Polka Weronika Zdziarska z prestiżowym stypendium RIBA Norman Foster Travelling Scholarship 2021

Tegoroczne stypendium RIBA Norman Foster Travelling Scholarship 2021 otrzymała Polka Weronika Zdziarska za projekt ukazujący współzależności między projektowaniem przestrzennym a nierównością płci.

Stypendium RIBA Norman Foster Travelling Scholarship przyznawane jest studentom architektury, którzy wykazują potencjał do wybitnych osiągnięć i oryginalnego myślenia na polu zrównoważonego rozwoju miast. Laureat otrzymuje grant w wysokości 7000 funtów na przeprowadzenie badań w wybranym przez siebie miejscu świata. Stypendium zostało ustanowione w 2006 roku przez Fundację Normana Fostera, pracownię Foster and Partners oraz Królewski Instytut Architektów Brytyjskich (RIBA). Weronika Zdziarska jest pierwszą Polką, która zdobyła to prestiżowe wyróżnienie w 14-letniej historii konkursu.

Celem jej projektu „Don’t Stay Out Alone: addressing women’s perception of safety and freedom in cities by design” ma być ukazanie współzależności między projektowaniem przestrzennym a nierównością płci. Badanie koncentruje się na temacie realnego zagrożenia bezpieczeństwa oraz jego percepcji wśród kobiet w przestrzeni miejskiej. Szczególna uwagę poświęcam skutecznym rozwiązaniom projektowym, które wywołują u kobiet poczucie pewności i wolności. Poszukuję w nich sprawdzonych pomysłów na poprawę sposobu projektowania przestrzeni z uwzględnieniem potrzeb każdej z płci – tłumaczy Weronika.

Metodologia jej badań opiera się na ewaluacji wcześniejszych interwencji przeprowadzonych w Ameryce Południowej przez organizacje międzynarodowe, regionalne i lokalne, których celem była poprawa bezpieczeństwa kobiet w miastach. Do oceny autorka wybrała pięć miast, z których każde charakteryzuje się innym rodzajem wprowadzonych rozwiązań: Medellín w Kolumbii, Quito w Ekwadorze, Santiago w Chile, Montevideo w Urugwaju i Kurytybę w Brazylii.

Jury jednogłośnie wybrało pracę Weroniki Zdziarskiej. Jej metodologia była imponująca, a sam projekt pięknie zaprezentowany. Decyzja, by kwestie płci w przestrzeni publicznej zbadać właśnie w Ameryce Łacińskiej wykazuje duże zrozumienie problemu, co wyróżniało pracę na tle innych – mówił tuż po ogłoszeniu wyników Norman Foster. Oprócz niego w tegorocznym jury przyznającym RIBA Norman Foster Travelling Scholarship znaleźli się Elena Ochoa Foster, wydawczyni i kuratorka sztuki, profesor Ricky Burdett, dyrektor LSE Cities and the Urban Age Programme, Sofie Pelsmakers z Wydziału Zrównoważonej architektury i zrównoważonego projektowania mieszkań Uniwersytetu w Tampere (TAU) oraz profesor Alan Jones, przewodniczący Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich (RIBA).

Propozycja Zdziarskiej była bardzo dobrze przedstawiona. Skupiała się na uczeniu od południowoamerykańskich środowisk miejskich, które poprawiły integrację i bezpieczeństwo oraz zwiększyły równość płci w projektowaniu. Zainspirowały nas te wstępne badania i trafność propozycji oraz dążenie autorki do rozwiązania problemów w skali międzynarodowej. Nie mogę już doczekać się wyników – mówił o projekcie profesor Alan Jones.

Weronika Zdziarska po ukończeniu studiów architektonicznych pierwszego stopnia na Politechnice Mediolańskiej obecnie kontynuuje naukę na Uniwersytecie Technicznym w Delft. Swoje zainteresowanie architekturą humanitarną realizuje przez udział w międzynarodowych konkursach i warsztatach. Na koncie ma już m.in. wyróżnienie w konkursie ARCHsharing „Rural School Haiti” 2019 (razem z zespołem @lab_nomad). Jest też finalistką konkursu Kaira Looro z 2019 roku i laureatką trzeciego miejsca w konkursie Architize „House | A Dream” 2018. Od 5 lat pracuje jako wolontariuszka w warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej, organizując m.in. obozy dla dzieci i młodzieży.