Kiedy w 2010 roku zapadła decyzja o przekazaniu betonowego schronu na rzecz tymczasowej siedziby Muzeum Współczesnego we Wrocławiu , trwały już prace remontowe dachu i elewacji, choć nie było znane docelowe przeznaczenie obiektu. W wyniku przetargu wyłoniono firmę wykonawczą BPH-Arkop, która do projektu zaprosiła młode biura architektoniczne VROA i ch+. Prace przebiegały w systemie zaprojektuj i zbuduj ( co oznacza, że za cały proces inwestycyjny, projekt i uzyskanie stosownych pozwoleń odpowiada wykonawca).W bieżącym numerze nie tylko przyglądamy się założeniom projektowym adaptacji bunkra i dyskutujemy o jakości realizacji, ale też wskazujemy na znaczenie tego budynku w kontekście historycznym i urbanistycznym. Od bunkra, przez magazyny, hurtownie, pub – po siedzibę muzeum. Od gęstej siatki ulic, po pustą wyrwę wśród oddalonych bloków. Od nazistowskich symboli po symboliczne memento na elewacji. 70 lat pogmatwanej historii w jednym budynku. Ewa P. Porębska
SPIS TREŚCI
FOTORELACJA
Spotkanie z nową „Architekturą”
Po 17 latach istnienia „Architektura-murator” przeszła gruntowną modernizację. W 1994 roku, kiedy powstało pismo, sytuacja na rynku wyglądała zupełnie inaczej: w Związku Kontroli i Dystrybucji Prasy zarejestrowanych było 51 tytułów, dziś – 468. Przez lata znacząco zmieniła się nie tylko stylistyka graficzna, ale też sposób przekazywania treści. I choć „Architektura” nigdy nie goniła za sezonowymi modami, to nadszedł czas, aby ją unowocześnić i sprawić, by była bardziej czytelna i przyjazna czytelnikom. Tę metamorfozę ocenić mogli goście zaproszeni na prezentację nowej „Architektury”, która odbyła się 24 listopada w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
REALIZACJE
Przebudowa schronu na tymczasową siedzibę Muzeum Współczesnego Wrocław
(Autorzy: VROA ARCHITEKCI, ch+ ARCHITEKCI, architekci Marta Mnich, Agnieszka Chrzanowska, Łukasz Wojciechowski, Wojciech Chrzanowski, Magdalena Szwajcowska, Grzegorz Kaczmarowski)
Podczas oblężenia Wrocławia okolica bunkra została prawie całkowicie zrównana z ziemią. Po wojnie obiekt odcięto od miasta trasami szybkiego ruchu i otoczono ekstensywną modernistyczną zabudową. Zamieniony na magazyn, stał się widocznym z daleka punktem orientacyjnym, ale spełniał jeszcze jedną rolę. Jako ocalały świadek historii uświadamiał przybyszom, iż nie znajdują się w peryferyjnej dzielnicy, ale w unicestwionej i nieodległej od centrum przedwojennej części Wrocławia. O doświadczaniu historii miejsca i doświadczeniu architektów odpowiadających za przebudowę piszą redaktor naczelna „A-m” Ewa P. Porębska i krytyk Krzysztof Mycielski, a o idei projektu, przebiegu inwestycji i nowej funkcji hitlerowskiego schronu – Agnieszka Chrzanowska z pracowni ch+, Marta Mnich z VROA i dyrektorka muzeum Dorota Monkiewicz.
KONTEKSTY
Postmodernizm jest w porządku?
Trwająca właśnie wystawa w londyńskim Victoria and Albert Museum traktuje postmodernizm jako zamkniętą epokę. O to, czym jest i czy nadal obowiązuje w architekturze spierają się Charles Jencks i współzałożyciel Archigramu Colin Fournier na łamach „Blueprinta” i „The Architectural Review”. Skąd dziś to zainteresowanie postmodernizmem? Czy jest jedynie powierzchowną hipsterską modą, czy może nastąpiło przewartościowanie nurtu, które pozwala na nowo ocenić jego dokonania? O swoich badaniach nad genealogią polskiego postmodernizmu mówią architekci Łukasz Stanek i Piotr Bujas
Rozmawiał: Tomasz Żylski
CO SIĘ PROJEKTUJE
Projekt świątyni stojącej na niewielkim zboczu na gdańskich Łostowicach opracowało biuro A-Plan i znany z realizacji wielu kościołów w Polsce duet Szczepan Baum i Andrzej Kwieciński
PIERWSZE W POLSCE
Pierwsze w Polsce: strukturalizm w WyszkowieCZYTELNIA
Nowe książki i magazyny z własnego księgozbioru oraz nowości wydawnicze polecają krakowscy architekci Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak, autorzy wielokrotnie nagradzanych budynków mieszkalnych i przestrzeni publicznych, a The Urban Enclave, ostatnią pracę z serii wydawanej przez Holenderski Instytut Architektury, recenzuje dla nas architekt i urbanista Sławomir Gzell
TECHNIKA
Ekologiczny biurowiec Media-ICT w Barcelonie
(Autorzy: Cloud 9)
Media-ICT to wielofunkcyjny obiekt mieszczący lokale handlowe, biurowe i parking, a jednocześnie przykład nowoczesnej architektury zielonej. Projektanci skoncentrowali się na przedstawieniu mieszkańcom Barcelony i użytkownikom budynku zagadnień energetycznych w sposób atrakcyjny i wyrazisty. Wyszli z założenia, że biurowiec może być samowystarczalny i we własnym zakresie produkować energię potrzebną do eksploatacji, nie korzystając z sieci. Przede wszystkim postawili sobie za cel znaczące zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i energii zewnętrznej koniecznej do ogrzewania, chłodzenia i oświetlenia.
Autor tekstu: Maciej Lewandowski
WARSZTAT
W momencie rozpoczęcia prac przy modernizacji peronów we Wrocławiu projektanci dysponowali tylko jednym rysunkiem archiwalnym mówiącym o konstrukcji. Musieli więc w krótkim czasie zinwentaryzować hale, co było dość skomplikowane, ponieważ dworzec wciąż funkcjonował – wyjaśnia współautor rewitalizacji Krzysztof Mycielski z Grupy 5
ZAWÓD ARCHITEKT
Architekci zazwyczaj z pobłażaniem traktują teoretyków, oni wręcz przeciwnie – rozmowa z Łukaszem Wojciechowskim, współautorem tymczasowej siedziby Muzeum Współczesnego Wrocław