Architektura krajów wyszehradzkich 1945-1989
Do 23 lutego w warszawskim Zodiaku można oglądać wystawę „Iconic Ruins? Architektura krajów wyszehradzkich 1945-1989”. Ekspozycja prezentuje najważniejsze realizacje Polski, Czechosłowacji i Węgier z jednej strony jako wyraz ambicji socjalistycznych władz, z dugiej innowacyjnych pomysłów ówczesnych architektów. Polską kuratorką wystawy jest Anna Cymer.
Wystawa skupia się przede wszystkim na analogiach z przeszłości Polski, Czech, Słowacji i Węgier. Pokazuje również współczesny stan cennych budynków i ich status prawny, prowokując do dyskusji na temat bliskiej przyszłości — krytycznie zagrożonego dziedzictwa kulturowego późnego modernizmu.
Historia nie obeszła się z Warszawą łaskawie – w wyniku II wojny światowej stolica Polski straciła znaczną część swojej zabudowy. Tę po części dźwignięto z ruin, po części zbudowano na nowo w drugiej połowie XX wieku, według obowiązujących wówczas nie tylko w Polsce koncepcji modernistycznych. Niezależnie od tego, jak oceniamy ówczesną urbanistykę i architekturę tę architektoniczną spuściznę warto wciąż poznawać, bo to ona nadal dominuje w przestrzeni Warszawy, współtworząc jej charakter. Zjawisko to dotyczy oczywiście większości polskich miast, w których w drugiej połowie XX wieku nie tylko budowano duże osiedla mieszkaniowe, ale i uzupełniano zabudowę o socmodernistyczne realizacje.
Warto też pamiętać, że Polska nie była po wojnie samotną wyspą - w podobnej sytuacji politycznej i ekonomicznej znajdowały się sąsiednie kraje – Czechy, Słowacja, Węgry. I także dziś zmagają się one z podobnymi do polskich kłopotami z zaakceptowaniem powojennego dziedzictwa architektonicznego. W państwach naszego regionu powojenne budownictwo znajduje się w sytuacji paradoksalnej: z jednej strony wciąż nasuwa negatywne skojarzenia z epoką reżimu, z drugiej stało się już nie tylko obiektem badań, publikacji, wystaw, ale i lifestylowej mody, obiektem uwielbienia wielkomiejskiej młodzieży. Coraz częściej trafia też do rejestrów zabytków – tłumaczy Anna Cymer, polska kuratorka wystawy.
Program towarzyszący na grudzień:
7.12, godz. 18:00 - Iconic Ruins? Architektura krajów wyszehradzkich lat 1945-1989 - wernisaż wystawy, wpisujący się w obchody pierwszych urodzin pawilonu Zodiak
8.12, godz. 18:00 - Iconic Ruins?: Uniwersus i inni. Skąd się wziął w Polsce brutalizm.
Wykład Anny Cymer, polskiej kuratorki wystawy
15.12, godz. 16:00 - Iconic Ruins? Oprowadzanie po wystawie Anny Cymer, polskiej kuratorki wystawy
18.12, godz. 18:00 - Iconic Ruins? Dyskusja z udziałem kuratorów wystawy
Organizatorami są Czeskie Centrum Warszawa w partnerstwie z m.st. Warszawa i warszawskim oddziałem SARP. Wystawa jest częścią europejskiego projektu „Shared Cities: Creative Momentum”, współfinansowanego przez program Unii Europejskiej Kreatywna Europa.
Więcej szczegółów o wystawie tu.
