nagroda SARP 2024

Centrum sąsiedzkie w Gdyni - ożywczy impuls w miejskiej sypialni

2024-10-19 9:43

Lokalizacja i kontekst obiektu nie ułatwiło pracy architektom, a mądrość projektantów widać najpełniej we wnętrzu kompleksu - pisze Łukasz Pancewicz. Centrum Sąsiedzkie w Gdyni właśnie otrzymało Grand Prix Nagrody Rocznej SARP 2024

Architektura w drodze: Pszczyńskie Centrum Kultury

Spis treści

  1. Jedna z gdyńskich przystani - w Witominie, sypialni miasta
  2. Nieprzyjazna działka - ruchliwe ulice, niska estetyka
  3. Dwie strony budynku. Wyróżnia się stonowaniem
  4. Dziedziniec z biblioteką i domem sąsiedzkim, obiekt usługowy
  5. Zielony plac z tarasami i siedziskami
  6. Komunikacja pozioma przez tarasy nad dziedzińcem, minimalizm
  7. Wykończenie: lastryko, panele, biel, drewno
  8. Funkcje dla dzieci i społeczności sąsiadów
  9. Lokalizacja na blokowisku

Jedna z gdyńskich przystani - w Witominie, sypialni miasta

Przystań Widna 2A na gdyńskim Witominie dołączyła do sieci gdyńskich przystani. Te obiekty pojawiły się na terenach sypialni miasta i działają ożywczo niczym urbanistyczna akupunktura. Pomimo często niewielkich budżetów i małej skali dla autorów nowo projektowanych przystani stały się one okazją do pokazania architektonicznego kunsztu oraz stworzenia intrygujących i wysmakowanych budynków.

Nieprzyjazna działka - ruchliwe ulice, niska estetyka

Jednym z nich niewątpliwie jest Przystań Widna 2A. Autorzy obiektu mieli trudne zadanie, bowiem działka, na której jest on zlokalizowany, znajduje się na narożniku dwóch ruchliwych ulic: Rolniczej i Chwarznieńskiej. Łączą one centrum Gdyni z obwodnicą Trójmiasta. Sytuacji nie poprawia niska estetyka otoczenia. Ta centralnie położona przestrzeń jest zdominowana przez eklektyczny miks infrastruktury drogowej, pstrokatych bloków i masywnego zespołu zabudowy galerii Witawa, o architekturze typowej dla drapieżnej PUM-izacji wczesnych lat 2000.

Dwie strony budynku. Wyróżnia się stonowaniem

Projektanci wykorzystali te ograniczenia do zgrabnego rozplanowania obu stron budynku. Kompozycję Przystani Widna 2A tworzą dwa główne elementy: zewnętrzne ściany zespołu budynków dekorowane drewnianymi żyletkami oraz wewnętrzne – dziedzińca, ozdobionego białym lastrykiem. Zastosowanie jednolitych, minimalistycznych ścian na zewnątrz było genialnym posunięciem.

  • Dzięki ciepłej barwie drewna, skromnym rozrzeźbieniu, wysmakowanym zastosowaniu logotypów i jednolitym poszyciu budynek kontrastuje z otoczeniem prostotą i umiarem.
  • Przystań Widna 2A nie znika jednak na jego tle, parawanowa ściana jest na tyle mocnym elementem, że kompozycyjnie tworzy ona nowy front dla wcześniej byle jakiej przestrzeni. 

Dzięki ciepłej barwie, skromnemu rozrzeźbieniu i zastosowaniu logotypów budynek kontrastuje z chaotycznym otoczeniem

Zastosowanie drewnianego detalu pozwoliło też na zgrabne ukrycie wielu zapleczowych elementów budynku. Jednocześnie prosta, modernistyczna bryła sprawia, że obiekt płynnie wpisuje się w otoczenie powojennego blokowiska.

Dziedziniec z biblioteką i domem sąsiedzkim, obiekt usługowy

Mądrość projektantów widać we wnętrzu kompleksu. Sercem Przystani Widna 2A jest dziedziniec, który tworzą budynki filii biblioteki oraz domu sąsiedzkiego ustawione w kształt litery L. Od północy zespół domykają istniejące budynki mieszkalnych bloków oraz wolnostojący obiekt usługowy. Dzięki temu bloki zyskały nowe wnętrze, a wspólny, funkcjonalistyczny rodowód okalającej zabudowy daje spójny wygląd.

Zobacz też: 

Zielony plac z tarasami i siedziskami

Pięknie zaprojektowany plac – z zielenią i detalami drewnianych pergoli – sprawia, że nawet dość obskurna zabudowa pobliskiego usługowego punktowca wygląda przy nim znośnie. Różnice terenu między parterem a otoczeniem zostały wykorzystane do stworzenia tarasowo usytuowanych zieleńców i siedzeń oraz nisz ze stolikami. Całość wieńczą lampy przewieszkowe, zapewniające doświetlenie wieczorami. Wszystkie pomieszczenia są otwarte na dziedziniec i z niego dostępne, co ułatwia jego włączenie w organizację aktywności dla mieszkańców.

Architektura Murator Google News
Autor:

Komunikacja pozioma przez tarasy nad dziedzińcem, minimalizm

Dodatkową komunikację poziomą zapewniają tarasy, dają one nie tylko dostęp do pomieszczeń, lecz także umożliwiają obserwowanie samego dziedzińca. Wnętrza budynku cechuje funkcjonalistyczny minimalizm. Nie ma tu fajerwerków, przy skromnym zasobie środków projektanci stworzyli jednak przytulne i zapraszające przestrzenie. Kompleks doświetlają tafle dużych przeszkleń okiennych.

Wykończenie: lastryko, panele, biel, drewno

Podłogi dekorowane lastrykiem lub panelami komponują się z malowanymi na biało ścianami i detalami z drewna. Całość sprawia wrażenie przestronnego i otwartego.

Zobacz też:

Funkcje dla dzieci i społeczności sąsiadów

Pod względem funkcjonalnym Witomino zyskuje nowoczesny oddział biblioteczny z odrębnymi salami dla dzieci, młodzieży oraz dom sąsiedzki z salkami do organizacji spotkań i kuchnią, która może służyć użytkownikom.

Przystań Widna 2A jest pięknym, funkcjonalnym i wyjątkowo udanym budynkiem. Pokazuje, że przy skromnych środkach tworzenie nowoczesnej architektury społecznej jest możliwe i pożądane.

Lokalizacja na blokowisku

Wybór miejsca realizacji nie był przypadkowy. Gdynia w swoim programie rewitalizacji skierowała zasoby przede wszystkim na poprawę warunków życia swoich blokowisk, w których nie jest możliwa łatwa interwencja prywatnego kapitału. Ten mały, choć wyrazisty budynek pokazuje, że wybór tej drogi miał sens. Przystań Widna 2A dysponuje bowiem dużym potencjałem, aby stać się zaczynem do dalszej poprawy tego fragmentu Gdyni i wykreować nowe, lokalne centrum, dzięki mądrze zainwestowanym środkom publicznym.