Szekspir pisał o teatrze, że jego przeznaczeniem „było i jest służyć niejako za zwierciadło naturze, pokazywać cnocie własne jej rysy, żywy jej obraz, a światu i duchowi wieku postać ich i piętno”. To samo można powiedzieć o architekturze – jest ona projektowaniem w estetycznej formie potrzeb ludzi. Fotografia pozwala uchwycić relacje zachodzące pomiędzy tymi dwoma obszarami sztuki i dobitnie je uwypuklić. Ten potencjał dostrzegł Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, który w poprzedniej edycji Konkursu Fotografii Teatralnej po raz pierwszy wprowadził dodatkową kategorię C, zatytułowaną „Architektura teatralna”.
Scena w trzech wymiarach
Na Konkurs można w tej kategorii nadsyłać sekwencję maksymalnie trzech zdjęć, prezentującą z zewnątrz wybrany budynek teatralny (użytkowany lub nie) albo przestrzeń zaadaptowaną, służącą prezentacji spektakli w Polsce.
„Chcielibyśmy, aby kategoria C była rodzajem soczewki skupiającej się w kolejnych edycjach na wybranych zagadnieniach – tłumaczą organizatorzy. – Zaczęliśmy od architektury, aby pochylić się na chwilę nad teatralnym materialnym dziedzictwem, nad tym, co powszechnie dostępne dla każdego. Budynki i przestrzenie teatralne na trwałe wpisują się w społeczną tkankę. Zaintrygowało nas, jak są one dzisiaj postrzegane, nie tylko przez artystów związanych z teatrem. Do tej kategorii prace mogą nadsyłać zarówno amatorzy, jak i zawodowcy, osoby zajmujące się fotografowaniem architektury, jak i te, które dopiero chciałyby sprawdzić swoje siły w tej dziedzinie”.
W ubiegłym roku spośród ponad 1300 nadesłanych fotografii jury zdecydowało się wyróżnić zdjęcie Kamili Wiśniewskiej-Kopciary, zatytułowane „Gdański Teatr Szekspirowski, dziedziniec”.
Co roku uczestnicy mogą także starać się o nagrody w pozostałych dwóch kategoriach: „teatralne zdjęcie sezonu” (kategoria A) oraz „zestaw dokumentacyjny z przedstawienia” (kategoria B). Fotografowanie w tych zakresach to zachęta do opowiedzenia historii o przestrzeni sceny i upływie czasu spektaklu, a także do odszukania odpowiednich środków wyrazu i znalezienia w teatrze miejsca dla siebie.
Celem Konkursu jest propagowanie i rozwój sztuki fotografowania teatru oraz prezentacja fotografii nie tylko jako formy dokumentowania procesu pracy artystycznej na scenie i wokół niej, ale także jako narzędzia współtworzenia znaczeń oraz sposobów odbioru dzieła, posiadającego własne walory i wartości. Konkurs ma również za zadanie poszerzanie i pogłębianie refleksji nad znaczeniem i formami fotografii teatralnej.
Zasady konkursu
Do IX edycji należy przesyłać prace wykonane między 1 września 2022 a 31 sierpnia 2023. W przypadku kategorii A „teatralne zdjęcie sezonu” chodzi o pojedynczą fotografię ukazującą zarówno przedstawienie teatralne, pracę nad nim, jak i inne sceny związane z polskim życiem teatralnym, odznaczające się szczególnymi walorami artystycznymi i dokumentacyjnymi. Mogą one funkcjonować jako obrazy ikoniczne, o wyrazistej wymowie i wyjątkowej jakości estetycznej. Uczestnicy kategorii B„zestaw dokumentacyjny z przedstawienia” powinni wziąć pod uwagę zdjęcia (maksymalnie trzy zestawy, nie mniej niż sześć fotografii) z wydarzenia, którego premiera odbyła się w sezonie artystycznym 2022/2023.
Jury najpierw wskaże finalistów poszczególnych kategorii, a później laureatów. Za zdobycie I miejsca w kategoriach „Teatralne zdjęcia sezonu” oraz „Zestaw dokumentacyjny z przedstawienia” przewidziano nagrodę 10 tys. zł brutto, II miejsce – 6 tys. zł brutto, III – 4 tys. zł brutto. W kategorii Architektura teatralna przyznana zostanie jedna nagroda w wysokości 10 tys. zł brutto. Jednocześnie jury ma prawo innego podziału nagród, przyznania wyróżnień oraz nagród dodatkowych.
Zgłoszenia można przesyłać do 30 września 2023 na adres: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, ul. Jazdów 1, 00-467 Warszawa, z dopiskiem „Konkurs Fotografii Teatralnej”.