Społeczna Szkoła Podstawowa w Miliczu

Dawna fabryka bombek w Miliczu to kompleks z lat 5o. XX wieku składający się z dwóch obiektów. W 2013 roku w części jednego z nich – Kreatywnym Obiekcie Multifunkcyjnym otwarto Muzeum Bombki, natomiast drugi został ostatnio zaadaptowany na szkołę podstawową. Za przebudowę dwukondygnacyjnego budynku na potrzeby nowej funkcji odpowiada biuro SIGMA. Głównym założeniem była maksymalizacja światła dziennego, powiązanie wnętrza ze strefami na zewnątrz oraz prostota bryły i detalu. Inwestorem jest promująca kulturę edukacyjną Fundacja KOM. Z jej inicjatywy realizację poprzedziły warsztaty z przyszłymi uczniami szkoły, którzy za pomocą różnych narzędzi przedstawili swoje wymarzone miejsce do nauki. Wnętrza placówki zaprojektowali wrocławscy architekci z pracowni PORT. Dziecięce wyobrażenia wraz z przemysłową historią miejsca były dla nich podstawowym źródłem inspiracji. Do szkoły zaprasza, wisząca na ścianie w strefie wejściowej, uproszczona mapa świata, która pełni także rolę tablicy informacyjnej. Korytarze i klasy łączy, nawiązujący do przestrzeni fabrycznej, wspólny motyw – stalowe rury malowane na żółto. Zaplanowane na różnych wysokościach ciągną się tuż nad wysokością posadzki (służąc do zabawy i jako siedziska) aż do przestrzeni tuż przy suficie, pełniąc też funkcję ekspozycyjną dla prac uczniów. Architekci chcieli stworzyć jak najwięcej stref wspólnych, pomocnych w budowaniu społeczności szkolnej. Stołówkę zaprojektowali jako kantynę.

Można tu przygotować posiłek, ale również odrobić lekcje czy po prostu porozmawiać. Stoły, mające wielokątne blaty, są jak puzzle, których poszczególne odcinki odpowiadają sobie. Dzięki temu możemy je złożyć i spożywać posiłki przy jednym, wspólnym stole. Na drugim piętrze znajduje się przestrzeń zabawy. Jej północną ścianę w całości wykończono sklejką, łącznie z otworami różnej wielkości, rozmieszczonymi na zmiennych wysokościach (dla uczniów starszych i młodszych), zapewniającymi tym samym wgląd do sali gimnastycznej. Ten sam materiał został użyty w tablicy informacyjnej oraz w przestrzeni mediateki na przesuwanych fragmentach ścian, które zdobi sylweta Modulora. Szkolne korytarze starano się utrzymać w jasnej kolorystyce. Ściany, częściowo posadzki, podwieszane sufity, a także oprawy oświetleniowe mają biały kolor. Gdzieniegdzie został on przełamany żółtymi, regularnymi powierzchniami. W niektórych partiach pozostawiono surowy strop. Dużym atutem są szklane drzwi do sal lekcyjnych, które zapewniają pośrednie doświetlenie długich i wąskich korytarzy. Częściowo przezierne drzwi, przypominające fakturą szkło konstrukcyjne, zostały wyposażone w stalowe, czarne pochwyty, montowane na całą wysokość skrzydła. Najbardziej zindustrializowaną przestrzenią szkoły jest otwarta klatka schodowa, którą utrzymano w żółto-czarnej ostrzegawczej kolorystyce. Każda z sal lekcyjnych ma trzy białe ściany i jedną czarną. Wyposażono je standardowo w osobne ławki dla każdego z uczniów. Dopełnieniem są indywidualnie zaprojektowane, mobilne szafki w zieleni czy żółci. Z kolei sala gimnastyczna poza fragmentem ściany otworowanej wykończonej w sklejce utrzymana jest w czarno-czerwonej kolorystyce. Dla czerwonej powierzchni boiska oraz geometrycznych figur ścianki wspinaczkowej tłem jest czarny sufit oraz ściany. Pracownia PORT stanęła przed trudnym zadaniem projektowania w przestrzeni już zaplanowanej funkcjonalnie. Osiągnięto nie tylko efekt spójny z historią budynku, zachowując jego przemysłowy charakter, ale również uzyskano nowy edukacyjny wymiar. Ważnym elementem, promującym polski dizajn, była współpraca pracowni z kuratorką wzornictwa użytkowego Katarzyną Świątek, która wybrała meble polskich projektantów, m.in. Tomasza Rygalika, Oskara Zięty. Wnętrza szkoły zostały nagrodzone w ramach 8. Dolnośląskiego Festiwalu Architektury 2018 w kategorii wnętrze i dizajn. Kapituła konkursu doceniła industrialny charakter realizacji, która jako jedyna w pełni wpisała się w hasło miasta poprzemysłowego.