Zadaniem uczestników IV edycji konkursu FUTUWAWA było opracowaniu koncepcji zagospodarowania placu Defilad, jednej z najtrudniejszych przestrzeni publicznych Warszawy, której przyszły kształt budzi wiele emocji. Najbardziej centralnie położony plac stolicy od lat zieje pustką. To miejsce gdzie krzyżują się różne oczekiwania i interesy, w tym wciąż nierozwiązane kwestie reprywatyzacyjne.
We wrześniu 2015 roku zaprezentowano projekty Muzeum Sztuki Nowoczesnej i TR Warszawa oraz wizję przyszłego wyglądu placu. Propozycja amerykańskiego architekta Thomasa Phifera nie wszystkim się spodobała, ale w dyskusji często zapominano, że wiele z krytykowanych rozwiązań – przede wszystkim niedostateczna ilość zieleni – wynikało zapisów planu zagospodarowania przestrzennego, a nie niechęci architekta do drzew i trawników.
Celem IV edycji konkursu FUTU WAWA było poszukiwanie nowej wizji tego miejsca. Co prawda projekty nie musiały być zgodne z zapisami planu, jednak w dużo większym niż zazwyczaj stopniu, organizatorom zależało na potencjale realizacyjnym zgłoszonych prac. Na konkurs, do którego zaproszono architektów, artystów, projektantów i amatorów, nadesłano 47 propozycji. W pierwszym etapie członkowie jury zarekomendowali najciekawsze ich zdaniem prace. Wybrane projekty następnie pokazano na placu Defilad w technologii Virtual Reality. Po prezentacji odbyło się głosowanie użytkowników i Internautów.
W skład Jury Konkursowego weszli: Prof. Krzysztof Domaradzki (Politechnika Warszawska, Pracownia DAWOS), Prof. Sławomir Gzell (Politechnika Warszawska), dr Krzysztof Herbst (Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych), Dorota Jarecka (Galeria Studio), Roman Pawłowski (TR Warszawa), dr Katarzyna Sadowy (OW SARP), Wojciech Wagner (Wydział Estetyki Przestrzeni Publicznej), Marcel Andino Velez (Muzeum Sztuki Nowoczesnej).
Jury przyznało nagody ex aequo następującym projektom:
i
„Plac Sztuki Nowej” Aleksandry Bartczak (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_sztuki_nowej)
W tym projekcie funkcje przestrzeni nie zostały ściśle określone, a plac staje się ramą i tłem dla różnych aktywności. Jedyne zdeterminowane przez autorkę cechy przestrzeni to niewielkie różnice wysokości terenu (70-30 cm), kolor definiujący wielkość i kształt placu, oraz charakterystyczne oświetlenie – lewitujące nad posadzką, przeskalowane białe kule.
i
„MODziSz (Miejskie Ogródki Działkowe i Sztuki)” Kolektywu Palce Lizać / Dominika Wilczyńska i Barbara Nawrocka (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_modzisz)
Koncepcja zakłada połączenie idei czasowych rezydencji artystycznych i ogródków działkowych. W projekcie wyróżniono przestrzeń naziemną zajmowaną przez ogródki oraz podziemia z przestrzenią wystawienniczą, które łączą komunikacyjnie i funkcjonalnie stację metra z nowym gmachem Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
i
„Plac Czterech Fontann” Jana Kowalewicza i Leszka Wiśniewskiego (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_czterech_fontann)
Założeniem projektu jest przywrócenie połączeń pomiędzy placem Defilad a otaczającą go przestrzenią oraz zniesienie największej wady tego miejsca – nadmiaru pustej przestrzeni. Koncepcja opiera się na wypełnieniu jej czterema fontannami oraz możliwie wiernym powrocie do siatki przedwojennych ulic.
i
„BazaOaza” Kwiatuchi, Przemka Kaczkowskiego (Stoprocent Architekci), Joanny Skórzyńskiej, Julii Skórzyńskiej-Ślusarek (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_bazaoaza)
„BazaOaza” to połączenie hotelu dla kwiatów z przestrzenią rekreacyjną. Dzięki rozmieszczonym wokół pawilonu drewnianym ławom, obiekt może służyć jako miejsce odpoczynku dla mieszkańców i podróżujących. Ponadto w założeniu autorów „BazaOaza” mogłaby zbierać informację na temat tego, z jakich dzielnic Warszawy pochodzą dostarczone do hostelu rośliny, aby stworzyć „kwiatową mapę Warszawy”.
i
„PiK-NiK, Plac imienia Tadeusza Kantora – Natury i Kultury” Piotra Szcześniaka (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_pik_nik)
„PiK-NiK” łączy dwa charakterystyczne dla Warszawy elementy - zieleń i wielkomiejskość. Zewnętrzne obszary placu to strefa komunikacyjna: pieszo-rowerowa. Bliżej środka umieszczono miejską łąkę - pierścień zielonych i kwiecistych tarasów z siedziskami, który od strony zachodniej - Pałacu Kultury i Nauki - tworzy miejsce skąd można śledzić to, co dzieje się na wielofunkcyjnej płycie placu. Od strony wschodniej jest to trybuna dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej i ul. Marszałkowskiej. Wymiary centralnego placu (70 x 100 m) umożliwiają odbywanie się dużych imprez masowych, nie odbierając miejscu przyjaznego charakteru. Płyta placu wyposażona jest w elementy wodne – fontanny, które w upalne dni mogą się zmienić w wielki akwen wypełniający cały plac, zimą w lodowisko, a podczas imprez całkowicie zniknąć.
i
„Plac Powszechny” Adriana Zawiślaka (http://placdefilad.futuwawa.pl/pl/plac_powszechny)
Projekt przewiduje budowę 4-ro piętrowego budynku o formie przypominającej widownię. Betonowe stopnie kontrastują z zieloną elewacją boczną. Pod schodami, prowadzącymi na taras z ogrodem, przewidziano miejsce na dużą salę koncertową lub kinową. Samo wzniesienie ma pełnić funkcję punktu obserwacji wydarzeń na placu. Między niską roślinnością w wybranych częściach schodów ma spływać woda. Tuż przy schodach zaprojektowano zaś staw i las brzozowy.
i
NAGRODY PUBLICZNOŚCI
W dniach 9-11 na Placu Defilad publiczność mogła obejrzeć siedem projektów w wirtualnej rzeczywistości oraz zagłosować na swoich faworytów (sześć projektów wybranych przez Jury Konkursowe oraz projekt Pawła Wołejszy „Agora Warszawska” wyróżniony w ramach głosowania publiczności podczas święta wolności „Wyłącz System” vol. 8). Swój głos można było oddać także przez stronę internetową placdefilad.futuwawa.pl. Najwięcej głosów publiczności otrzymały trzy projekty, którym przyznano nagrody finansowe i rzeczowe:
„MODziSz (Miejskie Ogródki Działkowe i Sztuki)” Kolektywu Palce Lizać Dominika Wilczyńska i Barbara Nawrocka (1 miejsce, 1000 zł oraz lampa LUX) „PiK-NiK, Plac imienia Tadeusza Kantora – Natury i Kultury” Piotra Szcześniaka (2 miejsce, 1000 zł oraz stolik kawowy QUBIK) „Plac Powszechny” Adriana Zawiślaka (1000 zł)
Z kolei projekt Pawła Wołejszy „Agora Warszawska” otrzymał honorowe wyróżnienie FUTUWAWY.
