Spalarnia CopenHill w Kopenhadze

Spalarnia śmieci CopenHill w Kopenhadze znana również pod nazwą Amager Bakke to jedna z ostatnich realizacji pracowni BIG. Celem projektu było włączenie budynku w przestrzeń i życie miasta. Zazwyczaj obiekty tego typu lokalizowane są na obrzeżach miast. W tym przypadku od samego początku było odwrotnie. Wyłoniony w wyniku konkursu architektonicznego projekt ma w założeniu być najczystszą spalarnią śmieci na świecie. Działająca w systemie waste-to-energy będzie w procesie kogeneracji przetwarzać ok. 440 000 ton śmieci rocznie, dając ciepło zasilające ponad 150 000 gospodarstw domowych, a także energię elektryczną dla ponad 60 000 mieszkań. Inwestycja o łącznej wartości ponad 600 milionów euro stanowi element szerokiej strategii Kopenhagi, mającej na celu osiągnięcie do 2025 roku neutralnej stopy węglowej.

Zwycięska koncepcja zaproponowana przez BIG – Bjarke Ingels Group – wyznaczyła jednak znacznie szersze perspektywy myślenia o tak dużej inwestycji i jej „zaagnażowaniu społecznym”. Zamiast ukryć projekt, zdecydowano się stworzyć z niego przestrzeń publiczną. Wykorzystano jego skalę, formując na dachu spalarni całoroczny stok narciarski, trasy wspinaczkowe oraz park.

CopenHill stanowi urzeczywistnienie propagowanej przez BIG idei hedonistycznego podejścia do zrównoważonego rozwoju oraz poszukiwania wartości dodanej w myśleniu o architekturze przyjaznej człowiekowi i środowisku, przy spełnieniu bardzo restrykcyjnych wymogów technologicznych oraz bezpieczeństwa.

Sama próba wizualizacji oddziaływania spalarni na środowisko – dymiący komin oraz związana z tym forma partycypacji społecznej i biznesowej, to kolejne innowacyjne rozwiązania. W założeniu projektantów zamiast zwykłego dymu, komin wyrzucałby w niebo uformowane z pary wodnej okręgi, z których każdy odpowiadałby 1 tonie dwutlenku węgla. Prace nad rozwiązaniem technicznym przejęła firma córka BIG Ideas. Pozyskała fundusze publiczne na stworzenie serii prototypów, angażując do współpracy naukowców oraz pasjonatów najnowszych technologii. Obecnie pomimo ukończenia budowy spalarni, prace nad możliwością wprowadzenia takiego rozwiązania jeszcze nie zostały zakończone.

Konstrukcja

Budynek o łącznej powierzchni ponad 41 000 m² mieści część produkcyjną, biura, sale konferencyjne oraz przestrzenie edukacyjne. Jego powierzchnia produkcyjna rozdzielona jest na 3 segmenty o podobnej kubaturze, zajmujące się kolejno sortowaniem śmieci, spalaniem oraz przetwarzaniem spalania w procesie kogeneracji prądu oraz ciepła.

Budynek konstrukcyjnie opiera się o system stalowego szkieletu stworzonego z jednokierunkowych potężnych dźwigarów oraz prefabrykowanych płyt żelbetonowych. Fasadę stanowią aluminiowe kasetony o wymiarach 1,2 x 3,3 m, okalające w formie szachownicy cały budynek. Zastosowane wykończenie opalizujące powoduje zmienną barwę okładziny aluminiowej w zależności od kąta padania światła.

Najciekawszym elementem budynku jest jego piąta fasada – ukośnie uformowany dach. Na powierzchni ponad 9000 m² duńska pracownia krajobrazu SLA, w duecie z włoską firmą zajmującą się suchymi stokami narciarskimi, stworzyła naturalnie ukształtowany stok narciarski, o łącznej długości ponad 500 m. Pozostałe 1000 m² przeznaczono na park umożliwiający wspinaczkę na sam szczyt spalarni, wraz z kawiarnią oraz tarasem widokowym. Dopełnienie stanowi najwyższa w Europie 85-metrowa ściana wspinaczkowa wzdłuż fasady.

Crowdfunding

Na szczególną uwagę zasługuje innowacyjny sposób pozyskiwania środków finansowych na nietypowe rozwiązania nieuwzględnione w budżecie inwestycji, a stanowiące wartość dodaną. Poprzez platformę crowdfundingową BIG postanowił sfinansować urządzenie do tworzenia okręgów z pary wodnej z komina zamiast dymu. Dzięki medialnemu potencjałowi tego pomysłu zbiórka założona w 2015 roku w serwisie Kickstarter osiągnęła 15 000 dolarów w przeciągu zaledwie tygodnia. Finalnie prawie 400 osób ofiarowało około 30 000 dolarów na prace nad projektem. Pomimo zebrania funduszy pomysłu nie udało się zrealizować, a pieniądze zgodnie z regulaminem zostały oddane darczyńcom. Podobną formę zbiórki pieniędzy pracownia wykorzystała przy zrealizowanym w 2018 roku projekcie instalacji The ORB, która powstała w ramach Burning Man Festival.

Spalarnia w Kopenhadze w przeciwieństwie do tego typu budynków została udostępniona mieszkańcom i turystom. Całoroczny stok narciarski, trasy wspinaczkowe oraz park na dachu mają integrować okoliczną społeczność