Architektura MuratorWydarzeniaOsiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi: historia i teraźniejszość

Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi: historia i teraźniejszość

Osiedle Montwiłła-Mireckiego to swoisty fenomen: jedno z pierwszych tej skali modernistycznych założeń mieszkaniowych w Polsce. Historię jego powstania i losy mieszkańców będzie można poznać dzięki wystawie „Nasz dom. Nasz blok. Osiedle im. Montwiłła-Mireckiego 1933/2023”.

Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi na mapie europejskich osiągnięć modernizmu
Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi; fot. M. Rzepnikowski

Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi: historia

Historię osiedla Montwiłła-Mireckiego w Łodzi przypomina wystawa przygotowana przez Fundację Urban Forms. Ekspozycja do 28 maja prezentowana będzie w Muzeum Miasta Łodzi.

Czytaj też: Osiedle Słowackiego w Lublinie |

Wystawa „Nasz dom. Nasz blok. Osiedle im. Montwiłła-Mireckiego 1933/202” opowiada o dziś trochę zapomnianej, a zajmującej znaczące miejsce w dziejach polskiej architektury realizacji. Osiedle, wybudowane w latach 1928-1931 według projektu Jerzego Berlinera, Jana Łukasika, Miruty Słońskiej oraz Witolda Szereszewskiego, stało się domem dla prawie dwóch tysięcy osób, młodych, inteligenckich małżeństw z dziećmi wielu wyznań i narodowości. Domem kochanym, wyczekiwanym, wspominanym z sentymentem, stanowiącym całkowite przeciwieństwo ciasnej, śródmiejskiej kamienicy – podkreśla Teresa Latuszewska-Syrda, jedna z kuratorek ekspozycji.

Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi na mapie europejskich osiągnięć modernizmu
Osiedle Montwiłła-Mireckiego w Łodzi, dziedziniec międzyblokowy, lata 30. XX wieku; fot. Archiwum Państwowe w Łodzi

Osiedle Mireckiego i Mieszkania dla Minimum Egzystencji

Realizację założenia w zachodnie części Łodzi zainicjowały władze miasta. Nowe osiedle tworzyło kompleksowo rozwiązaną, dobrą do życia przestrzeń – zdrową, bezpieczną, wygodną, wyposażoną w nowoczesną infrastrukturę taką jak sklepy, szkoła i przedszkole. Oferowało małe, ale jasne, przestronne, funkcjonalnie zaprojektowane mieszkania z własną kuchnią oraz łazienką, w skąpanych w słońcu blokach otoczonych zielenią. Nic dziwnego, że projekt osiedla Montwiłła-Mireckiego w Łodzi wielokrotnie prezentowany był zagranicą, m.in. na towarzyszącej Międzynarodowemu Kongresowi Architektury Nowoczesnej (CIAM) wystawie Die Wohnung für das Existenzminimum, która odbyła się we Frankfurcie w 1929 roku.

Osiedle Montwiłła-Mireckiego to absolutny fenomen swoich czasów. Obok Warszawskiej i Gdyńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej jest jednym z najważniejszych założeń urbanistycznych międzywojnia. Przez lata było zapomniane i niedowartościowane. Naszymi działaniami chcemy opowiedzieć historię i wyjaśnić znaczenie tego miejsca dla rozwoju Łodzi, jako nowoczesnego miasta. Dla mnie to szczególne miejsce, z którym związana była moja rodzina, i z którym łączy mnie tak wiele wspomnień – tłumaczy Latuszewska-Syrda i podkreśla, że to nie jedyne działania fundacji poświęcone osiedlu. Organizacja we współpracy z lokalnymi aktywistami dąży do odnowy zaniedbanej infrastruktury zabytkowego osiedla, a także przywrócenia mu należytego miejsca w świadomości łodzian i na mapie Łodzi.

