Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego

Wade Graham, Miasta wyśnione. Siedem wizji urbanistycznych, które kształtują nasz świat

Karakter, 49 zł

Amerykański architekt krajobrazu Wade Graham na trzystu stronach pomieścił historię najważniejszych XX-wiecznych koncepcji architektonicznych i ich twórców, kontekstu, w jakim powstały, a wreszcie wpływu, jaki wywarły na kształt naszych miast. Goodhue i miasto romantyczne, miasto racjonalne Le Corbusiera, antymiasto Wrighta, miasto samoorganizujące się Jacobs i Duany’ego, miasto techno-ekologiczne Tengego i Fostera – ta książka to kopalnia wiedzy na temat architektury i pasjonujący przewodnik po naszym świecie, pozwalający zrozumieć, dlaczego wygląda on właśnie tak.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Wade Graham, Miasta wyśnione. Siedem wizji urbanistycznych, które kształtują nasz świat

Nicolas Grospierre, Modern Forms: A Subjective Atlas of 20th-Century Architecture

Prestel, 139 zł

Nicolas Grospierre podsumowuje 15 lat pracy fotograficznej. W albumie znajdziemy zdjęcia 186 budynków powstałych w latach 1920-1989 na terenie Europy, obu Ameryk, Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej oraz Azji. Są wśród nich zarówno obiekty uznawane już dziś za klasyki modernizmu, jak i mniej znane realizacje. Książka pokazuje, w jaki sposób modernistyczna architektura stała się ucieleśnieniem ideologii politycznych i społecznych. Na końcu znajdziemy szczegółowy indeks lokalizacji obiektów wraz z datami zakończenia budowy, nazwiskami architektów i przeznaczeniem.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Nicolas Grospierre, Modern Forms: A Subjective Atlas of 20th-Century Architecture

Mikko Laaksonen, Architect Erik Bryggman: Works

Rakennustieto Publishing, 55 euro

Książka stanowi pierwszą obszerną monografię twórczości jednego z najważniejszych fińskich architektów. Erik Bryggman (1891-1955) jest jednym z prekursorów nordyckiego klasycyzmu, stanowiącego swoiste połączenie wpływów architektury regionalnej, neoklasycyzmu i wczesnego modernizmu. W 1927 roku architekt rozpoczął współpracę z Alvarem Aalto, z którym łączył go podobny stosunek do nowoczesnych tendencji w architekturze europejskiej. Ich najbardziej znanym wspólnym przedsięwzięciem jest projekt na wielką wystawę planowaną w 1929 roku z okazji 700-lecia miasta Turku, który zdaniem badaczy wyznacza początek modernizmu w Finlandii. Od 1935 roku Erik Bryggman pracował samodzielnie, projektując w duchu rygorystycznego funkcjonalizmu. Do jego najważniejszych dzieł należą zrealizowane w Turku: biblioteka uniwersytecka (1935), klub sportowy w Vierumäki (1930–1936), a przede wszystkim kaplica Zmartwychwstania (1939–1941). Poszczególne obiekty zaprezentowano w książce na zdjęciach archiwalnych i współczesnych. Album zawiera ponadto wiele rysunków autora, a także szczegółowo opracowane indeksy. Dostępny w języku fińskim, szwedzkim i angielskim.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Mikko Laaksonen, Architect Erik Bryggman: Works

Exclusive Architecture & Innovative Design

Könemann, 80 zł

Współczesna architektura rozwiązała wiele problemów technicznych, funkcjonalnych i ekonomicznych związanych z projektowaniem mieszkań. Jednak dom ma dzisiaj gwarantować nie tylko bezpieczeństwo i schronienie, ale również dawać poczucie szczęścia. Na 500 stronach zaprezentowano najbardziej oryginalne i innowacyjne projekty domów jednorodzinnych z całego świata.

12 nowych książek o architekturze – nowości wydawnicze 2016 roku

i

Autor: Archiwum Architektury Exclusive Architecture & Innovative Design