Architektura MuratorRealizacjeOdnowa Muzeum – o Muzeum Warszawy Joanna Dudelewicz

Odnowa Muzeum – o Muzeum Warszawy Joanna Dudelewicz

W 2013 roku wspólnie z biurem Mąka, Sojka Architekci muzeum podjęło się opracowania analizy funkcjonalnej i przestrzennej, które to stanowiły punkt wyjścia dla przygotowanej później dokumentacji budowlanej i wykonawczej. Założenia projektowe obejmowały przede wszystkim wyeksponowanie walorów zabytkowych kamienic, zapewnienie optymalnego układu funkcjonalno-przestrzennego, a także wprowadzenie nowych elementów i urządzeń technicznych przy minimalnej ingerencji w najcenniejsze wnętrza i zachowaniu wartościowych rozwiązań z okresu powojennej odbudowy – pisze architekt Joanna Dudelewicz, koordynator projektu modernizacji Muzeum Warszawy.

Muzeum Warszawy
Prace modernizacyjne w kamienicy nr 28 – odsłonięte sklepienia nad parterem, Fot. Marcin Czechowicz/Dzięki uprzejmości Muzeum Warszawy
Modernizacja Muzeum Warszawy wraz z nową wystawą główną (I etap – 8 gabinetów oraz wystawy Dane warszawskie i Dzieje kamienic)Warszawa, Rynek Starego Miasta 28-42, ul. Nowomiejska 4, 6, 8
Koordynator projektu:architekt Joanna Dudelewicz
Autorzy projektów budowlanych i wykonawczych:KB-Projekty konstrukcyjne, architekci Ewa Wowczak, Jerzy Wowczak
Generalny wykonawca prac budowlanych, konserwatorskich i I etapu wystawy:Castellum
KonstrukcjaStanisław Karczmarczyk, Wiesław Bereza
Koncepcja merytoryczna wystawy głównej:Jarosław Trybuś z zespołem
Autorzy wystawy głównej:Agnieszka Łańko i PL Studio, architekci Agnieszka Łańko, Michał Sokołowski, Patryk Żurawski z zespołem
System identyfikacji i informacji wizualnej wystawy:Agnieszka Łańko, Michał Sokołowski, Patryk Żurawski z zespołem
InwestorMuzeum Warszawy
Powierzchnia terenu2295.0 m²
Powierzchnia zabudowy1956.0 m²
Powierzchnia użytkowa:7197 m² (ok. 8120 m² wraz z dwiema kondygnacjami podziemnymi zmodernizowanymi w 2012 r.)
Powierzchnia całkowita9473.0 m²
Powierzchnia wystawy:4100 m²
Kubatura39898.0 m³
Projekt (data)2014 (zamienny), 2015-2016 (wystawa)
Data realizacji (początek)2015
Data realizacji (koniec)2017
Koszt inwestycji64 611 992 PLN, w tym prace budowlane i konserwatorskie kondygnacji naziemnych: ok. 45 700 000 PLN;

Muzeum zlokalizowane jest w ośmiu kamienicach pierzei Dekerta na Rynku Starego Miasta oraz w trzech wzdłuż ulicy Nowomiejskiej. Od momentu otwarcia instytucji w 1955 roku budynki te nie przechodziły gruntownego remontu, a jedynie doraźne naprawy i drobne przeróbki. Ich stan był zły. W międzyczasie zmieniły się też standardy ochrony dziedzictwa, dróg ewakuacji i obsługi zwiedzających, w tym osób niepełnosprawnych. W 2013 roku wspólnie z biurem Mąka, Sojka Architekci muzeum podjęło się opracowania analizy funkcjonalnej i przestrzennej, które to stanowiły punkt wyjścia dla przygotowanej później dokumentacji budowlanej i wykonawczej. Założenia projektowe obejmowały przede wszystkim wyeksponowanie walorów zabytkowych kamienic, zapewnienie optymalnego układu funkcjonalno-przestrzennego, a także wprowadzenie nowych elementów i urządzeń technicznych przy minimalnej ingerencji w najcenniejsze wnętrza i zachowaniu wartościowych rozwiązań z okresu powojennej odbudowy. Ponadto przewidziano dostosowanie zespołu do potrzeb osób o różnym stopniu niepełnosprawności oraz zabezpieczenie eksponatów zgodnie z wymogami przepisów Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Jednocześnie przy udziale firm konserwatorskich Monument Service Marcin Kozarzewski, Kana Agnieszka Zalewska i Konswerk Kamila Wojtowicz muzeum opracowało programy działań naprawczych w zakresie elewacji, zabytkowych elementów wystroju wnętrz oraz trzech drewnianych stropów polichromowanych w kamienicy Kleinpoldowskiej.

Muzeum Warszawy
Realizacja kanałów wentylacyjnych w pomieszczeniu wystawienniczym na trzecim piętrze kamienicy pod nr. 36, Fot. Marcin Czechowicz/Dzięki uprzejmości Muzeum Warszawy

W 2014 roku rozpoczęto projekt pn. „Modernizacja, konserwacja oraz digitalizacja obiektów zabytkowych siedziby głównej Muzeum Warszawy przy Rynku Starego Miasta w Warszawie”, realizowany ze środków urzędu m.st. Warszawy, funduszy norweskich i EOG w ramach programu „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego” oraz środków krajowych. Całkowita wartość projektu wyniosła 64 611 992 zł, w tym prace budowlane i konserwatorskie pochłonęły ok. 45 700 000 zł. Z kwoty tej sfinansowano m.in. wzmocnienie elementów konstrukcyjnych, impregnację więźby wraz z częściową wymianą poszycia dachowego, ocieplenie stropów, przywrócenie w możliwe największej części historycznych podziałów wewnątrz kamienic oraz wymianę przeszklonych zadaszeń dziedzińców. Powstała też nowa klatka schodowa.

