Dwudniowe spotkanie było okazją do wymiany doświadczeń na temat projektowania i wykonawstwa obiektów o różnych funkcjach, ze szczególnym naciskiem na zagadnienia oszczędności energii, klimatu wewnętrznego i eksploatacji. W bloku case study przedstawiono najciekawsze zielone realizacje i projekty, m.in. dom pasywny NF15 w Bielawie koło Konstancina, osiedla Nowe Żerniki we Wrocławiu i Accent Vert i Accent Eco na warszawskim Bemowie oraz stołeczny biurowiec Atrium 2. Panel rozpoczęła Ewa P. Porębska, redaktor naczelna „A-m”, podsumowując krótko dokonania polskich architektów na przestrzeni ostatnich 15 lat. Na dzisiejszą prezentację wybrałam 20 realizacji pokazywanych ostatnio na wystawie Polska. Architecture, którą nasza redakcja przygotowała na zlecenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Ekspozycję mogli dotychczas zobaczyć mieszkańcy Baku, Sofii i Skopje, wkrótce wystawa zawita także do Kantonu w Chinach i Dublina, a w maju przyszłego roku do Muzeum Architektury we Wrocławiu. To zaledwie cząstka tego, co obecnie powstaje w naszym kraju, ale wymownie świadczy o roli, jaką zaczyna odgrywać polska architektura. Jesteśmy dziś wymieniani wśród państw, w których na polu architektury dzieją się najciekawsze rzeczy w Europie – stwierdziła.
Ekologia przez małe „e”
O budowie osiedla Nowe Żerniki opowiadał Zbigniew Maćków, przewodniczący Dolnośląskiej Izby Architektów i jeden z inicjatorów przedsięwzięcia. Do projektu zgłosiło się ponad 100 biur architektonicznych z całej Polski, ostatecznie zostały 44 pracownie, które w ramach bezpłatnych warsztatów przygotowały projekty poszczególnych obiektów. Gdybyśmy pracowali w ramach jednego biura, cały projekt powstałby zapewne pięć razy szybciej, ale tak się nie tworzy miasta. Dało się jednak zauważyć, że jako architekci nie umiemy ze sobą współpracować. To samo dotyczy zresztą deweloperów. Oni nie widzą tej prostej zależności, że jak w jakimś miejscu na świecie powstaje McDonald’s, to zaraz obok otwiera się Burger King, bo to się przekłada na większe zainteresowanie klientów – mówił Maćków. Budowa zespołu już się rozpoczęła. Obecnie trwają prace przy pięciu inwestycjach mieszkaniowych, powstaje układ drogowy i infrastruktura wodno-kanalizacyjna. Postawiliśmy na pełen pakiet usług społecznych. Mieszkańcy będą mieli do dyspozycji m.in. dom kultury, przedszkole, targowisko. Zaplanowano dom seniora i lokale usługowe w parterach wszystkich budynków. To ekologia przez małe „e”, bo nie ma fotowoltaiki i innych drogich technologii. Przewidzieliśmy jedynie proste rozwiązania jak sieć zbiorników retencyjnych, które wkomponujemy w zabudowę czy oświetlenie terenu lampami LED – tłumaczył.
Minimum technologii, maksimum korzyści
Ograniczeniem do minimum skomplikowanych technologii wyróżnia się też budynek pasywny NF15 w Bielawie autorstwa CS Studio. Projekt, według którego powstał stanowi modyfikację koncepcji nagrodzonej przez miesięcznik „Murator” w konkursie Energooszczędny Dom Dostępny 2013 właśnie za zastosowanie prostych, powszechnie dostępnych rozwiązań. By otrzymać założone w konkursie parametry rocznego zużycia energii na poziomie nie wyższym niż 15 kWh/m2, architekci zaproponowali obiekt z cegły silikatowej o klasycznej, zwartej bryle i dwuspadowym dachu w konstrukcji drewnianej. Poza odpowiednim rozplanowaniem pomieszczeń względem stron świata, wykorzystaniem dobrej termoizolacji i eliminacją mostków termicznych zastosowaliśmy rekuperator, gruntowy wymiennik ciepła i pompę ciepła. Nazwaliśmy go Domem na każdą ekipę, by realizację mógł przeprowadzić także wykonawca o mniejszym doświadczeniu – mówił architekt Cezary Sankowski z CS Studio.
Po co ten certyfikat?
Kwestie certyfikacji na przykładzie zespołu Accent Vert i Eco (proj. Dawidczyk & Partnerzy), pierwszej w Polsce inwestycji mieszkaniowej opatrzonej certyfikatem oceniającym jakość budynków i ich wpływ na środowisko, wyjaśniał Tymon Nowosielski, dyrektor operacyjny firmy deweloperskiej Bouygues Immobilier. Chciałbym obalić pokutujący w Polce mit, że certyfikacja przekłada się na budownictwo superwydajne energetycznie i wiąże się z horrendalnymi kosztami. Po pierwsze budynki starannie zaprojektowane według polskich norm mogą otrzymać bazowy certyfikat zarówno w systemie Breeam, jak i Leed czy HQE, a po drugie, ubiegając się o certyfikaty na najwyższym poziomie, nie ponosimy większych kosztów, bo to dyscyplinuje wszystkie podmioty zaangażowane w projekt do trzymania się ściśle określonych parametrów i wydajniejszej pracy. Podobnego zdania był Adam Targowski z firmy Skanska, która jest inwestorem budynku biurowego Atrium 2 (proj. PRC Architekci) powstającego przy rondzie ONZ w Warszawie. Certyfikat nie jest celem samym w sobie, ale potwierdzeniem, że nasze działania mogą być skwantyfikowane przez ekspertów. Ważne jest też to, na co zwracają uwagę sami użytkownicy, czyli – według naszych badań – komfort termiczny i jakość powietrza, ergonomia stanowiska pracy, oświetlenie oraz dostęp do okien i światła dziennego. Drobne usprawnienia podnoszą wydajność pracowników o 1% – przekonywał.
Szwedzka awangarda
Jak przystało na szwedzką firmę, Skanska podeszła do zagadnienia systemowo, wprowadzając w swoich siedzibach autorski program Activity Based Workplace. Pracownicy każdego ranka zaczynają dzień od wspólnego śniadania w obszernej kuchni. Następnie przechodzą do swoich obowiązków w dowolnie wybranym miejscu, bo nie ma u nas biurek ściśle przypisanych do konkretnej osoby. Miejsce każdego dnia może być więc inne. Wydaje się, że to duża zmiana, ale w naszej warszawskiej siedzibie w budynku Atrium 1 przy al. Jana Pawła II wszyscy szybko się do tego rozwiązania przyzwyczaili – twierdził. W Polsce powstaje coraz więcej budynków zgodnych z założeniami zrównoważonego rozwoju, nie tylko biurowców, ale też zespołów mieszkaniowych, w których łączy się efektywność energetyczną i komfort mieszkańców oraz ochronę środowiska naturalnego. Deweloperzy zdają już sobie sprawę, że cena metra kwadratowego to nie wszystko, że ważne jest zapewnienie przyjaznych warunków życia, kształtowanie najbliższego otoczenia inwestycji, nie tylko przestrzeni prywatnych, ale też publicznych. Niemniej – jak niejednokrotnie wskazywali paneliści – wciąż najważniejszym zadaniem pozostaje edukacja w tym zakresie. To zadanie, przed którym stoją zarówno media branżowe, jak i architekci, inżynierowie oraz deweloperzy – podsumowała konferencję Anna Kamińska, dyrektor zarządzająca segmentem budowlanym ZPR Media.
