Spis treści
- Śląska szkoła architektury
- Dom jak z drewnianych klocków
- Eleganckie pudełko na kolekcję sztuki
- Założenia autorskie
Dom jednorodzinny | Tarnowskie Góry, Pniowiec |
Autorzy: | ROBOTA, architekci Aleksander Palka, Jakub Korfanty |
Konstrukcja: | CONSTE Ireneusz Wolnik |
Inwestor: | prywatny |
Powierzchnia terenu: | 1722 m² |
Powierzchnia zabudowy: | 146 m² |
Powierzchnia użytkowa: | 135 m² |
Powierzchnia całkowita: | 328 m² |
Kubatura: | 349 m³ |
Projekt: | 2016 |
Realizacja: | 2016-2018 |
Śląska szkoła architektury
Robota to katowicka pracownia założona przez młodych architektów, absolwentów Politechniki Śląskiej, Aleksandra Palkę i Jakuba Korfantego. Tematy opracowywane w biurze są bardzo różnorodne – od adaptacji po projekty nowych obiektów, od domów jednorodzinnych po duże zespoły usługowe. Analiza kolejnych realizacji pokazuje skłonność projektantów do stosowania pragmatycznych rozwiązań, prostych form, dbałości o detal oraz szacunek do kontekstu otoczenia. Uważam, że cechy te pozwalają wpisać styl pracy architektów w nurt tzw. śląskiej szkoły architektury.
Potwierdzeniem tego jest jedna z ich ostatnich realizacji – niewielki dom jednorodzinny dla kolekcjonerów sztuki w Pniowcu, jednej z dzielnic Tarnowskich Gór, w pięknym krajobrazowo kompleksie Lasów Lublinieckich. Obiekt usytuowano wśród niejednolitej zabudowy jednorodzinnej, rozrzuconej wzdłuż strumyka Pniowiec. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się dom z rozłożystym skośnym dachem, typowy przykład podmiejskiej architektury dworkowej. Architekci nie znaleźli w najbliższym otoczeniu inspiracji formalnych, dlatego zdecydowali się wtopić budynek w tło lasu. Zaprojektowali więc dom złożony ze spiętrzonych prostopadłościennych brył, których płaszczyzny pokryli boazerią z modrzewia syberyjskiego, artykulacją i kolorystyką naśladującą pnie drzew.
Dom jak z drewnianych klocków
Potrzeby użytkowe młodych inwestorów ograniczały się do strefy dziennej z salonem, kuchnią i biurem oraz strefy nocnej z niewielką sypialnią, garderobą i łazienką. Ten dość skromny program architekci zrealizowali z zegarmistrzowską precyzją w niezwykle racjonalny sposób. Dom jest zbudowany jakby z drewnianych klocków. Większy podłużny, usytuowany wzdłuż trapezowej działki w układzie wschód-zachód, mieści strefę dzienną. Na nim, od strony wschodniej, położono mniejszy, w którym zaplanowano część nocną.
Na niezabudowanym dachu dolnego klocka znajduje się olbrzymi taras, do którego przylega sypialnia. W środek parteru wstawiony jest boks, ukrywający pomieszczenia pomocnicze. Dzieli on otwartą przestrzeń na trzy strefy funkcjonalne – salon z jadalnią, aneks kuchenny oraz strefę wejściową z gabinetem i klatką schodową. Bryła jest tak ukształtowana, aby budynek wpisywał się w krajobraz. Od zachodu jednokondygnacyjna – płaska jak pola, od wschodu dwukondygnacyjna – wysoka jak drzewa, dostosowana do sąsiadującej zabudowy.
Polecany artykuł:
Eleganckie pudełko na kolekcję sztuki
Przeszklenia rozmieszczone zostały w taki sposób, żeby budynek i otoczenie prowadziły swoisty dialog. W salonie z okna o powierzchni całej ściany rozciąga się widok na zachód, na łąki i drzewa w oddali. Duże okno w kuchni pozwala wyjrzeć na bliski las. Okna sypialni otwierają się na dwie strony – wschodnią i zachodnią. Wszystkie ujmują krajobraz w różne kadry, które współgrają z kolekcją wiszącą na ścianach. Przeszklenia usytuowane są w takich miejscach, że perforują bryłę budynku na przestrzał. Nieotynkowane żelbetowe stropy i białe ściany tworzą surowe, neutralne tło dla dzieł sztuki.
W domu dla kolekcjonerów zaprojektowanym przez Aleksandra Palkę i Jakuba Korfantego odczytuję podświadome cytaty z klasyków – na przykład z ascetycznych budynków Miesa van der Rohe lub z organicznej architektury Alvara Aalto. Projekt pracowni Robota jest inteligentną reinterpretacją modernistycznych kanonów, w wyniku której powstał budynek autentycznie nowoczesny, funkcjonalny, szanujący otoczenie i przy tym wszystkim będący eleganckim pudełkiem na kolekcję sztuki.
Założenia autorskie
Dom znajduje się wśród rozrzedzonej zabudowy jednorodzinnej, od strony wschodniej sąsiadując z granicą lasu. Na działce, w części centralnej przeznaczonej pod zabudowę, zaprojektowano budynek na planie prostokąta o wymiarach 15,14 m na 9,66 m. Obiekt ma dwie kondygnacje – pierwszą zajmuje strefa dzienna z kuchnią, biurem i salonem, a drugą przeznaczono na strefę nocną z pojedynczą sypialnią, garderobą, łazienką i tarasem. Taki układ funkcjonalny znalazł swoje odzwierciedlenie w nietypowym kształcie budynku – wydłużonej horyzontalnie literze L. Forma ta została obrana nieprzypadkowo, uzupełnia bowiem styk otwartego płaskiego terenu łąk z granicą lasu. Jednokondygnacyjna część budynku przechodzi w dwukondygnacyjną, poprzedzoną bardzo dużym tarasem.
Dom ma przemyślany układ przeszkleń. Sypialnia została otwarta z jednej strony na łąki i horyzont, a z drugiej – na ścianę lasu. Okna usytuowane na przestrzał zaprojektowano na całą szerokość i wysokość pomieszczenia. Ponadto zastosowano tu nietypowe rozwiązanie, pozwalające wsunąć całą płaszczyznę okna tarasowego w ścianę. Również otwarcia w dolnej kondygnacji zlokalizowano w miejscach odpowiednio kadrujących przestrzeń na zewnątrz. Elewacja południowa, granicząca z jaskrawozielonym domem katalogowym ma tylko jedno okno skierowane na ogród sąsiada. Pomimo wciąż rozrastającej się okolicznej zabudowy, z wnętrz budynku widzimy jedynie las i łąki.
JAKUB KORFANTY, ALEKSANDER PALKA
Przeszklenia rozmieszczone zostały w bardzo przemyślany sposób. Ujmują krajobraz w różne kadry, które współgrają z kolekcją wiszącą na ścianach
Located in a loosely built up suburb of Tarnowskie Góry, a medium-sized city in southern Poland, the house occupies a site between meadows and woods. It is composed of two blocks: an elongated one-storied mass containing the living/dining room, kitchen, and the entrance zone with an office, and a smaller block erected on its eastern end, containing one bedroom, bathroom and a dressing room. The remaining roof area of the ground floor serves as a large terrace. The house is harmonized with the lay of the landscape – two-storied by the woods, low and flat by the meadow. Windows are placed in a way allowing to open views onto the surroundings and they often face each other on both sides of the house, thus framing the views like paintings.