Konstrukcje przyszłości: rozmowa z Achimem Mengesem

Interesują nas i fascynują lekkie konstrukcje. Lekkość niekoniecznie oznacza dosłowną wagę konstrukcji, ale także ślad środowiskowy, jaki pozostawia ona na planecie. Achim Menges, profesor uniwersytetu w Stuttgarcie i „architekt eksperymentujący”, opowiada Agnieszce Radziszewskiej o swoich poszukiwaniach technologii dla architektury przyszłości.

Agnieszka Radziszewska: Na uniwersytecie w Stuttgarcie założył Pan Institute for Computational Design and Construction. Czym zajmuje się ta placówka?

Achim Menges: Na naszym uniwersytecie istnieje długa tradycja pracy interdyscyplinarnej, nie tylko między architektami i inżynierami, ale także przedstawicielami wielu innych dyscyplin, w tym inżynierii mechanicznej, inżynierii produkcji czy nauk przyrodniczych. Interdyscyplinarne podejście wpływa na rozwój nowych typów architektury i samej inżynierii. Jednym z najlepszych przykładów jest tu oczywiście praca Freia Otta.

A sam instytut?

Staramy się pielęgnować i wspierać rozwój tej interdyscyplinarnej pracy, o której wspomniałem. Badamy jak inżynieria i architektura mogą się wzajemnie przenikać i jak w ten sposób można tworzyć nowe formy architektury. Staramy się robić to w kontekście technologii cyfrowych. Jesteśmy przekonani, że nie są one tylko środkiem do rozszerzenia metod, które już mamy. Nie chodzi o cyfryzację tego, co znane. Uważamy, że istnieją możliwości ponownego przemyślenia tego, jak projektujemy czy budujemy przy pomocy technologii cyfrowych i wykorzystania ich potencjału zmiany.

Frei Otto był również profesorem na uniwersytecie w Stuttgarcie. Jak wpłynął na Pana pracę?

Jego dokonania są jedną z głównych inspiracji dla badań, które prowadzę przez ostatnie dwie dekady, a także prac, które realizujemy w ICD w dwojaki sposób. Z jednej strony, wykorzystujemy interdyscyplinarne podejście, którego pionierem był Frei Otto. Współpracujemy między innymi z przyrodnikami. Spoglądamy na biologię jak na wzór do naśladowania dla wyższego poziomu integracji formy, materiału i struktury. Z drugiej strony, interesują nas i fascynują lekkie konstrukcje. Lekkość niekoniecznie oznacza dosłowną wagę konstrukcji, ale także ślad środowiskowy, jaki pozostawia ona na planecie. Chodzi więc o motywację ekologiczną, o to, by móc budować przy użyciu jak najmniejszej ilości zasobów i energii bez uszczerbku dla wyrazistości i jakości architektury. Frei Otto jest tu dla nas prawdziwą inspiracją. Jego twórczość pokazuje jak ominąć dialektykę często obecną w dyskursie o architekturze, że można zrobić coś skutecznego i efektywnego albo wyrazistego i ciekawego. Myślę, że w jego pracach widać, że obie te rzeczy mogą się łączyć. I to oczywiście również staramy się osiągnąć w kontekście technologii cyfrowych.