O czym piszemy:
58. edycja konkursu Dyplom Roku SARPWyróżnienia w konkursie Dyplom Roku SARP 2022Finaliści konkursu Dyplom Roku SARP 2022
58. edycja konkursu Dyplom Roku SARP
Zarząd Główny Stowarzyszenia Architektów Polskich już po raz 58. zorganizował konkurs o Doroczną Nagrodę im. Zbyszka Zawistowskiego – Dyplom Roku SARP 2022 dla najlepszych prac dyplomowych wykonanych na wydziałach architektury polskich uczelni. Uprawnionymi do zgłaszania prac byli promotorzy, recenzenci oraz dziekani, działający w oparciu o opinie wydziałowych Komisji Dyplomowych, a także sami absolwenci z opinią promotora pracy.Do II etapu konkursu komisje powołane przez lokalne oddziały SARP nominowały 64 prace dyplomowe. Ostatecznie do finału zakwalifikowano 25 projektów. Wyboru dokonało jury w składzie: Agnieszka Kalinowska-Sołtys (przewodnicząca), Tytus Brzozowski, Karol Fiedor, Piotr Grochowski, Przemo Łukasik, Łukasz Modrzejewski.
6 października finaliści mieli okazję zaprezentować swoje prace członkom jury. Dzień później odbyła się uroczystość wręczania nagród i wyróżnień laureatom konkursu Dyplom Roku 2022. Grand Prix przypadło Tomaszowi Bekasowi za pracę „Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni. Miejsce pamięci w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Gross-Rosen w Rogoźnicy” obronioną na Wydziale Architektury i Wzornictwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (promotor: dr inż. arch. Michał Ankiersztajn).
Kiedy świat tak łatwo zapomina o bólu i cierpieniu, kiedy historia niczego nas nie uczy i ponownie niezaspokojona żądza niszczy kruchy pokój, ważne staje się ciągle przypominanie. Niepamięć zaciera przeszłość bez której nigdy nie będzie przyszłości. „Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni” to próba utrwalania pamięci. Zbudowana na osobistych odczuciach i doznaniach, analityczna w swojej strukturze zasada powiązań emocjonalnych przekształca się w poetycką i subtelną interwencję architektoniczną. Na zgliszczach obozu koncentracyjnego Gross-Rosen powstają instalacje, których celem jest katalogowanie emocji i doznań. Tu architektura pozbawiona swojej funkcjonalności wyzwalać ma głównie reakcje. Autor prowokuje do refleksji. Reakcją tych doznań z przestrzenią są czyste i prymitywne emocje: strach, ból, cierpienie, litość i pogarda. Te właśnie wyzwolone i wynoszone poza obóz koncentracyjny uczucia wydają się ważniejsze niż sama forma obiektów. W ten właśnie sposób pamięć przestrzeni pobudzać ma i poszerzać przestrzeń naszej pamięci – czytamy w uzasadnieniu.
i
i
Jak tłumaczy autor, podstawą do podjęcia tematu było pytanie: czy pamięć o czarnych kartach w historii świata jest w stanie uchronić nas przed podobnymi zdarzeniami w przyszłości? Kluczowym aspektem rozważań było zbadanie relacji pomiędzy przestrzenią a pamięcią w kontekście miejsc martyrologicznych, a także odbioru przez człowieka obu tych rzeczywistości. Badania skupiły się wokół analiz możliwości wykorzystania przestrzeni wyobrażonej jako narzędzia projektowego w miejscach semiautentycznych, a wypracowane metody posłużyły do stworzenia pracy projektowej – wyjaśnia.
i
Skupienie się na emocjonalnym aspekcie odbioru bodźców przez człowieka pozwoliło na określenie modelu powiązań między pamięcią a przestrzenią, stawiając odwiedzającego jako podmiot wiążący te dwie rzeczywistości. Za pomocą wypracowanych metod podjęto próbę uzupełnienia zatraconej tkanki na terenie poobozowym tak, by stanowił on adekwatne miejsce pamięci i służył zarówno poszanowaniu tego, co już minęło, jak i osobom odwiedzającym go współcześnie.
