Najlepiej zagospodarowana przestrzeń Polski

Do nagród głównych w tegorocznej edycji konkursu na najlepsze przestrzenie publiczne w Polsce nominowano 31 realizacji.

Już po raz dziewiąty odbył się konkurs Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce. Do nagród nominowano 31 przestrzeni, które oceniało 19-osobowe jury. W jego skład poza władzami TUP weszli: Ewa P. Porębska (Redaktor Naczelna „A-m”), Zbigniew Maj (MKiDN), Krzysztof Ozimek (SARP) oraz Robert Szumielewicz (Izba Architektów RP). Nagrody przyznano w czterech kategoriach: Nowo wykreowana przestrzeń publiczna, Rewitalizowana miejska przestrzeń publiczna, Nowo wykreowana przestrzeń publiczna w zieleni, Rewitalizowana przestrzeń publiczna w zieleni. W pierwszej kategorii zwyciężyły Ogrody Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach (proj. Pleneria, RS Architektura, Konior Studio, „A-m” 12/2014). Nagrodę przyznano m.in. za dopasowanie założenia do układu katowickiej Osi Kultury, dobór gatunków zieleni, a także nacechowane kulturą projektową zastosowanie detalu urbanistycznego i elementów rzeźbiarskich. Wyróżnienie przypadło projektantom i inwestorowi ciągu pieszo- rowerowego wzdłuż rzeki Cedron w Wejcherowie (proj. Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego S.A). Jury zwróciło uwagę na stworzenie spójnej sieci połączeń, dzięki którym miejsca centralne miasta stają się dostępne dla mieszkańców obszarów funkcjonalnie od nich odciętych, jak również na kompleksowość rozwiązania, będącego kontynuacją konsekwentnej polityki miejskiej w dziedzinie rewitalizacji.

Najlepsza Rewitalizowana miejska przestrzeń publiczna to ex aequo dwie realizacje krakowskiego biura eM4. Pracownia Architektury Brataniec: zmodernizowana starówka w Gorlicach („A-m” 7/2014) oraz plac Targowy w Mszanie Dolnej („A-m” 12/2014). W przypadku gorlickiej modernizacji istotne było przywrócenie znaczenia placu w strukturze przestrzennej miasta, co udało się uzyskać m.in. poprzez likwidację barier, poprawę dostępności płyty rynku z różnych poziomów, a także ustanowienie na nowo jego powiązań widokowych ze Starym Miastem i korektę systemu komunikacyjnego (realizacja ta zdobyła również nagrodę główną w kategorii Najlepsza przestrzeń publiczna 2013-2014 w organizowanym przez naszą redakcję konkursie ŻYCIE W ARCHITEKTURZE, „A-m” 6/2015). Projektując plac Targowy w Mszanie Dolnej, pracownia Marcina Bratańca zadbała o zachowanie skali właściwej dla niewielkiego miasta oraz wysoką jakość rozwiązań architektonicznych interpretujących dziedzictwo regionalne. Wyróżnienie w tej kategorii przyznano autorom projektu placu Wolności z odbudowanym ratuszem w Zduńskiej Woli (proj. 90 Architekci s.c. oraz architekt krajobrazu Marzena Suchocka, „A-m” 2/2015) za zrewitalizowanie głównej przestrzeni historycznego układu urbanistycznego miasta z zachowaniem zasady kompozycji nawiązującej do tradycji miejsca.

Najlepsza Nowo wykreowana przestrzeń publiczna w zieleni powstała w Tychach – to zagospodarowanie wschodniego nabrzeża Paprocan (proj. RS+ Robert Skitek, „A-m” 6/2015). Nagrodę przyznano za stworzenie nowej jakości w podejściu do przestrzeni publicznych w mieście i regionie, konsekwentną realizację programu rekreacyjnego wokół zalewu, (...) powiązania z otoczeniem z przemyślanym kształtowaniem stref przejściowych, (...) wysokiej jakości rozwiązania materiałowe kolorystyczne i bardzo dobre oświetlenie (realizacja była nominowana do nagrody głównej w kategorii Najlepsza przestrzeń publiczna 2013-2014 w konkursie ŻYCIE W ARCHITEKTURZE). W kategorii Nowo wykreowana przestrzeń publiczna w zieleni wyróżniono Aleję Zasłużonych Ludzi Morza w Rewie (proj. ArtPlan s.c.). Jury podkreśliło poprawę czytelności przestrzeni największej przyrodniczej atrakcji turystycznej miejscowości – Cypla Rewskiego – oraz zwiększenie spójności zagospodarowania miejscowości poprzez kontynuację bulwaru nadmorskiego.

Nagrodę za Rewitalizowaną przestrzeń publiczną w zieleni otrzymały Skierniewice. Nagrodzono rewaloryzację parku miejskiego (proj. Pracownia Projektowa Architektury Krajobrazu „Przestrzeń”), czyli historycznego ogrodu rezydencji Prymasów Polskich, położonego w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej. Projektanci zachowali podział na ogród barokowo -klasycystyczny i park sentymentalny, wydobywając znaczenie zabytkowych reliktów i dodając nowe elementy. W tej kategorii wyróżniony został projekt odtworzenia naturalnego koryta starorzecza Żegliny wraz z budową ciągów pieszo-rowerowych w Sieradzu (proj. KOSIK Autorska Pracownia Architektury). Jak zauważyło jury, architekci podkreślili tu tożsamość kulturową obszaru o średniowiecznym rodowodzie, a nowa kreacja zaniedbanej historycznej przestrzeni poprawiła warunki środowiska i umożliwiła wykorzystanie miejsca dla rekreacji mieszkańców i turystów w otulinie Parku Kulturowego Wzgórze Zamkowe. Ceremonia wręczenia nagród w dziewiątej edycji konkursu, zorganizowanego przy wsparciu finansowym Banku Gospodarstwa Krajowego i pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, odbyła się 10 września w trakcie V Kongresu Urbanistyki Polskiej i XIII Kongresu Miast Polskich w Łodzi.