26 kwietnia poznaliśmy zwycięzców 17. edycji konkursu Young Design organizowanego przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Jego celem jest wspieranie i promocja młodych projektantów polskiej sztuki użytkowej oraz umożliwienie im nawiązania współpracy z rodzimymi producentami.
Hasło przewodnie konkursu – REsponsibility: Odpowiedzialność – nawiązywało do zrównoważonego projektowania i poszukiwania rozwiązań dla lepszej przyszłości. Biorąc pod uwagę nieodnawialność zasobów naturalnych, kluczowym staje się podejście do tworzenia i produkowania przedmiotów w zgodzie z zasadami zrównoważonego projektowania. Wobec pogłębiającego się kryzysu klimatycznego, to jedno z ważniejszych wyzwań, z jakim muszą się zmierzyć również projektanci.
Jak podkreśla kuratorka tegorocznej edycji projektantka Jadwiga Husarska-Sobina, założycielka Husarska Design, szukaliśmy projektów, które nie będą jedynie komentarzem do zmieniającego się świata, ale staną się odważnym manifestem nowych kierunków w projektowaniu. Czy to poprzez innowacyjne materiały, przemyślane koncepcje usług, czy zaskakujące procesy produkcji – każda praca ma szansę na to, by zainspirować i wywołać dyskusję o tym, jak odpowiedzialne projektowanie może kształtować naszą rzeczywistość.
Jury w składzie Jadwiga Husarska-Sobina (Husarska Design), Magdalena Kochanowska (ASP w Warszawie), Agnieszka Wasilewska (Instytut Wzornictwa Przemysłowego), Tomasz Pągowski (Pągowski Studio) oraz Katarzyna Jaros-Puzio (IKEA) wybrało 10 finalistów.
Nagroda główna ufundowana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – stypendium im. prof. Wandy Telakowskiej (20 tys. zł) – trafiła do Karoliny Szpakowskiej z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie za projekt Gelanteria, czyli biodegradowalnych akcesoriów do butiku odzieżowego stworzonych z bioplastiku. Innowacyjny materiał powstał w wyniku wielu testów przeprowadzonych na recepturach, w których skład wchodziły: żelatyna, tapioka, pektyna, gliceryna oraz woda. Zestaw składa się z wizytówek i metek, instalacji na okno wystawowe oraz kopertówek. Projekt jest próbą nawiązania dialogu między markami premium a produktami fast fashion. Laureatka otrzymała również dodatkową nagrodę – staż w pracowni Husarska Design.
Podczas gali finałowej, która odbyła się w siedzibie IWP w Warszawie, przyznano również trzy nagrody specjalne. Wyróżnienie Polskiej Fundacji Narodowej (20 tys. zł) otrzymała absolwentka poznańskiego Uniwersytetu Artystycznego Oliwia Ledzińska za projekt lampy Nowo Nowo. Jej praca stanowi odpowiedź na zjawisko nadmiernego konsumpcjonizmu. Autorka zaproponowała alternatywny model zrównoważonego wykorzystania zasobów. Oprawy oświetleniowe powstały z naturalnych odpadów (bawełna, drewno), połączonych specjalnym ekologicznym spoiwem. Dzięki wykorzystaniu biodegradowalnych materiałów elementy zewnętrzne można ponownie przetworzyć, zachowując jednocześnie niezmienny elektryczny rdzeń.
Druga nagroda specjalna, Agencji Rozwoju Przemysłu (5 tys. zł), trafiła do Mariusza Śmietany, absolwenta Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu za projekt Łącząc siły ze słońcem. Wykorzystanie energii słonecznej w celu poprawy dobrostanu człowieka i planety. Zaproponowany system pozwala na koncentrację światła słonecznego za pomocą soczewek Fresnela oraz kolimatorów zamontowanych na śledzącym słońce heliostacie. Przy użyciu światłowodów światło transportowane jest do miejsc bez dostępu światła dziennego. Prosta i niezależna konstrukcja jest odpowiedzią na problemy związane z brakiem elektryczności, zwłaszcza w krajach Trzeciego Świata. Rozwiązanie otwiera drogę do lepszego wykorzystania energii słonecznej i poprawy jakości życia.
Trzecią nagrodę specjalną, ufundowaną przez Ministra Nauki – cyfrowe pióro i notes, otrzymała studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Weronika Karska. Zaprojektowany przez nią ceramiczny zestaw Melu, do przygotowania jogurtu, został doceniony za próbę zminimalizowania zużycia plastikowych opakowań przez samodzielne przygotowywanie produktów spożywczych w domu. Nieszkliwiony materiał uszczelniony za pomocą mleka pozwala na oszczędność energii związanej z dwukrotnym wypałem. Pojemnik wykonany jest z naturalnych materiałów, dlatego może zostać poddanych recyklingowi.
Wystawę prezentującą prace wszystkich finalistów można oglądać do 31 maja w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie.
