Nazwa obiektu | Dworzec PKP Tarnów Mościcie |
Adres obiektu | Tarnów, ul. Chemiczna |
Autorzy | Biuro projektów kolejowych, Stanisław Wilkosz |
Architektura wnętrz | Pracownia Sztuk Plastycznych Oddział w Krakowie, Janusz Trzebiatowski, Maria Banaś |
Powierzchnia użytkowa | 765.0 m² |
Data realizacji (początek) | 1972 |
Data realizacji (koniec) | 1976 |
Kolej przyśpiesza, łącząc nie tylko fizycznie – miejsca i ludzi – ale też sprawiając, że świat zaczął się kurczyć w naszej świadomości. Architektoniczną emanacją początków tej globalizacji były dworce – w jakiś sposób powtarzalne i jak na swoje czasy nowoczesne. Nawet te najstarsze, jak wzniesiony jeszcze w XIX wieku na trasie z Wiednia do Lwowa budynek w Tarnowie, wciąż robią wrażenie rozmachem przestrzeni poczekalni czy holi kasowych albo eklektycznych dekoracji.
W międzywojniu do symboli modernizacji młodego państwa dołączyły wielkie ośrodki przemysłowe. Mościce – obecnie jedna z dzielnic Tarnowa, a wówczas niezależne, choć związane z fabryką miasto – to nie tylko skomplikowana maszyneria wielkich zakładów chemicznych, ale również modernistyczna architektura robotniczych osiedli mieszkaniowych czy willi dyrektorów i inżynierów, które już wkrótce miały popaść w niełaskę i okazać się niepotrzebne. Przygnębiający proces próbowano pudrować propagandą sukcesu. Gierkowska dekada pozostawiła po sobie rozrzucone po mieście cukierki nowych budynków publicznych: centrum kultury, hali sportowej czy dworca kolejowego.
Wybudowany w 1976 roku dworzec wydaje się wciąż nowoczesny i mimo fatalnego stanu technicznego nadal jest interesujący. Budynek został sprowadzony do przestrzennego schematu, architektura jest bezpośrednim rozwinięciem układu funkcjonalnego, a o jej wyjątkowości decydują zastosowane materiały oraz wysmakowany detal i wystrój wnętrz. Strategia ta wciąż jest aktualna, bo pozwala dość swobodnie lawirować między zmiennymi komercyjnych potrzebami a estetycznymi ambicjami, łącząc racjonalność ze spektakularnością.
To artykuł, do którego dostęp mają prenumeratorzy cyfrowej „Architektury-murator”.Chcesz dalej czytać ten tekst?