Podążając śladami twórców, którzy krążyli między Warszawą a Zakopanem, wystawa odnosi się do kulturotwórczej więzi pomiędzy dwoma stolicami Polski: polityczną i zimową. Oprócz prac Witkacego, Chwistka, Stryjeńskiej czy nowszych Dziaczkowskiego, zobaczymy na niej m.in. projekty sanatoriów Jana Koszczyca-Witkiewicza i stacji kolei linowej na Kasprowy Wierch małżeństwa warszawskich architektów – Anny i Aleksandra Kodelskich, a także fragment Panoramy Tatr – olbrzymiej kompozycji prezentowanej od 1896 roku w specjalnie zbudowanej rotundzie na warszawskich Dynasach. Przedłużenie obrazu stanowiła iluzjonistyczna scenografia, do budowy której do stolicy sprowadzono koleją kilka ton tatrzańskiego granitu. Dziś ponownie, po 120 latach, możemy we fragmencie zobaczyć ją w Królikarni.Prezentowane są tam również śmiałe konkursowe wizje schroniska w Morskim Oku z końca lat 50. Jak przypominają organizatorzy wystawy, w 1959 roku Morskie Oko odwiedziło 20 tys. osób, a na tamtejszym parkingu zaparkowało 100 autobusów i 400 samochodów. Rosnące natężenie ruchu turystycznego doprowadziło do ponownego ogłoszenia konkursu na schronisko, tym razem w formule zamkniętej. Z powodu powtarzających się zarzutów dotyczących szkodliwej dla przyrody lokalizacji tej inwestycji, zdecydowano o jego studialnym charakterze. W porównaniu do prac nadesłanych w 1955 roku, kiedy to architekci operowali różnymi formami regionalizmu, projekty nadesłane cztery lata później były nowoczesne, jeśli nie awangardowe. Proponowane budowle w większości oparto na systemie prefabrykacji lub konstrukcji kratowej, która miała ułatwić montaż w warunkach wysokogórskich. Autorom projektów zarzucano jednak niemożność zerwania z miejskim sposobem myślenia o architekturze i brak wrażliwości na wymagania, jakie stawia przed nią krajobraz. Wykład Alicji Gzowskiej dotyczyć będzie właśnie sposobów lokowania wielkich inwestycji architektonicznych w górach, na przykładzie niezrealizowanych projektów z późnych lat 50., jak i licznych realizacji z lat 70.
Organizatorzy: Muzeum Narodowe w Warszawie i Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem Kuratorka: Katarzyna Kucharska-Hornung (współpraca: Julita Dembowska, Karol Hordziej) Architektura wystawy: Agnieszka Tarasiuk Do 6 sierpnia 2017 - Muzeum Rzeźby w Królikarni – oddział Muzeum Narodowego w Warszawie 19 maja – 2 września 2018 - Galeria Sztuki XX wieku w willi Oksza – filia Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem
Wykład Czy „kombinat wypoczynkowy” da się wpisać w krajobraz? O zmaganiach architektów z górskim kontekstem w czasach PRL - Muzeum Rzeźby w Królikarni – oddział Muzeum Narodowego w Warszawie22 czerwca, godz. 18.00www.krolikarnia.mnw.art.pl
