Dwuetapowy konkurs architektoniczny na koncepcję budynku wielorodzinnego o obniżonej energochłonności zorganizowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii we współpracy z SARP. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie trzykondygnacyjnego obiektu z 24 mieszkaniami o średniej wielkości 50 m². Intencją zamawiającego jest powrót do najlepszych tradycji budowania, w harmonii ze środowiskiem naturalnym i krajobrazem, z wykorzystaniem dostępnych „tu i teraz” materiałów i technologii – czytamy w wytycznych. Podkreślono też, że budynek powinien być efektywny w całym cyklu życia, zarówno pod względem ekonomicznym, technicznym, środowiskowym, jak i społecznym. Zalecano ponadto, by jednostkowe zapotrzebowanie energii użytkowej na cele ogrzewania i wentylacji wynosiło nie więcej niż 15 kWh/m2*rok, a maksymalny koszt budowy metra kwadratowego powierzchni budynku nie przekroczył 8 tys. zł.
W pięcioosobowym jury zasiedli architekci Bolesław Stelmach (przewodniczący), Piotr Jurkiewicz i Jerzy Grochulski, a także Juliusz Tetzlaff, dyrektor Departamentu Mieszkalnictwa w Ministerstwie Rozwoju i Technologii oraz Zuzanna Lulińska, główna specjalistka w departamencie. Do udziału w konkursie dopuszczono 75 uczestników, ale opracowania w pierwszym etapie złożyły jedynie 34 zespoły. Do etapu drugiego zaproszono 10. Zgodnie z regulaminem sędziowie przyznali pięć równorzędnych nagród. Ich autorzy otrzymali po 40 tys. zł oraz zaproszenie do negocjacji z wolnej ręki na wykonania usługi na podstawie pracy. Wyniki konkursu na budynek wielorodzinny o obniżonej energochłonności
Wśród laureatów znaleźli się: firma Racing Green Interiors (zespół w składzie: Michał Owadowicz, Michał Dołbniak, Tomasz Szymosz, Maciej Szpalerski); Rafał Mazur i Łukasz Gaj; Łukasz Stępnik (zespół w składzie: Milena Trzcińska, Filip Pawlak, Mateusz Płoszaj-Mazurek, Bjerg Arkitektur, Jonathan Bundgaard Kristensen, Bjerg Arkitektur, Adam Wiśniewski); pracownie WAWW i Gąska Studio (zespół w składzie: Mirosław Wojcieszak, Łukasz Gąska, Marta Sowińska-Gąska) oraz biuro Młynarczyk Architekci (zespół w składzie).
Biuro Racing Green Interiors zaproponowało budynek na planie litery L, który składałby się z dwóch brył z łącznikami. Jury zwróciło uwagę na elastyczność orientacji obiektu względem stron świata i zróżnicowane rozwiązania mieszkań. Podkreśliło oryginalny wyraz architektoniczny oparty na zestawieniu tynkowanych elewacji z konstrukcjami balkonów ujętymi w rytmy filarów z bloczków betonowych lub materiałów lokalnych, np. kamienia oraz dobrze zilustrowane możliwości dostosowania bryły i architektury do różnych lokalizacji.
Projekt Rafała Mazura i Łukasza Gaja doceniono za bardzo prostą, a jednocześnie ciekawą w wyrazie architekturę. Na tle innych prac wyróżnia ją ponadczasowa minimalna estetyka i możliwość adaptacji do bardzo odmiennych uwarunkowań budowy. Wydaje się, że architektura ta odnalazłby się w wiejskim czy małomiasteczkowym krajobrazie, jak i miejskiej zabudowie lat 60. Jednocześnie wyróżnia ją spójna koncepcja prostego i efektywnego przestrzennie oraz energetycznie budynku o dużym potencjale programowego dostosowania do lokalnych uwarunkowań – czytamy w uzasadnieniu.
Projekt zespołu Łukasza Stępnika zakłada realizację zwartego budynku z wydłużonym holem. Zaproponowane wariantowe układy struktury programowo-przestrzennej dowodzą możliwości zastosowania rozwiązania dla lokalizacji o bardzo różnych uwarunkowaniach lokalnych – zaznaczyło jury.
Biura WAWW i Gąska Studio doceniono zwłaszcza za efektywność, zarówno na poziomie przestrzennym, jak i energetycznym. Autorzy zaproponowali obiekt na planie sześcianu w technologii drewnianej prefabrykacji CLT. Zastosowano siatkę modularną 60 x 60 cm, która ułatwia ewentualne modyfikacje technologii, optymalizuje elementy budowlane, a co za tym idzie czas i koszty realizacji. Bryła została rozcięta w centralnej części cofniętą klatką schodową. Układ mieszkań i okien otwartych na wschód i zachód umożliwia pewien obrót bryły zależnie od lokalizacji i zorientowania względem stron świata – tłumaczą architekci. Dodają, że budynek po okresie eksploatacji może zostać zdemontowany, a jego elementy wykorzystane do realizacji w innym miejscu.
Modułowość i powtarzalność mieszkań pozwala dostosowywać ich liczbę i wielkość do indywidualnych potrzeb. W budynku projektanci przewidzieli też cztery lokale handlowo-usługowe, które mogą być przeznaczone również na pomieszczenia wspólne typu świetlica, klub seniora, punkt przedszkolny, itp. lub na mieszkania. Na parterze zaplanowali z kolei wózkarnię i podstawowe pomieszczenia techniczne, które mogą się zmieniać w zależności od warunków lokalnych.
Wyraz architektoniczny oparto na prostych środkach – elewacja tynkowana jest tłem dla drewnianej konstrukcji balkonów porośniętej pnączami. Znakomicie opisana i zilustrowana czytelna strategia redukcji śladu węglowego poszczególnych elementów w całym cyklu życia budynku stanowi wysoką wartość edukacyjną pracy – uzasadniali sędziowie.
Propozycję pracowni Młynarczyk Architekci nagrodzono za ciekawą architekturę, wyróżniającą się na tle innych prac, oraz spójną koncepcję efektywnego przestrzennie oraz energetycznie budynku o dużym potencjale dostosowania do różnych uwarunkowań lokalnych. Wyraz architektoniczny oparty na prostych środkach – elewacja tynkowana jest tłem dla abstrakcyjnej gry otworów okiennych i loggi. Dobrze opisana i zilustrowana strategia redukcji śladu węglowego – czytamy w uzasadnieniu.
Przygotowane na podstawie nagrodzonych prac projekty zasilą zasób prowadzony przez Bank Gospodarstwa Krajowego, z którego mogą korzystać samorządy w całej Polsce.