Press Glass

Siedziby firm powstają zazwyczaj w centrach miast lub przy ważnych węzłach komunikacyjnych. Tu lokalizacją dla nowoczesnej siedziby stał się zielony płaskowyż dawnych nieużytków na skraju Jury Krakowsko-Częstochowskiej, który od lat przywracany jest naturze. Wąska działka przecięta strumykiem, z cennym drzewem i widokiem na pole golfowe, była inspiracją do stworzenia bryły na planie trójkąta. Miękkie, horyzontalne linie oraz barwy natury określiły charakter budynku i złączyły go z krajobrazem. Idea projektu opiera się o liczbę trzy. Obiekt tworzą trzy przestrzenie: teren, budynek i wewnętrzny dziedziniec. Trójkątny kształt redukuje skalę, a wachlarzowo rozsunięte tarasy dodają bryle dynamiki i lekkości. Trzy kondygnacje odpowiadają specyfice ich funkcji. Parter to strefa publiczna, pierwsze piętro poziom operacyjny, drugie zarząd. Całą strukturę logicznie łączą trzy komunikacyjno-techniczne trzony umieszczone w otwartym planie. W projekcie przyjęto czytelną zasadę lokalizacji gabinetów wzdłuż zewnętrznej elewacji, a stref relaksu i open space wokół wewnętrznego dziedzińca. Dzięki temu każde miejsce do cichej pracy indywidualnej w pełni wykorzystuje walory naturalnego otoczenia i światła, natomiast część centralna z ogrodem w patio staje się publicznym placem integrującym wszystkich pracowników. Niezwykle cenne były liczne analizy dotyczące komfortu pracy, psychologii, ergonomii czy skali i proporcji pomieszczeń. Wnioski z nich, w połączeniu z zastosowaniem proekologicznych technologii i użyciem naturalnych materiałów, pozwoliły stworzyć budynek przyjazny środowisku z przestrzeniami pracy i relaksu o wysokiej jakości. Inwestorowi od początku zależało na kompleksowym opracowaniu, dlatego projekt architektury i wnętrz zlecił jednej pracowni. Świadome decyzje projektowe, poparte licznymi rozmowami, zmaterializowały w przestrzeni spójną wizję budynku biurowego w naturalnym krajobrazie odpowiadającego na współczesne potrzeby.

Spójna wizja: Tomasz Konior

Siedziby firm powstają zazwyczaj w centrach miast lub przy ważnych węzłach komunikacyjnych. Tu lokalizacją dla nowoczesnego biurowca stał się zielony płaskowyż dawnych nieużytków na skraju Jury Krakowsko-Częstochowskiej, który od lat przywracany jest naturze. Wąska działka przecięta strumykiem, z cennym drzewem i widokiem na pole golfowe, była inspiracją do stworzenia bryły na planie trójkąta. Miękkie, horyzontalne linie oraz barwy natury określiły charakter budynku i złączyły go z krajobrazem. Idea projektu opiera się o liczbę trzy. Obiekt tworzą trzy przestrzenie: teren, budynek i wewnętrzny dziedziniec. Trójkątny kształt redukuje skalę, a wachlarzowo rozsunięte tarasy dodają bryle dynamiki i lekkości. Trzy kondygnacje odpowiadają specyfice ich funkcji. Parter to strefa publiczna, pierwsze piętro stanowi poziom operacyjny, drugie zajmuje zarząd. Całą strukturę logicznie łączą trzy komunikacyjno-techniczne trzony umieszczone w otwartym planie. W projekcie przyjęto czytelną zasadę lokalizacji gabinetów wzdłuż zewnętrznej elewacji, a stref relaksu i open space wokół wewnętrznego dziedzińca. Dzięki temu każde miejsce do cichej pracy indywidualnej w pełni wykorzystuje walory naturalnego otoczenia i światła, natomiast część centralna z ogrodem w patio staje się publicznym placem integrującym wszystkich użytkowników. Niezwykle cenne były liczne analizy dotyczące komfortu pracy, psychologii, ergonomii czy skali i proporcji pomieszczeń. Wnioski z tych badań, w połączeniu z zastosowaniem proekologicznych technologii i użyciem naturalnych materiałów, pozwoliły stworzyć budynek przyjazny środowisku z przestrzeniami pracy i relaksu o wysokiej jakości. Inwestorowi od początku zależało na kompleksowym opracowaniu, dlatego projekt architektury i wnętrz zlecił jednej pracowni. Świadome decyzje projektowe, poparte licznymi rozmowami, zmaterializowały spójną wizję budynku biurowego w naturalnym krajobrazie odpowiadającego na współczesne potrzeby.

