W dniach 1-4 grudnia 2021 roku w Kadyksie odbył się cykl spotkań i warsztatów podsumowujących międzynarodowy projekt badawczy Innova Concrete (Innovative materials and techniques for the conservation of the 20th century concrete – based cultural heritage) finansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Horyzont 2020. Przedsięwzięcie zrzesza 29 partnerów, głównie z Europy, ale również z USA i Argentyny. Celem projektu było wypracowanie nowoczesnych produktów, metod naprawy, rekonstrukcji i zabezpieczania zabytkowego betonu w oparciu o specjalistyczne badania diagnostyczne na wybranych budowlach z całego świata. Wśród badanych obiektów reprezentujących Polskę znalazła się wrocławska Hala Stulecia autorstwa Maksa Berga, ale też stacja WKD Warszawa Śródmieście projektu Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka. Hala Stulecia we Wrocławiu, znajdująca się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, jest obiektem wybitnym i przełomowym w historii architektury, przykładem jednego z największych osiągnięć przedwojennego modernizmu. Jej udział w projekcie Innova Concrete dostarczył cennej wiedzy zespołowi badawczemu na temat stosowanego na początku XX wieku zbrojonego betonu.
i
W Hali Stulecia przeprowadzono próby z zastosowaniem środków naprawczych i konserwatorskich, rozwijanych i testowanych w ramach projektu. Badania były realizowane według ogólnej koncepcji koordynatora projektu – Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cadiz) z udziałem instytutu CNR (Consiglio Nazionale delle Ricerche) z Włoch, lidera jednego z tzw. pakietów roboczych. W badaniach uczestniczył również zespół naukowców z Katedry Konstrukcji Budowlanych Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej w składzie: prof. dr hab. inż. Jerzy Jasieńko, dr inż. Krzysztof Raszczuk, mgr inż. Mateusz Moczko. Zespół ten we współpracy z Muzeum Architektury we Wrocławiu brał już udział w badaniach naukowych nad Halą Stulecia, między innymi w ramach wcześniejszego projektu badawczego amerykańskiej Fundacji Getty’ego.Szczegóły wyjaśnia dr inż. Krzysztof Raszczuk z Politechniki Wrocławskiej: W ramach badań prowadzonych w projekcie InnovaConcrete analizowano między innymi efektywność zastosowania na powierzchni próbnych tzw. konsolidantów UCA-T oraz TUC zawierających nanocząstki i odtwarzających żel C – S – H w strukturze betonu. Celem stosowania środków było zwiększenie trwałości powierzchni betonowej, co zostało ocenione poprzez szereg badań diagnostycznych, powtarzanych w ciągu kilkunastu miesięcy, dzięki czemu możliwa była obserwacja rozłożona w czasie.
Dla celów diagnostycznych używano między innymi badań ultradźwiękowych, kolorymetrycznych, twardości powierzchniowej czy zmian absorpcji wodnej. Długotrwały monitoring zastosowano również w przypadku miejsc, gdzie występują zarysowania betonu, które zostały również wypełnione iniektami na bazie mikrozapraw (M4-SIKA oraz M12-SIKA) oraz tzw. past cementowych zawierających nanorurki (CSGI-2 i CSGI-3). Badania wykazały, że zarówno w przypadku konsolidantów, jak i iniektów zaobserwowano pozytywny wpływ zastosowanych środków na właściwości fizyczne i mechaniczne betonu historycznego w Hali Stulecia.
i
W projekcie analizowano m.in. takie obiekty jak betonowa rzeźba Eduarda Chillidy „Elogio del horizonte” w Gijon, charakterystyczne konstrukcje Eduardo Torroja czy Pomniki Wojenne w Torricella Peligna we Włoszech. W Polsce badaniom poddano również stację WKD Warszawa Śródmieście według projektu Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka.Etapem końcowym projektu było sformułowanie wytycznych dotyczących ochrony i konserwacji historycznych obiektów betonowych. Patronem tego zadania i jednocześnie uczestnikiem była organizacja ICOMOS (International Council on Monuments and Sites) afiliowana przy UNESCO. Szczegóły na www.innovaconcrete.eu.
i