Prace remontowe i konserwatorskie objęły zabytkowe elementy wystroju architektonicznego, w szczególności elewację wraz z dekoracjami rzeźbiarskimi, sztukatorskimi oraz malarskimi, a także drewniane, metalowe i kamienne elementy we wnętrzach. Konserwacji poddano także malarstwo ścienne. W ramach inwestycji przeprowadzono ponadto modernizację i wymianę instalacji wodno-kanalizacyjnej, przeciwpożarowej, centralnego ogrzewania i ciepłej wody oraz wykonano instalację wentylacji mechanicznej i klimatyzacji.

Muzeum Warszawy – historia Muzeum Dawnej Warszawy powołano w 1936 roku jako siódmy z kolei dział Muzeum Narodowego. Na siedzibę instytucji magistrat zakupił trzy kamienice przy Rynku Starego Miasta, które dzięki przeprowadzonej przed wojną modernizacji zachowały do dziś wiele oryginalnych elementów – pisze Tomasz Żylski.
Koncepcja wystawy – o projekcie nowej ekspozycji Muzeum Warszawy Michał Sokołowski, Patryk Żurawski, Agnieszka Łańko Niewątpliwie wyzwaniem okazało się zderzenie rozwiązań projektowych zawartych w naszej koncepcji z bardzo rygorystycznymi wytycznymi konserwatorskimi. Szczęśliwie nasza wrażliwość i sposób myślenia o ekspozycji zbiegła się z wizją Muzeum Warszawy i mogliśmy niemalże od początku do końca zrealizować nasz pomysł, a to rzadka sytuacja w zawodzie architekta – piszą autorzy koncepcji plastyczno-przestrzenną sal ekspozycyjnych Michał Sokołowski, Patryk Żurawski i Agnieszka Łańko.
Miasto i jego rzeczy – o Muzeum Warszawy Jarosław Trybuś Pracę rozpoczęliśmy od przeglądu zbiorów. Ich różnorodność oraz specyfika znakomicie odzwierciedlają dzieje doświadczonego przez zniszczenie miasta. Zdecydowaliśmy, że to nie podręcznikowa, wyabstrahowana historia powinna być w centrum naszej wystawy – a rzeczy, jej realni świadkowie i uczestnicy. Ekspozycję podzieliliśmy na 21 gabinetów, odnosząc się do kunstkamer, a zatem tradycji kolekcjonowania i pokazywania zbiorów sięgającej XVI wieku. System gabinetowy doskonale przystawał do skomplikowanej struktury kamienic, w których mieści się muzeum. Chcielibyśmy, by zwiedzający spacerowali po nim, tak jak spaceruje się po mieście: od miejsca do miejsca, zwracając uwagę na to, co wyda się im intrygujące – pisze Jarosław Trybuś, wicedyrektor muzeum i główny kurator wystawy.
Muzeum Warszawy OdNowa Kuratorom i architektom zależało, aby zwiedzający spacerowali po muzeum, tak jak spaceruje się po mieście: od miejsca do miejsca, zwracając uwagę na to, co wyda się im intrygujące – o pierwszym od czasów powojennej rekonstrukcji gruntownym remoncie staromiejskich kamienic, w których mieści się Muzeum Warszawy oraz nowej, opartej wyłącznie na oryginalnych przedmiotach ekspozycji piszą projektantka Czesława Frejlich, redaktor naczelna kwartalnika „2+3D” oraz historyk sztuki i varsavianista Jerzy S. Majewski. W numerze także wypowiedzi wicedyrektora muzeum i głównego kuratora wystawy Jarosława Trybusia, koordynującej projekt modernizacji architekt Joanny Dudelewicz oraz autorów koncepcji plastyczno-przestrzenną sal ekspozycyjnych Michała Sokołowskiego, Patryka Żurawskiego i Agnieszki Łańko. Przypominamy też okoliczności powstania instytucji wraz z historią powojennej odbudowy Starego Miasta, a także kontekst przeprowadzonych właśnie prac modernizacyjnych.
OdNowa Muzeum Warszawy Projekt przebudowy głównej siedziby Muzeum Warszawy, zajmującej osiem kamienic przy Rynku Starego Miasta, zakładał konserwację zabytkowych elementów, wyeksponowanie ich walorów architektonicznych oraz wprowadzenie współczesnych technologii i materiałów– o pierwszej gruntownej modernizacji historycznego zespołu piszą architekt Joanna Dudelewicz z działu Inwestycji Muzeum Warszawy i Robert Wanat kierujący przebudową ze strony głównego wykonawcy, firmy Castellum.
Projekt zadaszenia dziedzińca - lapidarium Muzeum Warszawy I nagrodę w konkursie architektoniczny na projekt aranżacji i zadaszenia dziedzińca-lapidarium Muzeum Warszawy otrzymała pracownia ARÉ Stiasny Wacławek.