W stronę krajobrazu: Hubert Wąsek

Mijamy centrum miejscowości Konopiska i jedziemy dalej w stronę lasów, w miejsce znane wielu architektom. Gdy na jakimś spotkaniu wspominam skąd jestem, nieraz pierwszym skojarzeniem jest: A! Pola golfowe pod Częstochową! Byłem/byłam... Tereny te widziane z lotu ptaka fascynują – organiczne kształty, jak pejzaże morskie Strzemińskiego, jak wazony Alvara Aalto. Zza kierownicy widać delikatne wzniesienia i łagodne łuki dróg. Przed nami, pośród morza idealnie przystrzyżonej zieloności, powoli wyrasta (o, jak bardzo pasuje tu nadużywane często słowo „wyrasta”!) budynek biurowy firmy Press Glass. To tarasowa, schodkowa budowla. Pojawiają się wysokie trawy, kwiaty i dodatkowe kolory. Ogród? Budynek? Gdzie zaczyna się jeden, a gdzie kończy drugi? Budynek-krajobraz wciąga nas w swoje otoczenie. Tarasy, długie balustrady z cieniutkich, ciemnych, pionowych prętów. Tak delikatne, że chyba już bardziej nie można. Kolejne metry wiją się w równych odstępach. Mistrzowski zabieg: co drugi pochylony pręt wzmacnia konstrukcję i stwarza osobny rytm. Efekt niewidoczny, gdy patrzymy na wprost, ujawnia się na zakrętach, gdy oba rytmy przeplatają się i zaczynają wspólny taniec. A wokół: spokój, cisza. Ostatni rok przyniósł ważne pytania o kształt przestrzeni biurowych. Czas pandemii to czas przewartościowań, zmian w myśleniu o funkcjonowaniu miejsc pracy. Czy te tutaj mają szansę dobrze odpowiedzieć na przyszłe wyzwania? Światło, przestrzeń, zieleń – marzenie modernistów – przenikają cały budynek. Takie możliwości daje szkło, duże otwierane powierzchnie. Budynek jest przecież wizytówką firmy – specjalistów od szkła.

Z każdego pomieszczenia jest wyjście na rozległy taras. Przestronne wnętrza w ciemnych, eleganckich kolorach, zaprojektowane i zrealizowane zostały z dbałością o detale. Dużo naturalnego światła wpada ze wszystkich stron. Przejrzysta komunikacja wewnętrzna zorganizowana jest wokół dziedzińca-ogrodu. Zaglądamy też tu i czeka nas zaskoczenie. Całość wybrzmiewa, ma swoją akustykę. No tak, w końcu budynek stworzony został przez fachowców z doświadczeniem w projektowaniu przestrzeni dla muzyki. Zaczynam go odbierać jak wielki instrument do odczuwania panującej tu ciszy. Do bycia. Nawet po krótkiej wizycie nie chce się stąd wychodzić (takie było życzenie inwestora). Nie zrobiłem żadnego zdjęcia, choć przez cały czas dzielnie trzymałem zabrany specjalnie aparat. Byłem. Teraz, gdy piszę te słowa, przede mną na stole leży zapomniana golfowa piłeczka. Mała, łatwo gubi się pośród stert papierów. Jej faktura przywodzi na myśl groszkowane powierzchnie betonowych donic w Konopiskach (widać tylko niewielkie fragmenty, donice pokryte są już niemal w całości zielenią). Zwróciłem na nią uwagę, bo przypomina o przestrzeniach biur siedziby firmy Press Glass. Otwartych, jasnych, z rozległymi po horyzont widokami. Zapewniających wymarzone warunki do pracy. Oprócz tarasów i wewnętrznego ogrodu, dostępne są również zaprojektowane tereny wokół, idealne na spacery podczas przerw. Przejście łukiem prostego mostku, bez jakichkolwiek balustrad, nad dość głęboką przejrzystą wodą daje mocne odczucie bycia częścią przyrody. Lata temu znany francuski architekt Dominique Perrault w rozmowie z Bohdanem Paczowskim (cykl Na nowy wiek, „A-m” 4/2003), odpowiadając na pytanie Dokąd zmierza architektura?, przepowiadał: Jeśli oczekujesz odpowiedzi zwięzłej, powiem – w stronę krajobrazu.

