W duchu HafenCity – o gdańskim Garnizonie Daniel Załuski

i

Autor: Daniel Rumiancew Kwartał mieszkaniowobiurowy z lokalami usługowymi w parterze między ul. Norwida, Białoszewskiego, Hemara i Słonimskiego; poszczególne fragmenty masywnej bryły wykończono różnymi materiałami – niższe piętra obłożono cegłą klinkierową, wyższe pokryto tynkiem i blachą falistą

W duchu HafenCity – o gdańskim Garnizonie Daniel Załuski

2018-04-26 14:00

Realizacja Garnizonu jest prowadzona w duchu najlepszych, wielkoskalowych projektów śródmiejskich, takich jak Aker Brygge w Oslo, HafenCity w Hamburgu czy Rotermanni kvartal w Tallinie. Nowoczesna zabudowa nanizana jest na dawny układ ulic z pojedynczymi, ale emblematycznymi obiektami poprzemysłowymi lub powojskowymi – pisze Daniel Załuski.

Obszar Garnizonu, czyli dawnych koszar 1 i 2 pułku huzarów we Wrzeszczu, znajduje się w rejonie alei Żołnierzy Wyklętych i Grunwaldzkiej oraz ulic Słowackiego, Chrzanowskiego i Szymanowskiego. W roku 2005 teren zakupiła lokalna firma deweloperska z Gdyni – Grupa Inwestycyjna Hossa. W sierpniu 2006 roku Biuro Rozwoju Gdańska opracowało dla tego rejonu plan miejscowy, w przemyślany sposób nakreślający najistotniejsze ramy dla wielkoprzestrzennej inwestycji. Plan nakazywał zachowanie kilkunastu zabytkowych budynków, a także ogrodzeń, bram i furt i wyznaczał czytelny podział terenu na rewiry zajmowane niegdyś przez poszczególne pułki huzarów.

Dzięki jednoznacznie ustalonej strukturze urbanistycznej Hossa mogła rozpocząć prace projektowe, które wytyczyły długoletnią strategię ponownego zagospodarowania terenu koszar. Duże znaczenie miała również ścisła współpraca firmy z konserwatorem zabytków. Ustalono bowiem realistyczne wytyczne, w których wyważono połączenie starej zabudowy z nową (ochrona jedynie wybranych budynków, placów ćwiczeniowych, historycznych alei, szpalerów i grup drzew czy detali architektonicznych). Realizacja Garnizonu jest prowadzona w duchu najlepszych, wielkoskalowych projektów śródmiejskich, takich jak Aker Brygge w Oslo, HafenCity w Hamburgu czy Rotermanni kvartal w Tallinie. Nowoczesna zabudowa nanizana jest na dawny układ ulic z pojedynczymi, ale emblematycznymi obiektami poprzemysłowymi lub powojskowymi. W modelowy sposób wdrażane są tu idee miasta zwartego, a funkcje mieszkaniowe mieszają się z usługowymi i rekreacyjnymi. Atrakcyjnie zaaranżowane przestrzenie publiczne powiązano z terenami zielonymi i przecinającym założenie potokiem Strzyża. Ciągi piesze są nadrzędne nad ulicznymi, a dobre połączenia komunikacji publicznej pozwalają na rezygnację z zakupu samochodu.

Prace budowlane w obrębie koszar prowadzone są od 2007 roku. W pierwszym etapie cztery zabytkowe budynki przy ulicy Grunwaldzkiej zaadaptowano na funkcje biurowe. O ile konserwator pozwolił na całkowitą przebudowę wnętrz, o tyle elewacje musiały zachować swój historyczny charakter (dopuszczono jedynie drobne, stylizowane przebudowy głównych wejść). Wymogiem było również zachowanie dawnych placów ćwiczeniowych, które zamieniono na przestrzenie ogólnodostępne. Realizacja tego etapu uzyskała pierwsze miejsce w organizowanym przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa konkursie Budowa Roku, w kategorii Rewitalizacja obiektów zabytkowych (2009).

Od 2012 roku wzdłuż ulicy Szymanowskiego sukcesywnie realizowane są kolejne budynki biurowe i apartamentowce z lokalami usługowymi w parterze. Dominują obiekty pięcio-, sześcio- i siedmiokondygnacyjne. W międzyczasie wyburza się parterowe stajnie, magazyny i warsztaty, znacznie przekształcone na przestrzeni lat, oraz rekultywuje grunty. Powstają nowe ulice i zieleńce z niewielkimi rzeźbami, oczkami wodnymi i trawami ozdobnymi. Równolegle, w ramach przedsięwzięcia pod nazwą Garnizon Kultury, przekształcane są zabytkowe obiekty w rejonie ulicy Słowackiego i Chrzanowskiego. Dzięki wykorzystaniu pożyczek unijnych z programu Jessica w 2015 roku w dawnej ujeżdżalni przy ulicy Słowackiego 23 powstał tzw. Stary Maneż, w którym znalazł się browar z warzelnią, klub muzyczny i kameralne kino, a w historycznym budynku dla oficerów przy ulicy Słowackiego 19 urządzono Esprit Haus, mieszczący kawiarnię, księgarnię, galerię sztuki i pracownie dla artystów. Wykonano również inwestycje niskonakładowe. Istniejący kompleks sportowy przekształcono w halę boulderingową BlokFit i centrum fitness, a modernistyczny budynek biurowy przy ulicy Słowackiego 3 zamieniono na dwugwiazdkowy Smart Hotel Garnizon.

Największym wyzwaniem pozostaje przebudowa budynku kasyna, w którym pierwotnie znajdowała się monumentalna aula z trzema wielkimi płótnami batalistycznymi Wojciecha Kossaka. W przyszłości w obiekcie tym powstać ma centrum konferencyjne. W planach jest również dominanta kompozycyjna w postaci wieżowca zlokalizowanego naprzeciwko Galerii Bałtyckiej, w rejonie skrzyżowania alei Grunwaldzkiej i Żołnierzy Wyklętych, który ma stać się znakiem rozpoznawczym całego założenia. Realizacja tej nowej, wielofunkcyjnej dzielnicy Gdańska ma zakończyć się w 2025 roku.