Czytaj też: Przedszkole Kobro: w Łodzi powstanie przedszkole projektu Katarzyny Kobro |

Wystawę kuratorowaną przez Aleksandrę Sumorok i Annę Łagodzińską-Pietras, podzielono na siedem stref tematycznych, dzięki którym będzie można poznać ideowe założenia wpisujące się w modernistyczne koncepcje, ekspresowe tempo powstania osiedla czy losy jego mieszkańców, w tym Strzemińskiego, Kobro i Hillera. Nie zabraknie też pamiątek związanych z osiedlem przekazanych przez łodzian. Na ekspozycję trafiły też dotykowe makiety, które pozwolą jeszcze lepiej zrozumieć fenomen tego miejsca.

Wystawę będzie można zwiedzać do 28 maja. Będą jej towarzyszyć oprowadzania kuratorskie, spotkania z ekspertami i warsztaty. Wszystkie informacje na temat poszczególnych wydarzeń będzie można znaleźć na stronie Muzeum Miasta Łodzi. Na pierwsze oprowadzanie organizatorzy zapraszają już niedzielę 26 lutego o 15.00.

Wystawa „Nasz dom. Nasz blok. Osiedle im. Montwiłła-Mireckiego 1933/2023”
Kiedy:
25 lutego – 28 maja 2023
Gdzie: Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Kuratorka wystawy: Aleksandra Sumorok
Współpraca kuratorska: Teresa Latuszewska-Syrda
Projekt graficzny: Łukasz Chmielewski
Wsparcie merytoryczne: Dorota Fornalska, Marcin Rosowski
Redakcja tekstów: Aleksandra Dudek, Teresa Latuszewska-Syrda
Kwerenda archiwalna: Aleksandra Dudek
Organizator: Fundacja Urban Forms

Architektoniczny przewodnik po Łodzi: co warto zobaczyć w Łodzi Historyczna część Łodzi to prawie 1400 hektarów wypełnionych kamienicami, pałacami, willami, parkami i zespołami fabrycznymi z XIX i początku XX stulecia. Ale w mieście wciąż jest też miejsce na współczesne realizacje, ukazujące jego potencjał i ambicje.
Architektura modernistyczna w Krakowie. Rozmowa z Andrzejem Szczerskim W styczniowym numerze miesięcznika „Architektura-murator” – wywiad z Andrzejem Szczerskim. Historyk i krytyk sztuki opowiada o krakowskim modernizmie
Tagi:
Planetarium Śląskie / Chorzów Aby nie zdominować historycznej bryły planetarium, zdecydowaliśmy o ukryciu nowej kubatury pod ziemią. Wyzwaniem był dobór sposobu fundamentowania, który nie stwarzałby niebezpieczeństwa uszkodzenia istniejącego budynku – o modernizacji i rozbudowie Planetarium Śląskiego projektu Zbigniewa Solawy piszą Joanna i Michał Kapturczakowie z poznańskiej pracowni Consultor.
Neue Nationalgalerie w Berlinie – drugie życie architektonicznej ikony 22 sierpnia 2021 roku po trwającym pięć lat remoncie została otwarta berlińska Neue Nationalgalerie Miesa van der Rohe. Najważniejszą modernizację od czasów otwarcia gmachu w 1968 roku przeprowadzono według projektu brytyjskiego biura David Chipperfield Architects.
W poszukiwaniu idei osiedla społecznego W poszukiwaniu idei osiedla społecznego - pod tą nazwą kryje się realizowany na warszawskim osiedlu Koło projekt wystawienniczy i edukacyjny inspirowany koncepcjami architektki Heleny Syrkus.
Dom / Podkowa Leśna Budynek ten to rebus – odgadywanie zasad nim rządzących jest zabawą. O realizacji Zbigniewa Jasińskiego pisze Marcin Kwietowicz.
Kolegium Polonijne / Przegorzały Wykorzystująca topografię terenu architektura obiektu przypomina corbusierowski klasztor La Tourette. O realizacji Tomasza Mańkowskiego z zespołem pisze Marcin Kwietowicz.
Tor Wyścigów Konnych na Służewcu Tor wyścigów konnych na Służewcu jest pierwszym w Polsce, i jak dotąd jedynym, kampusem hippicznym, w którym wprowadzono kompleksowe rozwiązania urbanistyczne.