Artykuł opublikowany w "A-m" z lutego 2020 roku.
Jeśli osobista wolność i potrzeba uniezależnienia się od procesów na rynku nieruchomości są nam bliskie, BioDomek może być ciekawą alternatywą i sposobem na spełnienie mieszkaniowych aspiracji. Wydaje się, że miarą wolności są dzisiaj między innymi mobilność, niezależność od miejsca i możliwość życia w czasie i w ruchu (już niekoniecznie w przestrzeni).
Zobacz także: Gotowe domki letniskowe. Domki mobilne, na kołach, tiny house i kontenerowe - sprawdzamy ceny 2024
Prototyp domku w wersji 2A powstał w Międzylesiu w województwie dolnośląskim. Składa się z dwóch połączonych ze sobą modułów, które wraz ze zmieniającymi się potrzebami użytkowników można rozłączyć, rozbudować lub przewieźć na nowe miejsce. To modularne i mobilne rozwiązanie zrealizowano zgodnie z założeniami permakultury, czyli projektowania ekologicznego według głównych zasad: troski o Ziemię, troski o ludzi i założeń dzielenia się nadmiarem. Magdalena Górska podkreśla, że przede wszystkim ważne jest oszacowanie realnych potrzeb. Ten sposób myślenia o projektowaniu i budynkach ma na celu między innymi redukcję odpadów i zmniejszenie środowiskowego śladu realizowanych inwestycji.
Dzięki zastosowanym rozwiązaniom materiałowym i dużym bezramowym przeszkleniom BioDomek prowadzi dialog z otoczeniem – wyrasta z naturalnego krajobrazu, ale jednocześnie wchłania go w zakresie, w jakim sięga nasz wzrok, sprawiając, że czujemy się jego częścią.
Podstawowy moduł transportowany jest na przyczepie standardowego tira i stanowi najmniejszy z dostępnych wariantów. Całość można rozbudowywać o kolejne moduły, układając je w poziomie lub pionie, dostosowując się do dostępnego budżetu, aktualnych potrzeb lub gabarytów działki. Rozstaw i układ elementów konstrukcyjnych pozwalają na wykonanie dodatkowych drzwi, otworu w suficie na wyższą kondygnację, czy wyłazu dachowego. Autorka zaznacza, że dużym wyzwaniem i czasochłonnym etapem prac projektowych była analiza możliwości rozbudowy BioDomków i zakresu ich konfiguracji.
Moduły zrealizowano w systemie szkieletowym, z wykorzystaniem drewna KVH (niem. Konstruktionsvollholz). To suszone komorowo drewno konstrukcyjne, z małą podatnością na pęknięcia. Przestrzenie między elementami konstrukcyjnymi wypełnione są izolacją z celulozy uzyskanej z makulatury. Całość wyniesiona jest ponad powierzchnię terenu i podparta fundamentami śrubowymi, które można zdemontować i zabrać razem z BioDomkiem na nowe miejsce. Okładzinę zewnętrzną wykonano z desek modrzewiowych podbitych płytą drzewną otwartą dyfuzyjnie, dzięki jej zastosowaniu zapewniono wiatroszczelność i ochronę przeciwwilgociową dla konstrukcji drewnianej, zachowując jednocześnie możliwość przenikania pary wodnej na zewnątrz budynku. Wnętrza są wykończone naturalnymi farbami glinianymi i wapiennymi, a drewno zabezpieczone jest naturalnymi olejami, zaś do uszczelnień wykorzystano produkty z wełny drzewnej.
BioDomki mają być z założenia autonomiczne. W prototypie z Międzylesia w Kotlinie Kłodzkiej zaprojektowano zamknięty obieg wody – woda pitna pozyskiwana jest ze studni głębinowej, a ścieki oczyszczane w biologicznej oczyszczalni. Realizowany aktualnie naturalny staw kąpielowy, będzie filtrował wodę deszczową (ta w okresie zimowym pozyskiwana będzie również ze śniegu, którego w tej lokalizacji jest pod dostatkiem). Zainstalowane urządzenia elektryczne będą docelowo zasilane z ogniw fotowoltaicznych. Do ogrzania pomieszczeń wykorzystano grzejniki konwekcyjne, a do ocieplenia wody – ogrzewacz pojemnościowy ze zbiornikiem. W budynku zainstalowana została wentylacja mechaniczna z rekuperatorem.
Zobacz także: Mała sypialnia, duże możliwości! Jak urządzić sypialnię w domku letniskowym?
BioDomek skłania do stawiania pytań o rolę architektury, jej relację z użytkownikiem i otaczającym krajobrazem. To efekt zrozumienia potrzeb przestrzennych i funkcjonalnych oraz marzeń o budowaniu w sposób możliwie naturalny i z minimalnym wpływem na środowisko naturalne.
