W zamieszkałym przez ok. 15 tysięcy osób Kępnie powstał budynek o wyjątkowej formie i funkcji. Jak wynika z wypowiedzi burmistrza miasta, już 1/3 mieszkańców Kępna to osoby w podeszłym wieku. Gmina sfinansowała Klub Seniora i Centrum Wsparcia Opiekunów, dzięki dotacjom ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Klub jest miejscem, w którym kępińscy seniorzy mogą wspólnie spędzać czas na zajęciach ruchowych i kreatywnych, mają dostęp do specjalistycznej opieki oraz możliwość wspólnego spożywania posiłków. Obiekt zapewnia miejsca dla 70 osób w ramach zajęć całodniowych oraz 40 osób biorących udział w aktywnościach popołudniowych. Budynek doskonale wpisuje się w okoliczną modernistyczną zabudowę, poprzez dopasowanie skali, materiałów, a także kształtu bryły. Lokalizacja pasuje również do jego funkcji. Znajduje się na skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Dąbrowskiego, niedaleko rynku i szpitala, na terenie willowej dzielnicy z początku XX wieku zamieszkiwanej obecnie w większości przez seniorów.
Autorem koncepcji jest Maciej Wierzbicki z pracowni Osiem Pięć. W porozumieniu z władzami miejskimi, konserwatorem zabytków oraz kierowniczką Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej architekt opracował układ funkcjonalny oraz wygląd zewnętrzny bryły. Z rozmowy z projektantem wynika, że współpraca z instytucjami miejskimi przebiegała sprawnie, a wśród osób biorących udział w konsultacjach dotyczących projektu znaleźli się seniorzy.
Początkowo jednak z kontrowersjami ze strony mieszkańców spotkało się wyburzenie gmachu z lat 60. XX wieku, który znajdował się na tej działce. Mieściło się w nim Przedszkole Samorządowe nr 1, Dom Brata Alberta, oddział Kępińskiego Ośrodka Kultury, a następnie pozostawał nieużytkiem. Po pojawieniu się koncepcji ośrodka dla seniorów postanowiono ze względów finansowych i funkcjonalnych o rozbiórce. Zastąpienie przedszkola obiektem wspierającym osoby starsze to wydarzenie symptomatyczne dla demograficznej sytuacji miasta. Według danych GUS piramida ludności gminy ukazuje starzenie się społeczności, przyrost naturalny jest ujemny, natomiast mimo stopniowego zwiększania się liczby miejsc w przedszkolach, wciąż jest ich niewystarczająco.
Nowy budynek został podzielony na dwie części. Parter wypełniają pomieszczenia przeznaczone do wspólnego spędzania czasu. Są to oranżeria z przeszklonym dachem, w której mieści się stołówka, zaraz obok salon, a także sala ćwiczeń ruchowych i sala magazynowa z możliwością wypożyczenia sprzętu. Piętro przeznaczone jest na Centrum Wsparcia Opiekunów i znajdują się tam dwa dwuosobowe pokoje połączone wspólnym węzłem sanitarnym. Razem z pomieszczeniem z aneksem kuchennym stanowią kompleks przeznaczony w wyjątkowych sytuacjach dla seniorów pozostających na co dzień pod opieką swoich rodzin. Ponadto na piętrze usytuowane zostały gabinety pielęgniarsko-zabiegowy i terapii indywidualnej. Korzystanie z budynku jest nieodpłatne i wymaga jedynie dopełnienia formalności w Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej.
Nieduża skala obiektu zapewnia poczucie komfortu i bezpieczeństwa. Wnętrza są jasne i schludnie urządzone. Dominuje kolor biały, a całość nawiązuje do stylu modernistycznego funkcjonalizmu. Centrum założenia stanowi jadalnia z przeszklonym dachem oraz dużymi oknami wychodzącymi na zachód. Budynek okala niewielki trawnik, a przed wejściem znajdują się ławki. Ogrodzenie pełni funkcję oddzielenia akustycznego od ruchliwego skrzyżowania, a także dopełnia kompozycyjnie bryłę budynku. Obiekt imponująco prezentuje się wieczorem, gdy jest oświetlony przez celowo ukryte lampy.
Wierzbicki przygotowuje się aktualnie do realizacji drugiego etapu założenia. Kolejna część ośrodka będzie funkcjonować jako osobna instytucja wspierająca osoby z zaburzeniami psychicznymi. W przeciwieństwie do Klubu Seniora zostanie bardziej osłonięta od ulicy i skierowana do wnętrza działki.
