Na temat projektowania stadionów i prowadzenia procesu inwestycyjnego wypowiadali się przedstawiciele firm konsultingowych oraz zajmujących się projektowaniem i wyposażeniem stadionów.
Prelegent Dionizy Smoleń z firmy DeloittrAdvisory zwrócił uwagę, że stadion piłkarski jest tańszy niz wielofunkcyjny, ponieważ jego rozwiązania techniczne mają umożliwiać tylko jeden sposób użytkowania, nie ma tu konieczności montowania zasuwanego dachu, wysuwanej murawy, czy dodatkowych pomieszczeń na funkcje towarzyszące. Według niego dla odpowiedniej obsługi obiektów sportowych największe znaczenie ma wydajna infrastruktura transportu publicznego – zarówno połączenia międzymiastowe jak i wewnętrzne.
Osobnym blokiem tematycznym były prezentacje producentów i projektantów zajmujących się budownictwem sportowym.
Marek Dutkiewicz z firmy Zielona Architektura przedstawił zagadnienia projektowania murawy stadionu. Ponieważ wśród krajowych przepisów brakuje regulacji odnośnie projektowania tego typu nawierzchni, firma korzysta z zapisów niemieckiej normy DIN 18035. Według prelegenta polskich stadionów nie stać na wymianę murawy – w naszych warunkach jest ona co najwyżej regenerowana. Dlatego dużo uwagi należy poświęcić odpowiedniemu doświetleniu i napowietrzeniu trawy i jej korzeni. Podczas prezentacji można było zobaczyć trzy rozwiazania tego problemu. Na monachijskim stadionie Allianz Arena fragment dachu jest odsuwany w celu wpuszczenia odpowiedniej ilości światła dziennego. Na stadionie klubu Schalke Gelsenkirchen murawa jest wysuwana poza obręb budynku, natomiast w Cardiff podzielono ją na kwadratowe pola, które po meczu demontuje się i wynosi poza obiekt. Ciekawym przypadkiem jest stadion Shakhtar Donieck, położony w pobliżu uskoku tektonicznego, z którego wydobywa się metan niebezpieczny dla korzeni trawy. Aby ją zabezpieczyć, firma zamontuje specjalną przeponę, zabezpieczającą korzenie przed działaniem gazu.
Rajmund Dedio z firmy Perrot zaprezentował systemy nawadniania murawy naturalnej i sztucznej oraz zasady ich projektowania. Firma produkuje zraszacze schowane głęboko pod powierzchnią trawy, zwieńczone donicą wypełnioną substratem glebowym porośniętym trawą. Zaleca się montaż jedynie dwóch zraszaczy w środku pola i dziesięciu wzdłuż jego granicy, co ułatwia modernizację lub remont murawy. W projektowaniu systemów urządzeń zraszających istotna jest też równomierność i szybkość nawadniania, które często prowadzi się w przerwie meczu – na przykład na stadionie Allianz Arena zroszenie 90% powierzchni płyty zajmuje trzy minuty.Firma zaleca nawadnianie muraw syntetycznych, ponieważ przedłuża ono żywotność nawierzchni i zwiększa komfort gry.
Ben Vickery, architekt z firmy HOK Sports Architecture, przedstawił doświadczenia swojego biura. Wśród realizacji firmy znajdują się takie obiekty jak rozbudowa stadionu Wembley, budowa stadionu Emirates dla klubu Arsenal, modernizacja Dome Arena czy plan zagospodarowania terenów olimpiady w 2012 roku. Przykładami obiektów zaprojektowanych w sposób elastyczny mogą być stadion Telstra na olimpiadę w Sydney (Australia) czy stadion uniwersytetu w Phoenix (Stany Zjednoczone). Ten pierwszy miał dwie demontowalne trybuny, które zostały rozebrane po zakończeniu olimpiady. Przy jego projektowaniu zwrócono też uwagę na aspekty środowiskowe (obiekt jest wentylowany w sposób naturalny). W tym drugim zastosowano wysuwaną murawę, która umożliwia nie tylko naturalną regenerację trawy między meczami, ale również organizację licznych wydarzeń innych niż sportowe. Ważnym aspektem projektowania obiektów sportowych przeznaczonych specjalnie do rozgrywek takich jak mistrzostwa czy olimpiady jest ich życie po zakończeniu wydarzenia. Dlatego projektując londyński stadion na olimpiadę w 2012 roku, architekci z firmy HOK przewidują zmniejszenie jego pojemności z 80 tysięcy podczas olimpiady do 25 tysięcy po jej zakończeniu.
