Innowacje, przyszłość i myśl krytyczna. Apteka Designu w pigułce

2025-11-14 14:55

Apteka Designu to znacznie więcej niż galeria czy warsztat – to dynamiczne centrum innowacji, gdzie rezydenci z odwagą spoglądają w przyszłość, eksplorując potencjał technologii, projektowania i krytycznej refleksji. Ta grupa twórców, badaczy i praktyków koncentruje się na wypracowywaniu rozwiązań dla współczesnych wyzwań, łącząc twarde dane z kreatywnym myśleniem, by projektować bardziej funkcjonalne, zrównoważone i świadome miasta.

Debata Muratora: Mariusz Luchowski, Panasonic
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany

Opis wystawy „Światozmieniacze”, która podsumowała dwa lata działalności Apteki Designu, wskazywał, że Apteka to miejsce, gdzie rodziły się pomysły, wzrastały relacje i krzyżowały się ścieżki, które dziś mają realny wpływ na jakość naszego życia.

Innowacje produktowe i technologiczne znajdują swoje odzwierciedlenie w projekcie CalmCave autorstwa NiohNioh, czyli Joanny Rudzińskiej i Filipa Czapli. Ten „interaktywny mebel do przestrzeni publicznych, wspierający relaks i odprężenie w przestymulowanych środowiskach” jest reakcją na wyzwania współczesnego, szybkiego rytmu życia w mieście. Jego „unikatowy, organiczny kształt odpowiada na potrzebę prywatności wizualnej i akustycznej, wzmocnionej dzięki zastosowaniu technologii maskowania dźwięku wbudowanej w mebel”. Organiczna forma „przypomina jaskinię, w której można ukryć się przed przytłaczającym otoczeniem”. Premiera i testy tego mebla (prezentowanego następnie również podczas Dutch Design Week) podkreślają rolę Apteki Designu jako platformy wdrażania i weryfikacji innowacyjnych rozwiązań, które realnie poprawiają jakość życia mieszkańców i użytkowników przestrzeni miejskich.

Kolejnym obszarem poszukiwań jest wpływ nowych technologii na sztukę i społeczeństwo. Cykl „Sztuka przyszłości: Twórczy dialog i edukacja z AI”, realizowany we współpracy z Uniwersytetem SWPS, to intensywne warsztaty i debaty poświęcone „etycznym i filozoficznym aspektom integracji AI w sztuce” umożliwiające nam „krytyczne podejście do tej technologii i rozwijanie własnych, świadomych postaw wobec nowych narzędzi”. Program, łącząc wiedzę teoretyczną z praktycznymi umiejętnościami, rozwija u studentów nowe kompetencje, które odpowiadają na potrzeby współczesnych rynków sztuki i projektowania, stawiając Aptekę Designu w awangardzie dyskusji o przyszłości sztuki i technologii.

W kontekście myślenia o przyszłości i zrównoważonym rozwoju niezwykle istotny jest też projekt Habitat Wesoła – Społeczna Misja Kosmiczna, którego współautorem jest Kuba Kulesza z Grupy Roboczej. Ten rezydent, znany ze swojego zaangażowania w tematykę relacji człowieka ze środowiskiem, prowadzi badania i działania w obszarze kultury, skupiając się na perspektywie ekologicznej. Habitat to zakończony wiosną tego roku projekt eksplorujący nowe sposoby współistnienia człowieka z naturą w przestrzeni miejskiej i poszukujący innowacyjnych, prośrodowiskowych rozwiązań. Działania Grupy Roboczej wpisują się zresztą w szerszą misję Apteki Designu: w Laboratorium rozwiązań dla miast „kultura wspiera edukację ekologiczną i promuje zrównoważone postawy”, a „zielona transformacja instytucji kultury” staje się rzeczywistością.

Z kolei jednym z przykładów proaktywnego podejścia Apteki Designu, łączącego sztukę z technologią, jest eksperymentalny projekt soniczny rezydentki Agaty Polak, w którym pejzaż akustyczny miasta współtworzony jest przez… grzybnię. W tej instalacji artystycznej technologia syntezy dźwięku została zintegrowana z aktywnością biologiczną. Grzybnia boczniaka ostrygowatego oplata elektrody i modyfikuje impulsy elektryczne w czasie rzeczywistym, wpływając bezpośrednio na odgłosy generowane przez syntezatory dźwięku. Projekt stanowi fascynujące połączenie bio artu, sztuki dźwięku i spekulatywnego designu, czerpiące inspirację z tradycji krakowskiej awangardy oraz miejskiej mitologii. To unikatowe podejście do percepcji miejskiej przestrzeni kwestionuje nasze rozumienie środowiska dźwiękowego i roli technologii w interakcji z naturą.

Zwieńczeniem proaktywnego myślenia o przyszłości danych i ich ekologicznym śladzie jest pionierski projekt Justyny Górowskiej, „Digital Art in DNA Data Storage”. Ten artystyczno-naukowy eksperyment realizowany w ramach rezydencji STUDIOTOPIA 2.0 we współpracy z CSW Łaźnia w Gdańsku, a częściowo tworzony w Aptece Designu, bada możliwość przechowywania sztuki cyfrowej w materiale biologicznym. Justyna Górowska, we współpracy z naukowcem Thomasem Heinisem z Imperial College London, zakodowała dane z Blue Humanities Archive – artystycznego projektu proponującego spojrzenie na wodę jako źródło życia z uwzględnieniem perspektywy ekologicznej i feministycznej – w nici DNA. Proces ten łączy bioinżynierię, cyfrową ekologię i sztukę spekulatywną, zadając fundamentalne pytania o przyszłość nośników pamięci i materialność danych.

W Aptece Designu powstają materialne elementy instalacji: kapsuła z DNA w formie trójwymiarowego logotypu BhA (wykonana z alginianu sodu i żywicy), interaktywny ekran z witryną archiwum BhA oraz zestaw ekspozytorów wideo promujących ideę zrównoważonej cyfrowej przyszłości. Projekt ten, zainspirowany osiągnięciami nauki oraz filozoficznymi rozważaniami (Melody Jue, Kate Crawford i Vladan Joler), przyczynił się do popularyzacji refleksji nad ekologicznymi kosztami technologii i możliwościami zrównoważonego przechowywania danych, otwierając zarazem dialog między artystami a naukowcami. To przykład, jak Apteka Designu wspiera pionierskie badania, które nie tylko wskazują na ekologiczny ślad sztuki cyfrowej, ale także poszukują organicznych, trwałych i połączonych z procesami życia sposobów myślenia o pamięci cyfrowej.

Projekty realizowane w ramach zarówno rezydencji, jak i partnerstw dowodzą, że Apteka Designu aktywnie bada przyszłość, kreuje innowacyjne rozwiązania i prowadzi krytyczny dialog o kondycji współczesności. Łącząc naukę, technologię, design i filozofię, rezydenci nie tylko reagują na zmiany, ale przede wszystkim je inicjują. Dzięki temu Apteka Designu staje się „miejscem, gdzie wykuwają się społeczne innowacje” i przekształca Wesołą w laboratorium, którego rezultaty mogą wpływać na jakość życia w całym mieście i daleko poza nim; projektując „relacje – między osobami, instytucjami, tematami”, dąży do zrównoważonego rozwoju.

Podcast Architektoniczny
Drzewo i architektura. Czas na nowe podejście?
Mediateka.pl
Sponsor podcastu:
Knauf
Architektura Murator Google News