Katedra Projektowania Architektonicznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej zaprasza do udziału w 21. edycji międzynarodowej konferencji naukowej z cyklu Definiowanie przestrzeni architektonicznej. W tym roku konferencja odbędzie się w dniach 18-19 listopada pod hasłem Awangardy Architektury. Wydarzenie zaplanowano w formule hybrydowej, stacjonarnie, w pawilonie Kotłownia na terenie kampusu uczelni przy ul. Warszawskiej, oraz on-line. Szczegółowy program dostępny na stronie: dpa.arch.pk.edu.pl.Poniżej publikujemy sześć konferencyjny tez opracowanych przez Tomasza Kozłowskiego oraz linki do transmisji konferencji w języku polskim.
Awangardy architektury
1. Istnienie sztuki avant-garde w świecie współczesnym nie jest rzeczą oczywistą. Badacze nie mogą, zgodzić się do końca czym jest i czy w ogóle nastąpił jej koniec. Mnogość ruchów nazywanych awangardami i neoawangardami lub do nich przypisywanych jest duża. Stan taki utrudnia jednoznaczne ich zakwalifikowanie i zbadanie. Futuryzm i ekspresjonizm, dadaizm i surrealizm czy pop-art i hiperrealizm są trudne do porównania, jednak cele twórców, którzy je tworzyli, bywały zbieżne lub przynajmniej podobne.2. Historycznie architektura musiała być budowana według zapamiętanych kanonów, przyzwyczajeń odbiorców i projektantów. Wynikało to z przeświadczenia o obiektywności, a nie subiektywności takich przesłanek. Twórcy nie potrafili lub nie mogli (w sensie mentalnym) oderwać się od wspomnień i myśli o zapamiętanej z przeszłości doskonałości.3. Marcel Duchamp swymi działaniami przyczynił się do powstania nowych form nie tylko w sztuce, ale i w architekturze. Jego zabawy i dekomponowanie pierwotnych znaczeń przedmiotów stworzyło nowe podejście do tworzenia nie tylko dział sztuki. Architekci początku XX wieku nie potrafiąc zbudować swych projektów – rysowali je. Budowanie nie mogło być już oczywiste, kształty budynków nie niosły już wyrazu ich funkcji. Pojawiły się ekspresjonistyczne rzeźby, nastąpiło oderwanie od pierwotnego przeznaczenia przedmiotów i ich intelektualna przemiana.4. Architektura współczesna nie ma już problemów z nierealną formą budynków. Forma, a nie funkcja stała się celem nadrzędnym i wszystko, co zaszokuje odbiorcę, jest dozwolone. Leon Chwistek teoretyk polskiego ekspresjonizmu – formizmu, namawiał artystów do zarwania z wszystkimi regułami. Podobny cel może przyświecać dzisiejszym architekturze. Rysunki i rzeźby doby ekspresjonizmu stały się dziś możliwe do zamiany w zbudowaną architekturę.5. Żyjemy w stanie kultury, która określana jest jako – ponowoczesność. Straciły siłę przekonywania, mity cywilizacji i sztuki takie jak: awangarda, modernizm (nowoczesność), i wiara w jedną uniwersalną drogę rozwoju świata. Różnorodność myśli i form stało się cechą epoki ponowoczesnej. Użyteczność, trwałość i piękno, które były warunkiem sine qua non budowania, dziś już nie obowiązują.6. Myśl awangardy z początków XX wieku pozwoliła architekturze współczesnej oderwać się od przedstawiania świata takim, jakim go pamiętaliśmy. Architektura obecna jak na spadkobiercę wielkich twórców przystało, zmierza podobną drogą, ale już inną, swoją, dążąc kolejny raz do oderwania się od zapamiętanych znaków. Jednak jak możemy dostrzec, coś nie pozwala jej oderwać się całkowicie od zapamiętanych teoretycznych projektów ekspresjonistów, futurystów czy od intelektualnych żartów surrealistów.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
