Jak Polacy odbudowywali Skopje – spotkanie z Suchorzewskim, Furmanem i Wyporkiem

Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie zaprasza na spotkanie z Wojciechem Suchorzewskim, Stanisławem Furmanem oraz Bogdanem Wyporkiem z polskiego zespołu przygotowującego plan ogólny odbudowy Skopja po trzęsieniu ziemi w 1963 roku. Rozmowę poprowadzi Wojciech Kosiński z Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej.

Odbudowa Warszawy ze zniszczeń wojennych przyniosła polskim projektantom światowy rozgłos. Nic zatem dziwnego, iż po trzęsieniu ziemi w Skopju w 1963 roku właśnie polscy specjaliści zostali zaproszeni do przygotowania wstępnej koncepcji planu urbanistycznego miasta, która powstawała najpierw w Pracowni Urbanistycznej Warszawy kierowanej przez Stanisława Jankowskiego.

Pewnej soboty w kwietniu 1964 roku odebrałem telefon od Jankowskiego, który poprosił, żebyśmy spotkali się następnego dnia rano przy kawie w Hotelu Europejskim w Warszawie. Powiedziałem, że nie będę miał czasu, ale on nalegał, tłumacząc, iż sprawa jest najwyższej wagi. Kilka dni później wsiedliśmy do samolotu do Belgradu, skąd ruszyliśmy do Skopja – wspominał po latach prof. Wojciech Suchorzewski, zastępca kierownika biura projektowego ds. transportu w warszawskiej Radzie Miasta i członek polskiego zespołu opracowującego nowy plan ogólny Skopja.

Odbudowa macedońskiej stolicy  dała podwaliny pod dalszą współpracę i zacieśniła więzi pomiędzy architektami i urbanistami z Warszawy i Skopja.

Nasza współpraca nie zakończyła się na Skopju. Pięć lat później doszło do trzęsienia ziemi w Peru, w miejscowości Chimbote. Peruwiański rząd poprosił ONZ o pomoc przy odbudowie. ONZ zabrała się najpierw do poszukiwania specjalistów, ale Peruwiańczycy od razu powiedzieli: „Nie, my już mamy nasz zespół! Wspólnie udało im się stworzyć plan odbudowy Skopja, więc niech teraz pomogą odbudować Chimbote”. I tak ONZ poprosiła nas o stworzenie grupy projektowej do odbudowy Chimbote – mówi inż. Bogdan Wyporek w rozmowie z Pavlem Veljanoskim w książce Skopje. Miasto, architektura i sztuka solidarności.

Dla urbanistów ze Skopja była to pierwsza okazja do uczestnictwa w dynamicznym procesie razem z grupą doświadczonych ekspertów. Dzięki tej współpracy polscy specjaliści mieli szansę podzielić się wiedzą i przyjąć rolę edukatorów w stosunku do kolegów z Jugosławii. Ta kultura współpracy była jednym z najważniejszych powodów, dla których udało się odbudować Skopje po katastrofie i zapewnić miastu ciągłość istnienia.

Wydarzenie towarzyszy wystawie Skopje. Miasto, architektura i sztuka solidarności, którą do można oglądać w Galerii MCK przy Rynku Głównym jeszcze do 20 października.

Dyskusja Jak Polacy odbudowywali Skopje...
Kiedy: 26 września, godz.18.00
Gdzie: Kraków, Galeria MCK, Rynek Główny 25