Firma budowlana - gdzie szukać?
Poniżej przedstawiamy ranking serwisu Oferteo.pl dotyczący 230 434 Firm Budowlanych, najlepszych w 2025 roku:
Podczas seminarium o swoich planach inwestycyjnych opowiadali przedstawiciele władz polskich i ukraińskich – między innymi Warszawy, Wrocławia, Odessy, Lwowa. Lwów w swoich planach ma przede wszystkim rozwój i modernizację istniejącej sieci drogowej i kolejowej – zarówno w zakresie połączeń z Polską jak i z Kijowem – zwiększenie przepustowości istniejącego lotniska (poprzez rozbudowę pasów startowych) oraz budowę nowego stadionu w południowej części miasta, wraz z infrastrukturą towarzyszącą (infrastruktura komunikacyjna, rozbudowa istniejącego i budowa nowego szpitala). Największym wyzwaniem wydaje się budowa nowego stadionu, którego realizacja będzie musiała być prowadzona całkowicie ze środków prywatnych inwestorów, w związku z brakiem funduszy publicznych (krajowych i miejskich) na taką inwestycję. Po dotychczasowych rozmowach z potencjalnymi projektantami i zarazem wykonawcami obiektu na placu boju pozostały trzy firmy – dwie szwajcarskie i jedna hiszpańska, a za miesiąc poznamy ostatecznego autora stadionu dla Lwowa.
O pracach legislacyjnych i stronie formalnej przygotowań do EURO 2012 mówili przedstawiciele PZPN oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Według Grzegorza Marksa z PZPN wzorem dla Polski podczas organizacji mistrzostw powinien być przypadek Portugalii, która w warunkach podobnych do polskich organizowała EURO 2004. W ośmiu miastach, na dziesięciu stadionach rozegrano tam trzydzieści jeden meczów, które obejrzało ponad półtora miliona widzów (w tym pół miliona z zagranicy). Przed telewizorami oglądało wydarzenie 4,8 mld ludzi, a 580 milionów internautów odwiedziło stronę www.euro2004.com. Wydarzeniom sportowym towarzyszyły liczne imprezy związane pośrednio z EURO – były to spotkania VIP-ów, sponsorów, inwestorów, przedstawicieli władz, ale również zajęcia dla młodzieży i olbrzymi wzrost ruchu turystycznego. Mistrzostwa miały też widoczny wpływ na wygląd miast – w przestrzeni publicznej, w budynkach i na ich elewacjach, w parkach pojawiały się liczne banery informujące o zbliżającym się wydarzeniu.
Z kolei Anna Siejda z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego przedstawiła podział środków z funduszy strukturalnych na okres 2007-2013. Z 66 miliardów Euro 28 miliardów zostanie przeznaczone na inwestycje związane ze środowiskiem i infrastrukturą. W maju br. w MRR zidentyfikowano projekty, które będą mieć bezpośredni wpływ na mistrzostwa i będą mogły być dofinansowane z budżetu unijnego. Określono też bariery prawne i instytucjonalne utrudniające opracowanie i wdrożenie projektów. Ponieważ okazało się, że na wszystkie projekty nie wystarczy pieniędzy, dokonano silnej selekcji projektów w kilku grupach (stadiony i infrastruktura towarzysząca, turystyka i promocja, projekty miękkie i systemowe, infrastruktura towarzysząca) i ułożono je w listy rekomendacyjne. Podobnie jak na Ukrainie, wśród obiektów dofinansowanych z budżetu unijnego nie znajdą się stadiony (w związku z dużym ryzykiem wynikającym ze skomplikowanych procedur pod stronie polskiej i unijnej), natomiast duże szanse mają centra treningowo-pobytowe, inwestycje drogowe i kolejowe.
Maciej Lewandowski
Organizator: MT Polska, seminarium odbyło się w ramach V Międzynarodowych Targów Infrastruktura 2007, których częścią był Salon Inwestycji Miejskich i Mistrzostw Europy 2012
Miejsce: 17-19 października 2007, Pałac Kultury i Nauki, Warszawa
