Wystawa w wiedeńskim Centrum Architektury poświęcona została historii problemu zawłaszczania terenów zielonych przez rozwijające się miasta. Przekształcanie enklaw zieleni w które przekształcają w przestrzeń zurbanizowaną od dawna spotykało się ze sprzeciwem części mieszkańców. Jego wyrazem są oddolne procesy społeczne, negujące celowość tak rozumianej modernizacji miast.
Początki tego zjawiska datować można na epokę rewolucji przemysłowej i połowę XIX stulecia. Bezprecedensowe tempo i dynamika rozwoju miast wiązała się z ogromnego przyrostem liczby mieszkańców miast i zwiększeniem gęstości. Kolejnym przełomowym momentem był początek XX wieku i towarzyszący mu rozwój środków zbiorowego transportu publicznego, a następnie indywidualnego. Masowa produkcja samochodów umożliwiła ekspansję terytorialną miast i powstanie towarzyszącego jej zjawiska suburbanizacji. Problem ten jest szczególnie niebezpieczny dla miejskich i podmiejskich obszarów zielonych.
Kurator wiedeńskiej wystawy, Elke Krasny, na podstawie wieloletnich badań, wybrała 19 historycznych i współczesnych przykładów oddolnych inicjatyw urbanistycznych, m.in. w Chicago, Lipsku, Wiedniu, Bremie, Nowym Jorku, Paryżu, Hong Kongu, Stambule czy Havanie. Przykłady te mają wskazywać na rolę i potencjał małych, nieformalnych ruchów społecznych, dolnych do samodzielnego kreowania miejskiej zieleni i trwałego przekształcenia przestrzeni publicznej.
Hands-On Urbanism przedstawia alternatywną historię urbanizacji i prowokuje do zadawania pytań o odpowiedzialność architektów i planistów, co mogą zrobić a czego się nauczyć z oddolnych inicjatyw, zarówno tych w historii jak i współczesnych.
Hands-On Urbanism 1850-2012. The Right to greenArchitekturzentrum WienMuseumsplatz 1, Wiedeńwystawa czynna do 25.06.2012
(oprac. M. Nitychoruk)
i
i
