Projekt studencki

Liceum sztuk pięknych w Świerklańcu. Architektura pedagogiki waldorfskiej

2023-06-15 11:10

Prezentujemy projekt dyplomowy autorstwa Klaudii Kłusek z Politechniki Śląskiej. Celem pracy było stworzenie syntezy nauki i sztuki w kontekście odczuwania przestrzeni poprzez nieregularne kształtowanie formy budynku. Połączono tradycyjną naukę z artystycznym elementem wpływając na percepcję i holistyczne podejście do ucznia jako „całości” skupiając się na indywidualnych predyspozycjach. Zaprojektowany budynek stanowi zrównoważone środowisko szkolne, które rozwija elementy poznawcze w powiązaniu z rozwojem intelektualnym.

Autorka:

Klaudia Kłusek
Nazwa uczelni:  Politechnika Śląska

Wydział:

Architektury

Rok rozpoczęcia studiów I stopnia:

2017

Rok ukończenia studiów:

2023
Opieka naukowa: dr inż. arch. Andrzej Duda, prof. PŚ

Praca dyplomowa przedstawia projekt koncepcyjny Liceum Sztuk Pięknych w Świerklańcu o strukturze pedagogiki waldorfskiej wraz percepcją postrzegania otoczenia, sposobie kształtowania przestrzeni na przebywających w niej uczniów i nauczycieli. Określa relacje pomiędzy tradycyjnym systemem edukacji a szkołą alternatywną wskazując na powiązania z antropozofią w środowisku szkolnym oraz jej wpływ na kształtowanie architektury.

Pedagogika waldorfska jako alternatywa kształcenia postuluje odmienne założenia i czynniki wpływające na rozwój człowieka przez doświadczenia sensoryczne, a zinterpretowany sposób nauczania doprowadził do wypracowania spójnej idei alternatywnej edukacji stworzonej przez Rudolfa Steinera opartej na holistycznym podejściu do ucznia jako „całości” i skupieniu się na jego kreatywności zrywając z tradycyjnym modelem kształcenia.  Wypracowane wnioski nasunęły idee stworzenia szkoły z podstawowym nauczaniem przedmiotów szkolnych wraz ze specjalizacją ukierunkowaną na sztukę, która doskonale posłuży jako punkt wyjścia do kształtowania wrażliwości ucznia. W połączeniu z założeniami i wymaganiami pedagogiki waldorfskiej powstała myśl zaprojektowania Liceum Sztuk Pięknych, gdzie środowisko szkolne rozwija elementy poznawcze równomiernie z rozwojem intelektualnym. 

Szkoła zaprojektowana jako trzyciągowe liceum z dostępem do sal dydaktycznych i artystycznych dla 360 uczniów.Budynek szkoły oparty jest na siatce o nieregularnych kształtach i wymiarach podzielony na niezależnie bloki o różnych wysokościach, które pełnią odrębne funkcję w zależności od usytuowania względem bryły. Całość założenia połączona jest płaszczyzną, która spaja budynek umożliwiając tym samym płynną komunikację po budynku. Istotą kształtowania bryły stało się rozdzielenie funkcji w taki sposób by część przeznaczona na zajęcia ze sztuką kontrastowała w stosunku do tradycyjnych form kształcenia. Efekt uzyskano dzięki rozczłonkowaniu brył sytuując je pod różnym kątem o asymetrycznych kształtach.  Zabieg ten wzmacnia charakter budynku i wpływa na odczucia i postrzeganie przestrzeni przez uczniów z predyspozycjami plastycznymi.

Budynek jest jednokondygnacyjny i dwukondygnacyjny z dominantą jednego bloku trzykondygnacyjnego w strefie wejściowej, w którym umieszczono na kolejnych poziomach archiwum. Układ funkcjonalny uzależniony jest od stron świata by zmaksymalizować wykorzystanie naturalnego oświetlenia, który jest czynnikiem wpływającym na jakość pracy przy biurku. Nadrzędną rolę pełni poziom ±0.00, gdzie koncentrują się najistotniejsze funkcje niezależnie umieszczone w blokach połączonych wspólną komunikacją. Na poziomie znajduję się wejście główne doświetlone atrium, skąd uzyskuje się dostęp do administracji, sali audytoryjnej, biblioteki, głównych sal plastycznych, dalszy ciąg komunikacyjny doprowadza do sal lekcyjnych i artystycznych, gdzie kończy swój bieg w sali gimnastycznej. Górna kondygnacja stanowi dopełnienie sal lekcyjnych, biblioteki i sali gimnastycznej z bezpośrednim wyjściem na zielony dach, gdzie uzyskuję się dostęp do boiska do koszykówki i strefy rekreacyjnej na świeżym powietrzu. 

Różnica wysokości pomieszczeń uwzględnia potrzeby uczniów i funkcji pełniących dana przestrzeń. Sale artystyczne z reguły są wyższe o pół kondygnacji od sal dydaktycznych ze względu na potrzebę zapewnienia większej ilości światła.