i
Projekt jest próbą użycia narzędzi architektonicznych w kontekście zanikającej pamięci i miejsc, które z czasem tracą swoje znaczenie w społeczeństwie. Starając się z możliwie dużym szacunkiem podchodzić do tego, co minęło, podjęto próbę nałożenia na rzeczywiste tkanki minimalistycznych ingerencji pozwalających odbiorcy na własne uzupełnienie treści w osobistym przeżyciu obcowania z przestrzenią – czytamy w opisie pracy.
i
i
i
i
i
i
i
Wyróżnienia w konkursie Dyplom Roku SARP 2022
Jury tradycyjnie przyznało też wyróżnienia. Pierwsze z dwóch równorzędnych wyróżnień II stopnia otrzymała Karolina Grzesista za pracę dyplomową „Krajobraz przekształceń. Zagospodarowanie terenów pogórniczych na przykładzie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej Bełchatów 2051” obronioną na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej (promotor: dr inż. arch. Jan Kubec). Nauka o przemijaniu, subtelne uzupełnienie architekturą jako wyrazy sygnalizacji zmian, jakie niesie przyszłość i ulotność działań człowieka. Wyeksponowanie przestrzeni zdegradowanej w aspekcie odradzającej się przyrody. Twórcze podjeście architektury wkomponowanej w krajobraz – uzasadniali sędziowie.
Drugie równorzędne wyróżnienie II stopnia otrzymał Eryk Szczepański za pracę „W poszukiwaniu nowego wymiaru miasta. Projekt rozwoju przestrzennego Bytowa jako elementu sieci małych miast kaszubskich” obronioną na Wydziale Architektury i Wzornictwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (promotor: dr hab. inż. arch., prof. UAP Elżbieta Raszeja). Jury doceniło autora za dostrzeżenie licznych problemów, z jakimi zmagają się często pomijane małe miasta w Polsce. Autor na przykładzie siedemnastotysięcznego, kaszubskiego miasta Bytowa przeprowadził szereg analiz zwieńczonych trafną diagnozą. Projekt doceniono przede wszystkim za rozwiązania projektowe, przedstawione od skali małego miasta po szczegółowe rozwiązanie wybranych fragmentów. Koncepcja rozwoju Bytowa jest niezwykle dojrzałą wypowiedzią architektoniczną, faktycznie tworzącą nowy wymiar miasta – czytamy w uzasadnieniu.
Sąd postanowił przyznać ponadto trzy równorzędne wyróżnienia I stopnia. W ten sposób doceniono m.in. Katarzynę Krawczyk za dyplom „Architektura Troski. Regeneracja dysfunkcyjnego osiedla mieszkaniowego przy ul. Opolskiej w Poznaniu” również obronioną na Wydziale Architektury i Wzornictwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (promotor: dr hab. inż. arch. Eugeniusz Skrzypczak). Projekt ten to doskonała próba przekształcenia historycznej architektury społecznej. Regeneracja polegająca na uporządkowaniu funkcji oraz wypowiedzeniu jej korekty, wynikającej z aktualnych uwarunkowań programowych. Transformacja mieszkań, uzupełniona o przestrzenie wspólne, pozwala na integrację lokalnej społeczności. Korekta urbanistyczna pierwotnego założenia, wynikająca z rozbudowania przestrzeni wspólnych i nadania im aktualnego wyrazu architektonicznego jest subtelna, poprawiająca układ, nadając im obraz przestrzeni nieskończonych. Projekt pokazuje nam udaną alternatywę dla realizacji projektów w tak ważnym dla społeczeństwa segmencie budownictwa społecznego architektury troski – uzasadniali sędziowie.