Klub Seniora i Centrum Wsparcia Opiekunów został otwarty na początku października 2019 roku. Jest kolejnym krokiem podjętym przez gminę Kępno w celu stworzenia bardziej dogodnych warunków mieszkańcom w podeszłym wieku. Od dłuższego czasu funkcjonuje tam tzw. Karta Seniora, z której korzysta już 2500 osób. Głównym założeniem projektowym było stworzenie przyjaznej przestrzeni, w której seniorzy czuliby się jak w domu. Nie mam wątpliwości, że w pełni się to udało.
Założenia autorskie
Budynek stanowi hybrydę dwóch funkcji – Klubu Seniora i Centrum Wsparcia Opiekunów. Struktura organizacyjna rozłożona jest na dwóch poziomach. Pierwszy stanowi Klub Seniora, gdzie przewidziano miejsce dla zajęć ruchowych sala kinezyterapii z węzłem szatniowo-sanitarnym, salę rekreacyjną połączoną ze stołówką, salą balową z wydzieloną przestrzenią na sale wypoczynku. Zaprojektowano także ogólnodostępny węzeł gastronomiczny o założeniu integracyjnym, gdzie seniorzy będą mogli przygotowywać wspólne posiłki w ramach zajęć terapeutycznych. Poziom drugi to Centrum Wsparcia Opiekunów, gdzie ulokowano dwa dwuosobowe pokoje z węzłem sanitarnym, przestrzenią wspólną wyposażoną w aneks kuchenny, biura personelu, magazyny oraz pomieszczenia o funkcji uzupełniającej. Dominującymi materiałami elewacji nawiązującymi do otoczenia są płaszczyzny pokryte cegłą i białym tynkiem. Budynek został wpisany w historyczną linię zabudowy poprzez prostokreślność, zaoblenie oraz ograniczenie wysokości bryły zgodnie z proporcjami wnętrza urbanistycznego. Obiekt cechuje minimalistyczny detal – balustrady o wertykalnym podziale, ogrodzenie oraz kompozycja rozmieszczenia oświetlenia. Balustrady scalone z ażurowym parawanem stanowią integralną część projektu zaakcentowaną łagodnym światłem o ciepłym zabarwieniu, zaś ogrodzenie składa się z czterech rodzajów rozwiązań, które pomimo zróżnicowanej formy tworzą spójną całość. Marcin Wierzbicki
Klub Seniora i Centrum Wsparcia Opiekunów
Kępno (woj. wielkopolskie), ul. Sikorskiego
Autorzy: Osiem Pięć pracownia architektoniczna Wierzbicki, architekt Marcin Wierzbicki
Współpraca autorska: architekt Jerzy Gomółka
Architektura wnętrz: architekt Marcin Wierzbicki
Architektura krajobrazu: architekt Marcin Wierzbicki
Konstrukcja: Konrad Urban
Generalny wykonawca: Korporacja Budonis
Inwestor: Gmina Kępno
Powierzchnia terenu: 1360 m2
Powierzchnia zabudowy: 289 m2
Powierzchnia użytkowa: 499 m2
Powierzchnia całkowita: 530 m2
Kubatura: 2996 m3
Projekt: 2017
Realizacja: 2019
Koszt Inwestycji: 3 321 000 PLN
Obiekt cechuje minimalistyczny detal – balustrady o wertykalnym podziale, ogrodzenie oraz kompozycja oświetlenia
Budynek doskonale wpisuje się w okoliczną modernistyczną zabudowę, poprzez dopasowanie skali, materiałów, a także kształtu bryły
Situated in central Poland, Kępno is a city of about 15,000, and senior citizens constitute about one third of its population. This is why the local authorities decided to use an EU grant to build a club for seniors and a center serving as a support to caretakers. The building is situated in a one-hundred-year-old district inhabited mostly by elderly persons and is well harmonized with the surrounding development by its scale and Modernist character. In the club, local seniors may participate in creative workshops and physical exercises, enjoy specialized care and common meals. Intended for seventy people participating in all-day activities, plus forty people taking part in afternoon events, the building houses common rooms in the ground floor, as well as a canteen in an orangery with a glass roof, which is the heart of the club. Upstairs, two double rooms with a bathroom and a kitchenette serve as short-term emergency lodgings for seniors who otherwise live with their families, and a surgery and therapy room. The lawn around the building hides carefully designed lighting system.