Inny rodzaj ekologii: Oskar Grąbczewski

Urok tej architektury nie polega na efektownym diagramie, na błyskotliwej, wpadającej w ucho metaforze, którą da się wprost przełożyć na intrygującą nazwę budynku. Budynki autorstwa architektów z Konior Studio z reguły wyglądają lepiej w rzeczywistości niż na zdjęciach. To dziś duża rzadkość, bo utalentowanych mistrzów fotografii nie brakuje, jest ich chyba jeszcze więcej niż wybitnych projektantów... Szczepan Twardoch porównał kiedyś architekturę Tomasza Koniora i jego zespołu do pracy mistrza rusznikarskiego, który skupiony jest na jakości wykonywanej pracy, na jej terminowości, rzetelności, wreszcie na elegancji, z jaką się ją wykonuje – nie zaś na jej wynikach w sensie materialnym.(...) Rzetelność jest autoteliczna, nie potrzebuje uzasadnienia ani wsparcia. Ten poetycki opis był całkowicie zrozumiały w wypadku wysmakowanych obiektów, takich jak NOSPR, Centrum Nauki i Edukacji Muzycznej Symfonia, szkół, muzeów, miejskich willi. Ulubiona przepalana cegła, indywidualnie szalowany beton, starannie dobrany kamień – to kojarzy się z tradycyjnym rzemiosłem, będącym w swej istocie sztuką. Ale budynek komercyjny? Biurowiec? Chłodne, anonimowe korporacyjne szkło? Okazało się, że pracując razem z inwestorem, którego pasją jest zarówno budowana przez 30 lat firma, jak i natura, zieleń, ogrody, architekci potrafili utkać wielowątkową kompozycję, będącą zaprzeczeniem modnych, minimalistycznych, monotonnych biurowców.

Ten rzeźbiarski budynek jest jednolity, mimo że składa się z bogactwa przestrzennych form – trójkąty, łuki, krzywe, swobodnie rozmieszczone trapezoidy i prostopadłościany. Mamy tu lastriko, kamień, naturalne drewno na schodach i czernione na ścianach, satynowaną stal nierdzewną, polerowane na lustro aluminium, czarną blachę, barwiony i naturalny beton. I oczywiście szkło we wszelkich możliwych zastosowaniach. Ta całość jest zadziwiająco spójna, konsekwentna i przekonująca. Budynek jest paradoksalny – mroczny, ale przyjazny, rozrzeźbiony, ale przejrzysty i łatwy w orientacji, delikatny, ale mocny, bogaty, ale skromnie i harmonijnie wpisujący się w piękne otoczenie. Dziś, w dobie wielkich zmian w architekturze, wydawać by się mogło, że realizacja luksusowej siedziby prywatnej firmy w otwartym, podmiejskim terenie to zadanie ryzykowne. Fala krytyki, która spadła na samego Normana Fostera za stworzenie kampusu Apple, całkowicie zepchnęła w kąt świetlane przykłady – General Motors Arne Jacobsena, Johnson Wax Franka Lloyda Wrighta czy winnicę Antinori Archea Associati. Architekt, w zgodnej opinii polityków, krytyków, teoretyków, aktywistów miejskich i studentów, powinien jedynie adaptować lub rewitalizować. Nie używać betonu, nie używać stali, nie używać kamienia. W zasadzie powinien zaprzestać budowania, chyba że mówimy o renowacji lub przebudowie gęstego, dostępnego wyłącznie z roweru (przewożonego metrem) co-workingu dla start-upu, wykonanego z odzyskanego z rozbiórki drewna podkładowego w centrum starej parowozowni...

Najnowszy projekt Konior Studio udowadnia, że projektując z talentem i wrażliwością na naturę, można wciąż cieszyć się z powstawania nowych budynków w dziewiczym terenie, że architektura nie musi być zniszczeniem ani raną w krajobrazie, tylko może stanowić wartość dodaną. Być może za sto lat ten elegancki biurowiec, otoczony hektarami pięknie zaprojektowanej zieleni, zmieni swoją funkcję i podobnie jak zabytkowe zamki i pałace stanie się muzeum, szkołą, hotelem. Jestem przekonany, że spełni się w tym wypadku reguła, którą sformułował austriacki architekt Dietmar Eberle. Wnętrza budynku przetrwają 10 lat, jego funkcja 20. Fasada zmienia się co 50 lat, konstrukcja ulegnie zasadniczemu remontowi po 100 latach. Lokalizacja budynku to decyzja na wieki. Ekologiczny budynek to taki, który po upływie 100 lat będziemy chcieli pozostawić na jego miejscu, wyremontować, odnowić i udostępnić dla nowej funkcji. Ale stanie się to tylko wtedy, jeżeli budynek ten będzie piękny i będzie nam na nim zależało.

Budynek jest paradoksalny – mroczny, ale przyjazny, rozrzeźbiony, ale przejrzysty i łatwy w orientacji, bogaty, ale skromnie wpisujący się w piękne otoczenie

Architekci potrafili utkać wielowątkową kompozycję, będącą zaprzeczeniem minimalistycznych, monotonnych biurowców

Przejrzysta komunikacja wewnętrzna zorganizowana jest wokół dziedzińca-ogrodu