Kolejne równorzędne wyróżnienia I stopnia przypadło Marii Lityńskiej za pracę „Poszukiwanie tożsamości architektury judaistycznej. Utracony dom polskich chasydów – projekt ośrodka chasydzkiego w Leżajsku” obronioną na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (promotorzy: dr inż. arch. Anna Agata Wagner, mgr inż. arch. Grzegorz Stiasny). Sędziowie docenili autorkę m.in. za subtelne studia nad tożsamością architektury judaistycznej.
Analiza symboliki tradycji judaistycznej oraz architektury związanej z judaizmem na przestrzeni wieków zostały odzwierciedlone w zaprojektowanych budynkach. Obiekty poprzez swój dualizm symboliczny i funkcjonalny obrazują złożoność architektury judaistycznej, pełniąc równocześnie rolę ośrodka pielgrzymkowego chasydów z całego świata – uzasadniali.
Ostatnie wyróżnienie I stopnia otrzymała Paulina Pernak Pawlikowska za dyplom „Architektura modernistyczna jako środowisko działań modernizacyjnych. Rewaloryzacja łaźni solankowych w Ciechocinku” obroniony na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (promotor: prof. dr hab. inż. arch. Jan Słyk).Praca w elegancki sposób podkreśla piękno modernistycznych form projektu Romualda Gutta. Autorka nie szuka konkurencji z uznanymi i cenionymi ikonami modernizmu, a w skromny sposób pozwala spojrzeć na nie od nowa, opierając się na rozsądnych rozważaniach nad współczesnymi potrzebami i funkcją. W projekcie posłużono się subtelnymi rozwiązaniami, wykorzystującymi grę światła, gwarantującymi różnorodne przeżycia i doświadczenia – podkreślali jurorzy.
Finaliści konkursu Dyplom Roku SARP 2022
1. Tomasz Bekas, „Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni. Miejsce pamięci w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Gross-Rosen w Rogoźnicy”, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, promotor: dr inż. arch. Michał Ankiersztajn2. Kamil Czerw, „DBIMHAUS – Szkoła Rzemiosła Artystycznego i Wzornictwa Parametrycznego”, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, promotor: prof. dr hab. inż. arch. Artur Jasiński3. Piotr Ginda, „Architektura sacrum w dobie profanum. Projekt klasztoru dominikańskiego w Gdańsku”, Politechnika Warszawska, promotor: dr inż. arch. Anna Agata Wagner, mgr inż. arch. Grzegorz Stiasny4. Marek Grąbczewski, „Wiara i rozum. Kościół i szkoła jako generatory życia publicznego w krajobrazie współczesnego miasta”, Politechnika Śląska, promotor: dr inż. arch. Damian Radwański5. Karolina Grzesista, „Krajobraz przekształceń. Zagospodarowanie terenów pogórniczych na przykładzie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej Bełchatów 2051”, Politechnika Śląska, promotor: dr inż. arch. Jan Kubec6. Karolina Indyk, „ARTISTORY. Azyl dla kreatywnych umysłów. Vauyors, Paryż”, Politechnika Wrocławska, promotor: dr inż. arch. Tomasz Myczkowski7. Agnieszka Kępa, „Archiwum utopii racjonalizmu w architekturze”, Politechnika Krakowska, promotor: dr hab. inż. arch., prof. PK Marcin Charciarek8. Jakub Kozaczenko, „Odrodzenie: adaptacja barek BPP-400 wraz z basenem Portu Miejskiego w łaźnię publiczną, Wrocław”, Politechnika Wrocławska, promotor: dr inż. arch. Marek Lamber9. Katarzyna Krawczyk, „Architektura Troski Regeneracja dysfunkcyjnego osiedla mieszkaniowego przy ul. Opolskiej w Poznaniu”, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, promotor: