Italomodern - architektura północnych Włoch 1946-1976

i

Autor: Archiwum Architektury Biwak Bruno Ferrario, proj. Mario Cereghini, Lecco, 1966–67. Fot. © Werner Feiersinger

Italomodern - architektura północnych Włoch 1946-1976

2016-01-15 13:23

Ponad dwieście realizacji zaprezentowanych poprzez setki zdjęć, rzuty i syntetyczne opisy. Italo-modern to imponujący przewodnik po powojennej architekturze północnych Włoch, wynik podróży i badań odbytych na przestrzeni niemal 10 lat przez braci Martina i Wernera Feiersingerów.

Zaczęło się od podróży. W 2004 roku, po obejrzeniu realizacji Le Corbusiera we Francji, architekt Martin Feiersinger wraz z bratem - rzeźbiarzem i fotografem Wernerem Feiersingerem, postanowili „zahaczyć” o Mediolan, by przyjrzeć się kościołowi Mater Misericordiae projektu Angela Mangiarottiego i Bruna Morassuttiego. Fascynacja budynkiem stała się zaczynem dla projektu skatalogowania powojennej architektury północnych Włoch. W kolejnych latach bracia odbyli szereg podróży, archiwalnych kwerend, wykonali setki fotografii. Wynikiem tych starań jest dwutomowa publikacja i wystawa fotografii, dokumentujące łącznie ponad dwieście obiektów, zrealizowanych w latach 1946-1976.

Dwójkę autorów interesuje nie tylko tzw. drugi klasyczny modernizm, lecz także budynki będące wyrazem politycznego i kulturowego ożywienia we Włoszech, w których – jak się dziś niekiedy naiwnie podejrzewa – przejawia się wiara w moc kształtowania przyszłości i społeczeństwa poprzez architekturę – czytamy we wstępie.

W pierwszym tomie uwzględniono 84 realizacje zlokalizowane przede wszystkim na terenach zabudowanych pomiędzy Turynem i Triestem. Zakres drugiego tomu został poszerzony o regiony alpejskie na północy, na południu sięga aż po Florencję i Urbino. W porządku chronologicznym zaprezentowano tu 132 obiekty. Wśród nich domy wypoczynkowe, kościoły, budynki mieszkalne – wielo i jednorodzinne, a także kluby i dyskoteki. Te ostatnie od niedawna cieszą się z resztą szczególnym zainteresowaniem kuratorów i historyków architektury (Nightswimming: discoteques in Italy from the 1960s until now w ramach Monditalia na 14. Biennale Architektury w Wenecji oraz Radical Disco: Architecture and Nightlife in Italy, 1965-1975, ICA w Londynie). Zróżnicowane warunki topograficzne i klimatyczne znalazły odzwierciedlenie w rozmaitych architektonicznych „szkołach” i typach. Znajdziemy tu przykłady najważniejszych tendencji wyróżnianych przez historyków włoskiej architektury: neorealizmu, racjonalizmu, brutalizmu czy architektury organicznej. Choć trzeba przyznać, że autorów bardziej niż klasyfikacja do rozmaitych – izmów, interesuje indywidualność i odrębność omawianych budynków od głównych nurtów.

Każda z realizacji została przedstawiona za pomocą aktualnych fotografii, rzutu, informacji o autorach i dacie powstania, a także syntetycznego opisu. Na końcu książki zamieszczono krótkie biogramy architektów – projektantów prezentowanych projektów. Publikacje i wystawa wpisują się modne w ostatnich latach odkrywanie i dokumentowanie lokalnych odmian modernizmu. Italo-modern to jednak coś więcej niż katalog czy architektoniczny przewodnik powojennej architektury. W książce odbijają się bowiem zainteresowania i biografie autorów. Martin jako architekt odpowiedzialny był za badania archiwalne, teksty i rysunki, natomiast Werner jako fotograf, za wykonanie materiału ilustracyjnego. Pierwszego interesowały raczej dyspozycja przestrzeni, wpisanie w otoczenie, aspekty funkcjonalne, drugiego zaś jakości rzeźbiarskie, zróżnicowanie materiałów i faktur.

Publikacja: Italo-modern 1 pierwsze wydanie 2012, Springer Wien New York wydanie zaktualizowane 2015, Park Books Język niemiecki

Italo-modern 2 Pierwsze wydanie 2015, Park Books Język niemiecki

Wystawa: Italo modern 2 Aut. Architektur und Tirol, Innsbruck Do 20 lutego 2016