Założenia autorskie
Między 2016 a 2018 rokiem z grupą zaprzyjaźnionych wykonawców z branży naturalnego budownictwa stworzyliśmy własnoręcznie prototyp BioDomku, sprawdzając wszystkie zaprojektowane rozwiązania i detale. Zorganizowaliśmy również piknik otwierający pierwszą realizację, z warsztatami i pokazami promującymi naturalne budowanie i zrównoważone projektowanie.
BioDomek to prefabrykowany moduł, który można zestawiać w większe struktury, dostosowując je do działki i indywidualnych potrzeb. Został przystosowany do przewożenia na przyczepie standardowego tira. Dom może rozrastać się, a także maleć poprzez odłączenie modułów i podarowanie ich np. dzieciom. Odpowiada na potrzebę elastycznego zamieszkania, bez „zamrażania” dóbr naturalnych w opustoszałych budynkach.
Moduły wykonane są z naturalnych, ekologicznych materiałów, zdrowych dla użytkowników i dla środowiska. Konstrukcja szkieletowa, z suszonego drewna klejonego KVH, wypełnia wewnątrz ekologiczny materiał izolacyjny z celulozy. Moduły wykończone są z zewnątrz deskowaniem modrzewiowym, pod którym znajduje się otwarta dyfuzyjnie płyta drzewna.
Sprawdź też: Mały dom bez pozwolenia 2024, czyli dom na zgłoszenie. Do jakiego metrażu nie trzeba pozwolenia na budowę?
Dzięki punktowym i wkręcanym fundamentom szybszy jest montaż i zmniejszona ingerencja w grunt, a tym samym zminimalizowany negatywny ślad ekologiczny budowy. Łatwiej też taki dom zdemontować i przenieść w inne miejsce. Po pewnym czasie nie pozostanie po nim żaden ślad w pierwotnym miejscu, a grunt zarośnie trawa.
Powierzchnia zabudowy podstawowego modułu wynosi 18 m2 (pow. użytkowa: 12,29 m2), a jego cena 64 800 złotych w stanie deweloperskim. W ofercie znajdują się opcje parterowe i piętrowe – od pojedynczego modułu po zespoły składające się z 9 części (126,96 m2 pow. użytkowej). Dostępne są także trzy warianty wykończeń (stan surowy zamknięty, zamknięty plus i deweloperski), a także dodatkowe usługi: montaż tarasu, skośnego dachu z antresolą czy dostosowanie układów pomieszczeń i przeszkleń do indywidualnych potrzeb.
Magdalena Górska
Biodomek, modułowy, mobilny dom
Kotlina Kłodzka, Domaszków, k.Międzylesia
Autorzy: eKodama Architektura, architekt Magdalena Górska
Architektura wnętrz: architekt Magdalena Górska
Konstrukcja: Marek Kawa
Generalny wykonawca: Dobry Dom Moritz Reichert, Biohabitat Wrocław Inwestor: prywatny
Powierzchnia terenu: 1500 m2
Powierzchnia zabudowy: 41 m2
Powierzchnia użytkowa: 27 m2
Powierzchnia całkowita: 64 m2
Kubatura: 67 m3
Projekt: 2017
Realizacja: 2019
Koszt inwestycji: 150 000 PLN
Podstawowy moduł transportowany jest na przyczepie standardowego tira i sam stanowi najmniejszy z dostępnych wariantów. Całość można rozbudowywać o kolejne moduły
Fundamenty są punktowe i wkręcane, co zmniejsza ingerencję w grunt, minimalizując również negatywny ślad ekologiczny budowy
BioDomek skłania do zadania sobie pytań o rolę architektury, jej relację z użytkownikiem i otaczającym krajobrazem
BioHome is a modular structure, which can be extended by additional modules assembled horizontally or vertically and used all year long. The dimensions of a basic module, 2.8 x 6.44m, make it transportable on a standard truck. The prototype, constructed in south-western Poland, made it possible to test all solutions. Supported by steel spot footing, which leaves only a small environmental footprint and raises the construction above ground level, the modules are made of organic materials, such as a KVH wooden frame filled by cellulose fibers as insulation. The elevations have large frameless glass surfaces,; otherwise they are faced with larch boards on wooden panels. The interior and elevations are finished in clay and limestone paints, and natural oils to protect wood. If necessary, BioHome may be easily disassembled and moved to another location. BioHomes, in principle, are autonomous. The prototype uses potable water from a drilled well, waste is purified in a biological sewage treatment plant, and in the future electricity is to be provided by photovoltaic panels.
Zobacz także: Mały dom kontenerowy na działkę. Kuchnia i łazienka w wersji mini. Jak je urządzić?