dr hab. inż. arch. Eugeniusz Skrzypczak10. Maria Lityńska, „Poszukiwanie tożsamości architektury judaistycznej. Utracony dom polskich chasydów – projekt ośrodka chasydzkiego w Leżajsku”, Politechnika Warszawska, promotor: dr inż. arch. Anna Agata Wagner, mgr inż. arch. Grzegorz Stiasny11. Maja Mawusi, „Zmienność funkcji jako czynnik wpływający na trwałość architektury. Znikający masterplan pomilitarnego kompleksu w Auderod, Danii”, Politechnika Gdańska, promotor: dr inż. arch. Monika Arczyńska12. Paweł Mytnik, „Przestrzenie produkcji – budynek dla miejskich wytwórców na Zabłociu, Politechnika Krakowska, promotor: dr inż. arch. Ernestyna Szpakowska-Loranc13. Alicja Nowak, „Nowy WyDźwięk – Centrum Muzyki w bunkrze Flakturm, Politechnika Krakowska, promotor: prof. dr hab. inż. arch. Maria Jolanta Żychowska14. Paulina Pernak-Pawlikowska, „Architektura modernistyczna jako środowisko działań modernizacyjnych. Rewaloryzacja łaźni solankowych w Ciechocinku”, Politechnika Warszawska, promotor: prof. dr hab. inż. arch. Jan Słyk15. Maciej Rodak, „Ku spontaniczności: nanosfera w procesie rewitalizacji środowiska mieszkalnego. Na przykładzie osiedla „Ugorek” w Krakowie”, Politechnika Krakowska, promotor: dr hab. inż. arch., prof. PK Patrycja Haupt16. Nadia Sajjad, „Architektura mieszkaniowa w obliczu zmian klimatu. Projekt budynku wielorodzinnego w Warszawie. Politechnika WarszawskaPromotor: mgr inż. arch. Maciej Miłobędzki, dr inż. arch. Piotr Trębacz17. Julia Sierpień, „Za kulisami industrialu - redefinicja poprzemysłowej tkanki na przykładzie opuszczonej Destylarni w Ferrarze”, Politechnika Krakowska, promotorzy: dr hab. inż. arch., prof. PK Patrycja Haupt, dr hab. inż. arch., prof. PK Michał Krupa18. Zuzanna Siwek, „Centrum Zdrowia Psychicznego I wyspa Ostrów na jeziorze Siecino we wsi Cieszyno”, Politechnika Poznańska, promotor: dr inż. arch. Agata Gawlak19. Eryk Szczepański, „W poszukiwaniu nowego wymiaru miasta. Projekt rozwoju przestrzennego Bytowa jako elementu sieci małych miast kaszubskich”, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, promotor: dr hab. inż. arch., prof. UAP Elżbieta Raszeja20. Piotr Szenkowski, „Dom Rzemiosł Różnych XXI w. Projekt koncepcyjny zabudowy mieszkaniowo-usługowej w Bytomiu”, Politechnika Śląska, promotor: dr inż. arch. Damian Radwański21. Klaudia Trębska, „Tjukula Jukurrpa. Ośrodek rehabilitacyjny dla koali australijskich na Górze Tamborine, Queensland”, Politechnika Wrocławska, promotor: dr inż. arch. Marek Lamber22. Marcin Woźnica, „Rewitalizacja kwartału miejskiego pomiędzy ulicami: Bytomską, Wojska Polskiego, Inwalidów Wojennych i Wyzwolenia w Piekarach Śląskich – Projekt Koncepcyjny Lokalnego Centrum Kultury w Piekarach Śląskich”, Politechnika Śląska, promotor: dr inż. arch. Damian Radwański23. Konrad Zaborski, „Zaczyn - Przestrzeń Społeczna w Roli Nośnika Tożsamości Miejsca. Wrocław, Politechnika Wrocławska, promotor: dr inż. arch. Marek Lamber24. Magdalena Zimińska, „Przestrzeń aktywności międzypokoleniowej. Zespół Dom Seniora-Przedszkole”, Politechnika Białostocka, promotor: dr inż. arch. Agnieszka Januszkiewicz25. Joanna Zybul, „Architektura a nowe formy edukacji. Projekt szkoły eksperymentalnej w Warszawie”, Politechnika Warszawska, promotor: dr inż. arch. Paweł Grodzicki.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
