W ostatnich latach wydano w Polsce wiele książek, które przekonują do projektowania przestrzeni miejskiej zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami ludzi. Warto zwrócić uwagę, że pojawia się też coraz więcej polskich publikacji, które przedstawiają współczesną wiedzę urbanistyczno-krajobrazowo-architektoniczną w przystępny sposób i z uwzględnieniem polskich doświadczeń i realiów. Są to efekty prac badawczych, grantów, projektów międzynarodowych i społecznych.
1. „Atlas sytuacji pieszych (2016)” Marcina Skrzypka przynosi na grunt polski, a konkretnie do Lublina, myślenie o „przestrzeni dla ludzi” w rozumieniu Jana Gehla. Powstał w ramach projektu „Miasto dla ludzi. Lubelskie standardy infrastruktury pieszej”, realizowanego w latach 2014-2016 przez fundację „tu obok”. W bardzo przystępnej formie autor przedstawia aktualny stan wiedzy na temat kształtowania przyjaznej przestrzeni. Wartością książki są lubelskie przykłady dobrych i złych rozwiązań.
2. „Przestrzeń publiczna dzielnicy w partycypacyjnym planowaniu strategicznym Quo vadis, Gdańsku? Mieszkańcy planują swoje miasto” (2015, red. Gabriela Rembarz, Justyna Martyniuk-Pęczek) przedstawia przebieg i wyniki tytułowego projektu, dotyczącego planowania rozwoju dzielnic z wykorzystaniem metod partycypacyjnych. Autorki przekładają ogólną ideę partycypacji na konkretne metody, narzędzia i procesy, mające na celu edukację, inspirację i wsparcie lokalnej społeczności. Metody te wykorzystano w Gdańsku, ale z pewnością mogą być zastosowane także w innych miastach.
Ciekawe są też zawarte w książce wypowiedzi reprezentantów różnych środowisk – projektantów i planistów, pracowników miejskich instytucji oraz aktywistów miejskich. Michał Leszczyński prezentuje twórcze nawiązania do dziedzictwa Solidarności w formach przestrzennych; Anna Golędzinowska omawia przekrojowo zmiany podejścia do wartości przestrzeni publicznej w Polsce w ciągu ostatnich 25 lat; Monika Bednarska, Tomasz Mrozek i Adam Popieralski opisują przykłady skutecznych działań i wydarzeń aktywizujących przestrzeń publiczną i lokalną społeczność, takich jak Streetwaves, Dni sąsiadów, Restaurant Day czy Miejskie Grilowanie. Oprócz doświadczeń gdańskich opisano również szwedzkie (Monika Rudeńska), warszawskie (Weronika Dettlaff) i śląskie (Łukasz Harat, Agata Twardoch).
3. Gdańska dotyczy również dwujęzyczna publikacja „Urban Transformations - Towards wiser cities and better living” (2015, red. Sławomir Ledwoń, Hanna Obracht-Prondzyńska), która przedstawia wyniki współpracy studentów ze specjalistami z całego świata w ramach Mentor and Student reseach Lab, realizowanego we współpracy z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Planistów Miejskich i Regionalnych ISOCARP. Autorzy skoncentrowali się przede wszystkim na Trójmieście, odnosząc się jednocześnie do problemów i dobrych praktyk stosowanych w miastach zagranicą.
4. W sieci dostępna jest też wcześniejsza publikacja powstała pod egidą ISOCARP - „Przestrzeń Publiczna - Podręcznik planowania i projektowania” (2014, red. Marta Rusin, Jessika Kreps)
5. W zrozumieniu przestrzeni miejskich coraz częściej przydatne stają się dane, które wspierają decyzje projektowe (ang. evidence based design). Zainteresowanym takim działaniem przydać się może publikacja „Metody badania i odkrywania miasta oparte na danych” (2016, red. Karol Piekarski), wydana przez Katowice – Miasto Ogrodów. Książka jest podsumowaniem projektów realizowanych przez Medialab Katowice, wzbogaconych o zagraniczne przykłady innowacyjnego poznawania miasta i komunikacji przez wizualizację danych. Opisano tam specyfikę projektów opartych na danych, pracy w interdyscyplinarnym zespole oraz metody pozyskiwania, przetwarzania i wizualizacji informacji.
Przy okazji warto też wspomnieć o wcześniejszych, dostępnych online książkach na temat dobrej przestrzeni miejskiej:
Raport Przestrzeń życia Polaków (2014)
Anty-Bezradnik przestrzenny: prawo do miasta w działaniu (2013)
Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce (2010)
Jak przetworzyć Miejsce. Podręcznik kreowania udanych przestrzeni publicznych (2009)
Miasto w ruchu. Przewodnik po dobrych praktykach w organizowaniu transportu miejskiego (2008)
