Monika Sosnowska często sięga po motywy zaczerpnięte z architektury. Zasłynęła dziełami inspirowanymi wczesnym i powojennym modernizmem, w których odwołuje się niekiedy do ikonicznych projektów, jak Lake Shore Drive Apartments Miesa van der Rohe, ale eksploruje też architekturę socmodernizmu. Punktem wyjścia jej strategii artystycznej była i jest architektura powojennej modernizacji – ustandaryzowane betonowe blokowiska, pawilony, miejska infrastruktura charakteryzujące się surowością, często byle jakim wykonaniem.
Monika Sosnowska w Zachęcie
Narracja najnowszej wystawy Moniki Sosnowskiej w Zachęcie (kuratorka: Maria Brewińska) rozpoczyna się od typowej dla architektury socmodernizmu stalowej poręczy powleczonej intensywnie czerwonym PCW (Poręcz, 2016–2020); zaczyna ona swój bieg spleciona z poręczą budynku galerii, lecz dalej pnie się po ścianie i zawija na różnych poziomach, wnikając do jednej z sal. Prowokuje kierunek zwiedzania, chociaż nie jest on obowiązujący. Monumentalna kurtynowa Fasada (Facade, 2016) zapożyczona z typowego budynku to stalowy szkielet, zniekształcony pod naporem potężnych sił. Inna praca, Targowisko (Market, 2013), odtwarza prowizoryczne, amatorskie konstrukcje straganów z Jarmarku Europa na Stadionie X-lecia w Warszawie składowanych jak złom po zamknięciu bazaru w 2008 roku; zlepek ich szkieletów po podwieszeniu zmienia się w anonimową abstrakcyjną plątaniną.
Ćwiczenia z konstrukcji i awaria architektury
Eksperymenty z gięciem stali – „ćwiczenia z konstrukcji” – realizowane są w wielu pracach Sosnowskiej. Poszukując nowych inspiracji, artystka dotarła do architektury inżynieryjnej wybitnego twórcy konstrukcji przemysłowych Władimira Szuchowa (1853-1939). Seria Cross Brace (2019) odwołuje się do projektów Szuchowa realizowanych na początku XX wieku w Rosji. Stalowe rzeźby wyglądają na rozciągnięte niemal do granic możliwości, przy zastosowaniu nigdy nietestowanych naprężeń. Kilka najnowszych prac wykonanych z kombinacji prętów zbrojeniowych i betonu nawiązuje z kolei do architektury Bangladeszu, gdzie obok modernizmu w wersji lokalnej funkcjonuje chaotyczna rzeczywistość budowalna, i gdzie – pomimo rozprężenia zasad racjonalnego budownictwa – wszystko działa. Z punktu widzenia architekta Toma Emersona sztuka Moniki Sosnowskiej reprezentuje intrygujące odniesienia do architektury począwszy od psychologizujących wnętrz, przez utopijne i polityczne idee socmodernizmu, po czysto strukturalne i fundamentalne elementy konstrukcyjne. Na innym poziomie pokazuje potencjalną „awarię architektury”, wyciągając rzeczy, jakich w podświadomości boją się architekci, bo w założeniu projektują obiekty, które mają przeżyć nas wszystkich. Wystawa zrealizowana we współpracy z Hauser & Wirth i Fundacją Galerii Foksal. Wystawa „Monika Sosnowska”Gdzie: Zachęta – Narodowa Galeria SztukiKiedy: 24 lipca – 25 października 2020 roku Kuratorka: Maria Brewińska Współpraca: Michał Kubiak
_______________________________________________________________________________
Monika Sosnowska — urodziła się w 1972 w Rykach, mieszka i pracuje w Warszawie. W latach 1992–1993 studiowała w Schola Posnaniensis – Wyższej Szkole Sztuki Stosowanej, w latach 1993–1998 na Wydziale Malarstwa poznańskiej ASP oraz w Rijksakademie van Beeldende Kunsten w Amsterdamie (studia podyplomowe, 1999–2000). W 2003 roku otrzymała prestiżową nagrodą Baloise Art Prize oraz Paszport Polityki w dziedzinie sztuk wizualnych. Jest laureatką stypendium Fundacji Scheringa (2004) w Künstlerhaus Bethanien w Berlinie. W roku 2007 reprezentowała Polskę na 52 Biennale w Wenecji.
