Pływający pawilon w Zurychu

Pawilon powstał z okazji Manifesta 11, odbywającej się cyklicznie wystawy sztuki współczesnej. W przeciwieństwie do innych biennale, każda edycja odbywa się w innym mieście i dotyczy zagadnień o zasięgu europejskim. Na lokalizację tegorocznej wystawy wybrano Zurych, uznawany za miejsce przyjazne artystom i intelektualistom, które niejednokrotnie dało im schronienie w czasach, gdy inne kraje Europy ogarnięte były wojennym chaosem.

Pośród tematów jedenastej edycji Manifesta znalazły się m.in. zagadnienia związane z miastem i przestrzenią publiczną. Wystawa, której kuratorem jest Christian Jankowski odbywa się w około 30 lokalizacjach w całym mieście, m.in. w Pawilonie Refleksji na Jeziorze Zuryskim. Jak sama nazwa wskazuje, służy on rozważaniom o sztuce, a nie jako kolejne miejsce jej prezentacji.

Obiekt powstał we współpracy z trzydziestoma studentami z ETH w Zurychu pod kierunkiem Studio Toma Emersona. Koncepcję wyłoniono w ramach konkursu dla studentów. Najbardziej obiecujące propozycje rozwijano następnie w ramach pracy zespołowej, pochylając się nad szczegółowymi zagadnieniami, takimi jak integracja pawilonu z miastem, osadzenie go w jeziorze, itd. Dla wielu studentów była to pierwsza okazja, by zrealizować własny projekt, stawiając czoła wszystkim związanym z tym wyzwaniom.

Nasz zespół zajął się wszystkimi istotnymi obszarami architektonicznej produkcji. Od koncepcji, przez szczegółowe planowanie i budowę modeli w skali 1:1, aż po logistykę i dokumentację w naszej gazecie, w której projekt omawiany jest z różnych perspektyw – powiedział Boris Gucis z ETH Studio Tom Emerson.

Konstrukcja opiera się na stalowych kesonach – skrzyniach z otwartym dnem, zazwyczaj wykorzystywanych do prowadzenia prac hydrotechnicznych, na przykład przy budowie mostów. Wieża oraz dwie uniesione na palach zadaszone bryły otaczają niewielki wewnętrzny basen, przy którym umieszczono ekran LED. Wokół zbiornika z wodą znalazły się trybuny. Pawilon pełni podwójną funkcję - miejsca spotkań, plenerowego kina, debat i dyskusji, a także kąpieliska. Został wyposażony w kilka przebieralni, suszarki, toalety i zamykane szafki. Przypominający nieco tradycyjne japońskie konstrukcje obiekt wykonano z drewnianych prefabrykowanych elementów złożonych w hali produkcyjnej, a następnie przetransportowanych i zamontowanych na miejscu budowy.

Pawilon nawiązuje do wielowiekowej kultury kąpieli, jaką może pochwalić się Zurych. Publiczne baseny były budowane tu już w czasach rzymskich, wiele mieszkań jeszcze do niedawna nie posiadało łazienek, a do 1900 roku działało tu 20 łaźni publicznych. Dziś w Zurychu funkcjonuje około 30 kąpielisk, które są charakterystycznym elementem miejskiego krajobrazu.